Jak przekonuje, to właśnie z uwagi na powyższe przepisy, w wielu kwestiach budzące wątpliwości interpretacyjne, najbliższe lata mogą obfitować w ważne orzecznictwo.
Nie oznacza to, że żadnych ważnych orzeczeń nie było.
Nadgodziny dla pograniczników
Przepis (37 ust. 3 ustawy o Straży Granicznej; t.j. DzU z 2021 r., poz. 1486 ze zm.), który nie przyznaje funkcjonariuszom Straży Granicznej czasu wolnego w zwiększonym wymiarze za nadgodziny jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną (EKS) – uznał TK. Trybunał stwierdził, że ustawodawca nie tyle zaniechał ustanowienia rozwiązań prawnych, które pozwalałyby funkcjonariuszowi domagać się za służbę w nadgodzinach rekompensaty w zwiększonym wymiarze, ile wprowadził jednoznaczne rozwiązania dopuszczające możliwość udzielenia im czasu wolnego wyłącznie „w tym samym wymiarze”. Wyrok spowodował utratę mocy obowiązującej wspomnianego przepisu i jego eliminację z systemu prawa. Dr Marta Derlatka, która w imieniu pograniczników zajmowała się tą sprawą wskazuje, że orzeczenie TK otwiera drogę do postępowań odszkodowawczych od Skarbu Państwa za potencjalne delikty legislacyjne na podstawie art. 417 {1 } par. 1 i 4 kodeksu cywilnego. Wyrok TK z 28 listopada 2023 r. (sygn. K 17/19).
Fikcyjne umowy
Liczba zawartych umów o pracę może świadczyć o ich pozorności – uznał Sąd Najwyższy. SN orzekał w sprawie kobiety, która miała wykonywać obowiązki w ramach pięciu pełnych etatów na rzecz pięciu różnych płatników (firm). Z tego tytułu została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych. SN wskazał, że faktyczna realizacja obowiązków wynikająca z tak dużej liczby umów jest raczej mało prawdopodobna. A tylko bowiem faktyczne wykonywanie zadań w ramach danego stosunku pracy powoduje konieczność podlegania ubezpieczeniom społecznym. Wyrok SN z 22 listopada; sygn. I USKP 60/23.
Wymiar czasu pracy a nadgodziny
Dodatkowe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych powinno uwzględniać wymiar czasu pracy pracownika - uznał Trybunał Sprawiedliwości UE. Zdaniem TSUE, inne podejście prowadziłoby do mniej korzystnego traktowania zatrudnionych na niepełny etat, co jest niezgodne z prawem UE. W efekcie jeżeli pracownik ma zaplanowane np. 5 godzin pracy, ale musi pozostać w firmie przez kolejne 2 godziny, to za nie powinien otrzymać dodatkowe pieniądze. Pomimo, iż nie doszło do przekroczenia normy dobowej. Co prawda orzeczenie dotyczyło niemieckich przepisów, ale ma też zastosowanie w polskich realiach. Wyrok TSUE z 19 października 2023 r. w sprawie C-660/20 | Lufthansa CityLine.
Dane w świadectwie pracy
Pracodawca nie musi zamieszczać w świadectwie pracy informacji o wykonywaniu przez pracownika zadań w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze świadczonych po 31 grudnia 2008 r. – uznał Sąd Najwyższy. Taki staż jest ważny w kontekście uprawnień do emerytury pomostowej. SN uznał bowiem, że organ rentowy posiada już niezbędne informacje w tym zakresie. Dlatego nie ma potrzeby obarczać pracodawców dodatkowymi zadaniami. Wyrok SN z 12 października 2023 r. sygn. III PZP 5/22
