Reklama
Rozwiń
Reklama

Paraliż rządowy paraliżuje Amerykę

Demokraci i republikanie nie mogą się porozumieć w sprawie budżetu na działalność rządu. Trwające od 1 października zamknięcie rządu już w środę pobiło rekord. W niedzielę wchodzi w 40. dzień.

Publikacja: 09.11.2025 20:02

Wolontariusze przygotowują jedzenie dla osób czekających w ponad stu samochodach w kolejce przed pun

Wolontariusze przygotowują jedzenie dla osób czekających w ponad stu samochodach w kolejce przed punktem dystrybucji żywności w Centrum Obsługi Weteranów Mt. Carmel w Colorado Springs w stanie Kolorado

Foto: REUTERS/Mark Makela

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie są przyczyny aktualnego paraliżu rządowego w USA?
  • W jaki sposób trwający shutdown wpływa na codzienne życie amerykańskich obywateli?
  • Dlaczego kompromis między demokratami a republikanami jest trudny do osiągnięcia?
  • Dlaczego senacka obstrukcja, znana jako filibuster, odgrywa kluczową rolę w przeciągających się negocjacjach?

Korespondencja z Nowego Jorku
Poprzednie najdłuższe zamknięcie (shutdown), to sprzed siedmiu lat, zakończyło się – po 35 dniach i 3 miliardach dol. straty – gdy seria narastających skutków społecznych, w tym zakłóceń w ruchu lotniczym, wywarła presję na Trumpa i republikanów w Kongresie, by osiągnęli kompromis z demokratami.

Reklama
Reklama

Tym razem demokraci blokują zatwierdzenie ustawy budżetowej na działalność rządu, domagając się przedłużenia ulg podatkowych na ubezpieczenia zdrowotne w ramach Affordable Care Act, które wygasają z końcem tego roku. Jeżeli wygasną, składki ubezpieczeniowe milionów Amerykanów wzrosną kilkakrotnie, sprawiając, że większość nie będzie mogła sobie pozwolić na wykupienie polis.

Na czym mógłby polegać kompromis? I dlaczego tak długo go nie ma?

Republikanie twierdzą, że są gotowi na rozmowy o przedłużeniu ulg – ale dopiero po ponownym otwarciu rządu. Nie chcą, aby demokraci, którzy w tej kadencji Trumpa zostali skutecznie zepchnięci na legislacyjny margines, poczuli, że mają wpływ na decyzje podejmowane w Waszyngtonie.

Reklama
Reklama

Od ponad miesiąca obie partie wzajemnie się obwiniają i robią niewiele, by ponownie otworzyć rząd. Decyzją przewodniczącego Izby Reprezentantów Mike’a Johnsona, Kongres od początku października ma przerwę w obradach.

Czytaj więcej

Zohran Mamdani burmistrzem Nowego Jorku. Zły znak dla Donalda Trumpa

W ubiegłym tygodniu demokraci zaczęli szukać drogi do kompromisu, chociaż wtorkowe zwycięstwa wyborcze przedstawicieli ich partii w Nowym Jorku, New Jersey, Wirginii i innych stanach wzmocniły ich determinację, by nie rezygnować zupełnie ze swoich postulatów utrzymania ulg podatkowych na opiekę zdrowotną. W piątek demokratyczni senatorowie stonowali żądania i zaproponowali przedłużenie dotacji do ubezpieczeń tylko na rok.

Przewodniczący mniejszości w Senacie Charles Schumer zasugerował powołanie komisji dwupartyjnej, która opracowałaby obniżenie kosztów dotacji na opiekę zdrowotną. – Oferujemy kompromis. Teraz republikanie muszą tylko powiedzieć „tak” i zatwierdzamy budżet na działanie rządu – tłumaczył senator Christopher Murphy, demokrata z Connecticut. Jednak i na to republikanie nie chcą się zgodzić. – Nie ma możliwości, abyśmy głosowali za tym, co sen. Schumer proponuje – powiedział senator John Neely Kennedy, republikanin z Luizjany.

Jak zamknięcie rządu wpływa na życie Amerykanów? 

Budżetowy paraliż coraz bardziej odbija się na codziennym życiu Amerykanów. Shutdown oznacza, że agencje rządowe nie mają funduszy na pracę. W rezultacie ponad milion pracowników federalnych pracuje bez wypłat. Kolejne około 600 tys. zostało wysłanych na przymusowe urlopy, i choć ustawa z 2019 r. gwarantuje im prawo do wypłaty zaległych wynagrodzeń po zakończeniu zamknięcia rządu, niedawne wypowiedzi prezydenta Trumpa sprawiły, że wielu z nich obawia się, czy tak faktycznie będzie. 

Reklama
Reklama

W ubiegłym tygodniu mocno dały się we znaki braki w obsadzie zatrudnianych przez Federalną Agencję Lotnictwa kontrolerów ruchu lotniczego. Sprawiły, że 40 amerykańskich lotnisk musiało ograniczyć ruch, a linie lotnicze odwołać ponad tysiąc lotów w piątek oraz więcej w kolejnych dniach. Parki narodowe również ograniczają działalność, muzea Smithsonian są zamknięte.

