Może jednak przed podpisaniem ustawy wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie jej zgodności z konstytucją, czyli skorzystać z tzw. prewencyjnej kontroli ustawy. To w praktyce oznacza odroczenie wejścia w życie tej ustawa co najmniej na kilka miesięcy, nawet dłużej, a być może w ogóle. Przykładem jest ustawa rozszerzająca obowiązek ujawniania majątku rodzin najważniejszych urzędników państwowych z 11 września 2019 r., zaskarżona w tym trybie przez prezydenta Dudę, którą po ponad dwóch latach, przed miesiącem TK uznał za niekonstytucyjną.

Czytaj więcej

Prawo

Los Lex TVN przesądzony w dwie godziny. Opozycja: złamano prawo

Sejm odrzucił uchwałę Senatu o odrzuceniu w całości projektu o zmianie ustawy o radiofonii i tele...

Prezydent bowiem odmawia podpisania ustawy, którą TK uznał za niezgodną z konstytucją. Jeżeli zaś niezgodność z konstytucją dotyczy poszczególnych przepisów ustawy, a TK nie orzeknie, że są one nierozerwalnie związane z całą ustawą, prezydent po zasięgnięciu opinii marszałka Sejmu, podpisuje ustawę z pominięciem przepisów uznanych za niekonstytucyjne, albo zwraca ustawę Sejmowi w celu usunięcia niezgodności. Prezydent nie może natomiast odmówić podpisania ustawy, którą TK uznał za konstytucyjną.

Jeżeli prezydent nie korzysta z prewencyjnej kontroli ustawy, a nie chce jej podpisać, może przekazać ją Sejmowi do ponownego rozpatrzenia, czyli potocznie mówiąc ją zawetować. Weto prezydenta Sejm może obalić większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Dla PiS może być bardzo trudne zgromadzenie takiej większości, zresztą PiS unikała głosowań nad wetami prezydenta Dudy i praktycznie takie ustawy idą do kosza.

Gdyby natomiast Sejm obalił weto, wtedy prezydent w ciągu 7 dni podpisuje ustawę.