Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku I UK 68/16 z 31 stycznia 2017 r.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił powódce przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego. Po wygaśnięciu umowy o pracę na czas określony, którą świadczyła w okresie od 18 lutego 2008 r. do 31 stycznia 2011 r. w przedsiębiorstwie „P" B. S.A. (dalej: pracodawca użytkownik) przyjęto ją, tym razem jako pracownika tymczasowego. Stanowisko, miejsce pracy, warunki i wynagrodzenie pozostały bez zmian. Po dwóch latach agencja pracy tymczasowej (dalej: agencja) umowę wypowiedziała. Nastąpiło to z przyczyn ekonomicznych dotyczących przedsiębiorstwa. Jako podstawę wypowiedzenia agencja wskazała ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Przesłanka w niej przewidziana nie została jednak spełniona ponieważ, jak zauważył sąd, ostatnim pracodawcą powódki była agencja. Przytoczył art. 6 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, zgodnie z którym w odniesieniu do tej kategorii pracowników nie stosuje się przepisów wspomnianej ustawy. Dla sądu sporne okazało się to, czy doszło do rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Uznał, że dla prawa do świadczenia przedemerytalnego bez znaczenia miał fakt dalszego wykonywania pracy na rzecz poprzedniego pracodawcy na tych samych warunkach, skoro nie były to podmioty tożsame, a pracodawcą była agencja.
Wyrok został zaskarżony, w następstwie czego sąd apelacyjny ustalił prawo powódki. Za stosunek pracy, o którym mowa w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych, sąd uznał także stosunek zatrudnienia pracownika tymczasowego. Decydującą rolę odegrał ten sam zakład pracy w znaczeniu przedmiotowym. Ustawa bowiem kładzie nacisk na zatrudnienie w zakładzie zwalniającym pracowników z określonych przyczyn, a nie u konkretnego pracodawcy. W tej sytuacji, likwidacja stanowiska odnosiła się zatem do przyczyn rozwiązania stosunku pracy dotyczących zakładu. Sąd zwrócił uwagę, że zasadniczo rozwiązanie umowy o pracę tymczasową nie może nastąpić z powodu usunięcia stanowiska, jednak tutaj, ze względu na specyficzne okoliczności, było inaczej.
Czytaj też: Przyszła likwidacja stanowiska pracy uzasadni zwolnienie pracownika
Ze skargą kasacyjną, oddaloną po rozpoznaniu sprawy przez Sąd Najwyższy zwrócił się ZUS. W ocenie SN, w typowym przypadku nie powstałyby wątpliwości co do spełnienia przesłanki nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, odnoszącej się do przyczyny rozwiązania umowy o pracę. W sprawie chodzi jednak o przypadek nietypowy z uwagi na likwidację miejsca pracy u pracodawcy użytkownika i status pracownika tymczasowego. Rozstrzygające znaczenie dla sprawy ma niewątpliwie art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy o promocji zatrudnienia. Stanowi on m.in., że przyczyną dotyczącą zakładu jest rozwiązanie stosunku pracy z powodu likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych. Zdaniem Sądu Najwyższego, w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy likwidacja stanowiska pracy w rozumieniu tego przepisu odnosi się również do pracodawcy użytkownika. Wnioskodawczyni pracowała wcześniej na tym samym stanowisku jako pracownik, a następnie pracownik tymczasowy. Sąd zaakcentował przy tym, iż dopuszczenie możliwości odnoszenia przyczyn rozwiązania stosunku pracy także do pracodawcy użytkownika może prowadzić do nadużyć w zakresie nabywania prawa do świadczenia przedemerytalnego. W każdym przypadku konieczne jest więc uwzględnienie całokształtu okoliczności danej sprawy.
