Reklama

Przez tzw. godziny basiowe szkoły odwołują wycieczki. „To tykająca bomba”

Akcja Uczniowska otrzymuje sygnały ze szkół w całej Polsce o masowym odwoływaniu wycieczek. Powodem jest sposób rozliczania godzin ponadwymiarowych, który w środowisku nauczycielskim zyskał już miano tzw. godzin basiowych.

Publikacja: 27.10.2025 09:08

Pedagoga, którego sprawą zajął się szczeciński sąd, obwiniono o uchybienie godności zawodu i obowiąz

Pedagoga, którego sprawą zajął się szczeciński sąd, obwiniono o uchybienie godności zawodu i obowiązkom określonym w Karcie Nauczyciela.

Foto: Adobe Stock

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie są powody masowego odwoływania wycieczek szkolnych?
  • W jaki sposób znowelizowane przepisy dotyczące godzin ponadwymiarowych wpływają na wynagrodzenie nauczycieli?
  • Dlaczego godziny ponadwymiarowe nazywane są „tykającą bombą” przez nauczycieli i dyrektorów?
  • Jakie rozwiązanie proponuje Związek Nauczycielstwa Polskiego?

Chodzi o znowelizowane przepisy Karty nauczyciela dotyczące prawa nauczycieli do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe (te powyżej pensum), gdy zajęcia nie odbyły się z przyczyn niezależnych od nauczyciela, np. klasa wyjechała na wycieczkę lub poszła na wagary. Nowelizacja miała ujednolicić praktykę. Niektóre szkoły wypłacały wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, inne nie, a były również takie, które płaciły w określonych przypadkach. Po zmianach wynagrodzenie przysługuje, gdy nauczyciel zamiast przydzielonych godzin zajęć zrealizował w tym samym dniu przydzielone przez dyrektora szkoły inne zajęcia opiekuńcze i wychowawcze, uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów.

W niedawno wydanym komunikacie MEN wskazał, iż „nauczyciel, który nie może zrealizować zaplanowanych godzin ponadwymiarowych z przyczyn dotyczących szkoły, np. z powodu wyjazdu klasy na wycieczkę, może mieć przydzielone doraźne zastępstwo, za które przysługuje wynagrodzenie w takiej samej stawce jak wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe lub może mieć przydzielone zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów na terenie szkoły i wtedy zachowa prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe”.

Czytaj więcej

MEN wydał długo oczekiwany komunikat. „Nauczyciele oczekiwali czegoś więcej"

„Godziny ponadwymiarowe to tykająca bomba”

Taka interpretacja spotkała się z niezadowoleniem środowisk nauczycielskich. Akcja Uczniowska alarmuje, iż na skutek nowelizacji szkoły w całym kraju zawieszają wycieczki. - Otrzymujemy setki sygnałów od uczniów, rodziców i nauczycieli o odwoływaniu wycieczek. Doniesienia napływają zarówno z dużych miast: Warszawy, Lublina, Gdańska, jak i z mniejszych miejscowości – informuje Paweł Mrozek, założyciel Akcji Uczniowskiej. – Jako uczniowie nie dziwimy się nauczycielom, ale trudno nam zrozumieć, jak państwo może traktować ich w tak okrutny sposób. Miał być zwiększony prestiż zawodu, a mamy ogólnopolski zawód nauczycieli i zbliżający się „strajk włoski”. Chciano dobrze (przynajmniej w to wierzymy), ale wyszła z tego kolejna bomba, która uderza w całą polską szkołę, która jedzie na autopilocie ku przepaści. Ostatni dzwonek na zmianę kursu – podkreśla. 