Prawie połowa pracowników izby skarbowej IRS wysłana została na przymusowy urlop. Dziesiątki tysięcy dzieci z rodzin o niskich dochodach są teraz zagrożone utratą dostępu do opłacanego przez rząd programu przedszkolnego. Jeszcze bardziej dotkliwym dla najuboższych skutkiem ubocznym shutdownu są zakłócenia w finansowaniu programu pomocy żywnościowej, tzw. programu SNAP, z którego korzysta 42 mln Amerykanów. Administracja Trumpa twierdzi, że nie ma funduszy rezerwowych na kontynuowanie tych wypłat i dotacje na SNAP stają się kolejną kartą przetargową w obecnym impasie.

Donald Trump nadal nie jest skłonny do kompromisu. Czy to potrwa do Święta Dziękczynienia?

Prezydent Donald Trump, który krytykował swoich poprzedników za brak inicjatywy przywódczej przy wcześniejszych shutdownach, sam nie wykazuje się umiejętnościami negocjacyjnymi, by tym razem przywrócić finansowanie rządu. Nie jest też skłonny do kompromisu.

Czytaj więcej

Jak Donald Trump żongluje statystyką

– Nie zamierzam tego robić, nie dam się szantażować przez demokratów – powiedział. Wzywa natomiast republikanów w Senacie do zniesienia filibusteru, czyli przepisu, w ramach którego 60 głosów na „tak” jest potrzebnych do zatwierdzenia projektu ustawy. W ten sposób Izba Reprezentantów mogłaby ominąć demokratów w decyzji na temat finansowania rządu i wielu innych. Republikanie w Senacie, którzy do tej pory pozwalali Trumpowi na najbardziej niestandardowe rozwiązania, tym razem odrzucają tę prośbę, zdając sobie sprawę z tego, że jej realizacja ustanowiłaby niebezpieczny precedens, który w przyszłości mógłby być wykorzystywany przeciwko ich partii.

– Filibuster sprzyja umiarkowaniu, daje obu stronom możliwość wysłuchania […]. Chroni kraj przed dryfowaniem zbyt daleko w prawo lub w lewo – podsumowuje senator republikański Rand Paul.

Reklama
Reklama

Komentatorzy przypuszczają, że do wypracowania jakiegoś rozwiązania zmuszą niedługo ustawodawców piętrzące się skutki społeczne shutdownu, takie jak brak dotacji żywnościowych, a w szczególności utrudnienia w podróżach lotniczych. Jeżeli potrwają do Święta Dziękczynienia (27 listopada), gdy Amerykanie masowo przemieszczają się po kraju – dotkliwie dadzą się we znaki. 

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie są przyczyny aktualnego paraliżu rządowego w USA?
  • W jaki sposób trwający shutdown wpływa na codzienne życie amerykańskich obywateli?
  • Dlaczego kompromis między demokratami a republikanami jest trudny do osiągnięcia?
  • Dlaczego senacka obstrukcja, znana jako filibuster, odgrywa kluczową rolę w przeciągających się negocjacjach?
Pozostało jeszcze 94% artykułu

Korespondencja z Nowego Jorku
Poprzednie najdłuższe zamknięcie (shutdown), to sprzed siedmiu lat, zakończyło się – po 35 dniach i 3 miliardach dol. straty – gdy seria narastających skutków społecznych, w tym zakłóceń w ruchu lotniczym, wywarła presję na Trumpa i republikanów w Kongresie, by osiągnęli kompromis z demokratami.

Tym razem demokraci blokują zatwierdzenie ustawy budżetowej na działalność rządu, domagając się przedłużenia ulg podatkowych na ubezpieczenia zdrowotne w ramach Affordable Care Act, które wygasają z końcem tego roku. Jeżeli wygasną, składki ubezpieczeniowe milionów Amerykanów wzrosną kilkakrotnie, sprawiając, że większość nie będzie mogła sobie pozwolić na wykupienie polis.

Pozostało jeszcze 88% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Polityka
Dymisje w kierownictwie BBC. W tle zmontowana wypowiedź Donalda Trumpa
Materiał Promocyjny
Czy polskie banki zbudują wspólne AI? Eksperci widzą potencjał, ale też bariery
Polityka
Izraelscy osadnicy zaatakowali palestyńskich zbieraczy oliwek. Wśród rannych dziennikarka Reutera
Polityka
USA zwalniają Węgry z sankcji za rosyjską ropę po spotkaniu Orbána z Trumpem
Polityka
Czy Donald Trump uratuje Viktora Orbána? Nie wiadomo
Materiał Promocyjny
Urząd Patentowy teraz bardziej internetowy
Polityka
Tajemnicza paczka z białym proszkiem w bazie, w której stacjonuje Air Force One
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama