Materiał powstał we współpracy z PZU
– Moje przesłanie dla młodego pokolenia jest takie: przede wszystkim uczyć się, uczyć się i jeszcze raz uczyć się. I nie bać się stanąć naprzeciw zła, próbować z nim walczyć jak nie dobrym słowem, to gorszym słowem. Ale trzeba z tym złem walczyć – powiedziała Danuta Dworakowska, ps. Lena, podczas wydarzenia „Dziel się Pamięcią – Spotkanie Pokoleń” zorganizowanego 1 sierpnia – w 81. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego – w parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego w stolicy. – Dobro musi zwyciężyć i tego wam życzę – dodała.
„Lena”, a także Jerzy Łakomski, ps. Kajtek, i Jerzy Zawadzki, ps. Mały, dzielili się z uczestnikami wydarzenia wspomnieniami z czasów powstania. Natomiast Tadeusz Owczarski, ps. Ygrek, żołnierz II batalionu szturmowego „Odwet”, opowiedział o Marszu II Batalionu „Odwet”. To właśnie dzięki niemu pracownicy muzeum odtworzyli melodię i słowa marszu, który został odśpiewany przez Warszawski Chór im. św. Jana Pawła II oraz uczestników wydarzenia zorganizowanego przez Muzeum Powstania Warszawskiego. Partnerem wydarzenia była Fundacja PZU.
Rozmowy powstańców z uczestnikami pikniku rodzinnego „Dziel się Pamięcią – Spotkanie Pokoleń” w parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego
– Pamięć o Powstaniu Warszawskim nabiera jeszcze głębszego znaczenia – wolność nie jest dana raz na zawsze. Jako PZU czujemy się zobowiązani, by tę pamięć pielęgnować – z szacunkiem dla tych, którzy walczyli, i z troską o tych, którzy przyjdą po nas – powiedział Grzegorz Cydejko, dyrektor Biura Relacji i Komunikacji w PZU.
Jak wskazuje PZU – największy konglomerat finansowy w naszej części Europy – pamięć o Powstaniu Warszawskim to fundament naszej tożsamości i wspólnoty. „Dlatego co roku z dumą włączamy się w obchody rocznicy wybuchu Powstania, by oddać hołd bohaterom sierpnia 1944 roku. Stajemy ramię w ramię z Muzeum Powstania Warszawskiego, by wspólnie przekazywać najważniejsze wartości: pamięć, odwagę i solidarność. Chcemy, by ta rocznica była żywą lekcją dla przyszłych pokoleń – dzieci, młodzieży i wszystkich, którzy wierzą, że siła wspólnoty płynie z pamięci” – podkreśla ubezpieczyciel.
Wydawnictwa, wystawy i konkurs
Podczas wydarzenia w parku Wolności pracownicy muzeum przedstawiali projekty związane z obchodami 81. rocznicy wybuchu powstania. O wydawnictwach okolicznościowych, wystawach i konkursie opowiadali Katarzyna Utracka, historyk i kuratorka wystawy czasowej „Najlepsi. Cichociemni. GROM”, Joanna Jastrzębska-Woźniak, kierowniczka Działu Ikonografii, i Michał Komuda z Działu Edukacji.
Jak mówiła Katarzyna Utracka, wystawa „Najlepsi. Cichociemni. GROM” prezentuje historię legendarnych spadochroniarzy Armii Krajowej – z których 95 walczyło w Powstaniu Warszawskim – oraz Jednostki Wojskowej GROM, która kontynuuje ich tradycje. W tym roku przypada 35-lecie jej utworzenia oraz 30-lecie dziedziczenia przez tę formację etosu cichociemnych. GROM w swojej odznace ma m.in. to samo hasło, które nosili cichociemni: „Tobie Ojczyzno”.
Obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego odbywały się w różnych punktach miasta
Ekspozycja ma na celu uczczenie 81. rocznicy Powstania Warszawskiego i przybliżenie sylwetek cichociemnych, elitarnych żołnierzy Armii Krajowej oraz ich wartości. Jak podkreślają przedstawiciele muzeum, opowieści o obu formacjach są ułożone równolegle, w obu częściach pojawiają się te same tematy (rekrutacja, szkolenie, działania). Trzecia część ekspozycji jest poświęcona temu, co łączy obie formacje. W ścieżkę zwiedzania włączono również znajdującą się w muzeum replikę Liberatora – samolotu wzorowanego na maszynie o numerze KG890, który w nocy z 14 na 15 sierpnia 1944 r., po wykonaniu zrzutu zaopatrzenia dla powstańczej Warszawy, w drodze powrotnej został zestrzelony przez niemiecki nocny myśliwiec. Wystawę można zwiedzać do czerwca 2026 r.; wstęp jest ujęty w bilecie do muzeum.
Joanna Jastrzębska-Woźniak mówiła o wydarzeniach towarzyszących wydaniu albumu „Starba”, poświęconego jednemu z cichociemnych, gen. Stefanowi Bałukowi, ps. Starba, Kubuś, który był również fotografem. Na Żoliborzu w ramach Galerii Przystanek w parku Żeromskiego przygotowana została także wystawa plenerowa „Starba. Fotograf Warszawy 1944”.
– W albumie staraliśmy się pokazać wszystkie zachowane fotografie Stefana Bałuka z czerwca i lipca 1944 r. oraz z pierwszych dni powstania. Na wystawie plenerowej prezentujemy wybór tych zdjęć z ciekawymi opisami przybliżającymi ich historię – powiedziała Joanna Jastrzębska-Woźniak. – Jest to wyjątkowy zbiór zdjęć pokazujących ostatnie spojrzenie na historyczną Warszawę, ze starą historyczną architekturą, która wkrótce potem przestała istnieć najpierw w wyniku bombardowań w trakcie powstania, a potem planowego niszczenia miasta przez Niemców – dodała.
Michał Komuda opowiedział o siódmej edycji konkursu fotograficznego „Pamięć »W« kadrze”. Szczegóły konkursu dostępne są na stronie muzeum, na zwycięzców czekają atrakcyjne nagrody, w tym Grand Prix – 10 000 zł. W jury zasiadają fotografowie Zbigniew Furman, Wojciech Grzędziński, Jacek Marczewski i Chris Niedenthal oraz Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.
1 sierpnia była rozdawana okolicznościowa publikacja przygotowana przez „Rzeczpospolitą”
Wydarzenie rodzinne i edukacyjne
Podczas wydarzenia zorganizowane zostały również strefa rodzinna i atrakcje edukacyjne, takie jak sitodruk patriotyczny na koszulkach, stemplowanie pocztówek historycznych, kolorowanki i puzzle z serii „Chwaty” oraz loteria. Można było także zaopatrzyć się w pamiątkowe wpinki „Polska Walcząca”.
W spotkaniu pokoleń brali udział także pracownicy PZU wraz z rodzinami, oddając wspólnie z innymi uczestnikami hołd powstańcom, tworząc wspólną przestrzeń na refleksję, rozmowy i chwilę ciszy. Ale także przestrzeń na budowanie wspólnoty – ponad czasem i ponad pokoleniami.
Grupa PZU od dziesięciu lat jest mecenasem Muzeum Powstania Warszawskiego. W tym roku do partnerstwa dołączyła również Fundacja PZU.
Materiał powstał we współpracy z PZU