Prezydent podpisał na odchodne sześć ustaw, jedną skierował do TK, dwie zawetował

Wtorek, 5 sierpnia, to ostatni dzień prezydentury Andrzeja Dudy. 6 sierpnia na głowę państwa zostanie zaprzysiężony Karol Nawrocki.  Jak poinformowała Kancelaria Prezydenta, we wtorek Andrzej Duda zawetował dwie ustawy, które Sejm uchwalił 25 lipca: o likwidacji Akademii Kopernikańskiej i Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika oraz 
ustawę  o Służbie Więziennej oraz ustawy o ustanowieniu „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022–2025”, o ustanowieniu „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022–2025” oraz o zmianie ustawy o Policji. Obie przekazał Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. 

- Musiałem dwie ustawy skierować do Sejmu, do ponownego rozpoznania, ponieważ nie zgodzę się na to, by uderzano w Polsce wyższe uczelnie. Sprzeciwiam się temu, to jest w moim przekonaniu absolutne naruszenie autonomii uczelni   - tłumaczył prezydent.

Przypomnijmy, że Akademia Kopernikańska została utworzona we wrześniu 2022 r. Miała zwiększyć konkurencyjność i przyczynić się do rozpoznawalności polskiej nauki w świecie.  Obecny rząd uważa, że działalność Akademii i Szkoły jest nieefektywna – bilans kosztów i korzyści dla interesu publicznego jest ujemny.

W przypadku drugiej zawetowanej ustawy chodzi o likwidację Akademii Wymiaru Sprawiedliwości. Projekt przygotowany przez resort sprawiedliwości, zakładał przekształcenie jej w Akademię Służby Więziennej podległą dyrektorowi generalnemu Służby Więziennej.

Andrzej Duda wysłał do TK ustawę, o której podpisanie prosiła młodzież

Wśród podpisanych aktów nie ma też bardzo oczekiwanej nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, która miała umożliwiać osobom niepełnoletnim 13+  uzyskiwanie ambulatoryjnych świadczeń z zakresu psychologii bez zgody rodzica lub opiekuna, choć z obowiązkiem ich powiadomienia. – To próba realnego ugaszenia pożaru, jakim jest narastający problem kryzysu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży – twierdzą zwolennicy przepisów.

W poniedziałek apel o podpisanie ustawy wystosowała rzeczniczka praw dziecka oraz 36 organizacji młodzieżowych. Jednak wcześniej do Andrzeja Dudy trafił inny, zgoła odmienny apel dotyczący tej ustawy. Zarząd Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia prosił prezydenta o skierowanie nowelizacji do Trybunału Konstytucyjnego.

Odchodzący prezydent przychylił się do tego stanowiska i skierował do TK w trybie prewencyjnym zarzucając jej niezgodność z Konstytucją RP. - Przyczyna jest bardzo prosta: chodzi o bezpieczeństwo dzieci. W moim przekonaniu jest bardzo wątpliwe konstytucyjnie, aby całkowicie poza kontrolą rodziców, młody 13-letni człowiek mógł sobie wybierać psychologa i poddawać się jego terapiom. To złożony problem. To kwestia bezpieczeństwa dziecka i praw rodziców – wyjaśnił prezydent.

Deregulacja w CIT i ZUS dla marynarzy

We wtorek Andrzej Duda podpisał natomiast sześć innych ustaw przyjętych przez Sejm 25 lipca: 

Celem ustawy nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest uchylenie art. 27c, który wprowadził obowiązek sporządzania i podawania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii podatkowej przez duże przedsiębiorstwa i grupy kapitałowe.

Zgodnie z przepisem przejściowym nowelizacji w przypadku gdy termin sporządzania i podawania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii podatkowej przypadać będzie po dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie niniejszej ustawy, podatnicy będą zwolnieni z obowiązku sporządzania i podawania do publicznej wiadomości takich informacji. W takiej sytuacji nie będzie wszczynane postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej a postępowania wszczęte zostaną umorzone. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Wśród podpisanych ustaw jest także nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Reguluje ona zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym przez marynarzy, w szczególności tych wykonujących pracę na morzu na statkach pływających pod banderami państw nienależących do Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Ustawa wprowadza też rozwiązania przyjazne armatorom, zapewniające  konkurencyjne warunki wobec innych państw, w tym krajów UE, co ma sprzyjać zwiększeniu liczby statków rejestrowanych pod polską banderą. Nowe przepisy zaczną obowiązywać 1 stycznia 2026 r.

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

Marynarze jak artyści w kwestii ZUS. Zobacz co się zmieni

Status zawodowy marynarza będzie tytułem do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi. I...

Więcej państwowych pieniędzy na mieszkania 

Andrzej Duda podpisał za to nowelizację ustawy zwiększającej limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na wsparcie budownictwa społecznego. W 2026 r. wydatki te mają wynosić blisko 6 mld zł, a do 2030 r. zwiększyć się do 10 mld zł. Ma to  umożliwić zwiększenie skali inwestycji w remonty gminnych pustostanów, których – według Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 r. - jest ponad 113 tys. Zdaniem resortu rozwoju do 2030 r. do użytkowania będzie mogło zostać przywróconych 75 tys. lokali.

Zgodnie z uchwaloną ustawą do 2030 r. na budownictwo komunalne i społeczne z budżetu państwa do Funduszu Dopłat trafi ok. 40 mld zł, które zostaną przeznaczone na bezzwrotne granty w ramach programu BSK. Poza bezzwrotną pomocą gmina, TBS, SIM lub spółdzielnia mieszkaniowa mogą ubiegać się tani kredyt mieszkaniowy z programu SBC, którego działanie ustawa przedłuża na rok 2026 r. Z tego źródła w tym i kolejnym roku beneficjenci mogą pozyskać 7 mld złotych.  

Ze środków Funduszu Dopłat, w ramach programu BSK, wsparcie ma być również udzielane na inwestycje związane z budową i remontami domów studenckich.

Nowelizacja znosi także normy dotyczące liczby miejsc parkingowych w tzw. specustawie mieszkaniowej. Do tej pory w przypadku inwestycji w zabudowie śródmiejskiej na jedno mieszkanie musiało przypadać jedno miejsce parkingowe, a poza zabudową śródmiejską - 1,5. Teraz o liczbie miejsc parkingowych decydować będą samorządy.