Reklama
Reklama

Jego opinię podziela Jakub Bargieł, dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego w Błoniu. – Godziny ponadwymiarowe to tykająca bomba – skłócą nauczycieli z dyrektorem i między sobą. Stracą przez to kilkadziesiąt, czasem kilkaset złotych – przy pensjach nauczycieli to ogromna kwota. W dużych miastach, zamiast półtora etatu w jednej szkole, będą uciekać do kilku placówek, by mieć pewność wypłaty i nie drżeć, czy wyjście z klasą nie odbierze im podstawowych warunków życia. To absurd – ocenia. – Najgorsze jest jednak co innego: zaplanuję zastępstwo z osobami, które nie jadą na wycieczkę – nauczyciel przyjdzie, będzie gotowy – ale jeśli uczniowie nie dotrą: nie zapłacę mu ani grosza, bo nie mogę płacić za gotowość. Musi nastąpić refleksja, bo o nauczycieli trzeba dbać, gdyż bez nich nie ma szkoły, a tym samym przyszłości naszego kraju – dodaje. 

Czytaj więcej

Joanna Ćwiek-Świdecka: Basiowe zamiast czarnkowych – nauczyciele rozczarowani decyzją MEN

Czytaj więcej

Nauczycielskie godziny, ministerialny chaos. Kto naprawdę traci na „basiowych”?

ZNP chce przywrócenia przepisu z 1992 roku MEN zamierza wrócić do rozmów

W ocenie Związku Nauczycielstwa Polskiego problem wynagradzania nauczycieli za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe trzeba rozwiązać kompleksowo i potrzebna jest kolejna nowelizacja. Związek postuluje, by przywrócić przepis uchylony w 1992 roku, który przewidywał, że nauczycielom przysługuje wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe zrealizowane oraz niezrealizowane z przyczyn od nich niezależnych.

Jak informowaliśmy, Ministerstwo Edukacji Narodowej zamierza wrócić do rozmów z nauczycielskimi związkami na temat przepisów dotyczących wynagradzania nauczycieli za godziny ponadwymiarowe. Wiceminister Henryk Kiepura w rozmowie z Radiem Katowice przyznał, że nowe regulacje w tym zakresie mogą działać na niekorzyść nauczycieli.

Czytaj więcej

Godziny ponadwymiarowe nauczycieli. MEN zmienia zdanie?

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie są powody masowego odwoływania wycieczek szkolnych?
  • W jaki sposób znowelizowane przepisy dotyczące godzin ponadwymiarowych wpływają na wynagrodzenie nauczycieli?
  • Dlaczego godziny ponadwymiarowe nazywane są „tykającą bombą” przez nauczycieli i dyrektorów?
  • Jakie rozwiązanie proponuje Związek Nauczycielstwa Polskiego?
Pozostało jeszcze 94% artykułu

Chodzi o znowelizowane przepisy Karty nauczyciela dotyczące prawa nauczycieli do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe (te powyżej pensum), gdy zajęcia nie odbyły się z przyczyn niezależnych od nauczyciela, np. klasa wyjechała na wycieczkę lub poszła na wagary. Nowelizacja miała ujednolicić praktykę. Niektóre szkoły wypłacały wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, inne nie, a były również takie, które płaciły w określonych przypadkach. Po zmianach wynagrodzenie przysługuje, gdy nauczyciel zamiast przydzielonych godzin zajęć zrealizował w tym samym dniu przydzielone przez dyrektora szkoły inne zajęcia opiekuńcze i wychowawcze, uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
W sądzie i w urzędzie
Nowa usługa w aplikacji mObywatel. Pięć razy w miesiącu za darmo
Materiał Promocyjny
UltraGrip Performance 3 wyznacza nowy standard w swojej klasie
Sądy i trybunały
Stracą sędziowskie togi i stan spoczynku. Plan PiS na sądownictwo po wyborach
W sądzie i w urzędzie
Jak długo trzeba spodziewać się wizyty komornika? Sąd Najwyższy rozstrzygnął
Prawo karne
„Dom zły” w Czernikach. Kazirodca usłyszał pierwszy wyrok
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Dane osobowe
Słona kara za wyciek danych jednej osoby. Ważny wyrok NSA
Materiał Promocyjny
Prawnik 4.0 – AI, LegalTech, dane w codziennej praktyce
Reklama
Reklama