Inspekcja Transportu Drogowego ma problem nie tylko z systemem viaTOLL. Dokonuje także pomiarów wagi ciężarówek niezgodnie z instrukcją producenta, a zatem bezprawnie.
Precedensowa sprawa
Na drodze powiatowej zatrzymano do kontroli ciągnik z naczepą. Wojewódzki inspektor transportu drogowego nałożył na przedsiębiorcę karę za przekroczenie dopuszczalnych nacisków osi na drogach o 2,6 t. W uzasadnieniu stwierdził, iż ważenia i mierzenia pojazdu dokonano w wyznaczonym legalizowanym miejscu. Przedsiębiorca wniósł odwołanie. Główny inspektor transportu drogowego utrzymał w mocy decyzję wojewódzkiego oddziału.
Właściciel firmy przewozowej wskazał, że masa całkowita pojazdu została określona przy użyciu urządzeń wagowych nieprzystosowanych do ważenia tak dużej masy pojazdu, a zatem wyniki pomiaru z tych urządzeń nie mogą być dowodem w sprawie. Wykazał, że pomiaru dokonano przenośnymi wagami do pomiarów statycznych typu SAW 10 C. Zauważył, iż do protokołu kontroli nie załączono świadectwa legalizacji Urzędu Miar. A zgodnie z nim wagi te mogą być używane do ważenia obciążenia o wartości maksymalnej 10 ton. W związku z tym skarżący zakwestionował prawidłowość pomiaru i obliczonej na jego podstawie kary.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygnatura akt: VIII SA/Wa 237/13) nie miał wątpliwości, że pomiar nacisku na osie pojazdu został dokonany niezgodnie z przeznaczeniem urządzeń określonych w świadectwie legalizacji oraz niezgodnie z instrukcją producenta wag. Nie był zatem wystarczający do uznania za prawidłowy. Sędziowie wskazali w uzasadnieniu, że do nałożenia kary upoważnia jedynie uzyskanie wyników ważenia pojazdu, które nie budzą wątpliwości.
Niewiarygodne zarządzenie
Zasady użytkowania urządzeń określają ich producenci, co potem jest weryfikowane na podstawie obowiązujących norm zarówno w świadectwach homologacji, jak i w certyfikatach zatwierdzenia typu oraz świadectwach legalizacji. Z dokumentów tych wynika zaś, że waga nieautomatyczna SAW 10C służy jedynie do pomiaru nacisków kół i osi i nie posiada homologacji upoważniającej do dokonywania pomiarów masy całkowitej pojazdów, a do tego właśnie wykorzystała je ITD. I żadne zarządzenie tego nie zmieni. Instrukcja postępowania inspektorów wprowadzona zarządzeniem głównego inspektora nr 3/2006 z 7 lutego 2006 r. obniża bowiem wyniki pomiarów dokonywanych za pomocą wag przenośnych, m.in. typu SAW, o 200 kg i 2 proc., żeby poprawić wiarygodność pomiarów.