Ojciec ma swoje uprawnienia. Grunt, żeby chciał z nich korzystać

Eksperci rekomendują dopłaty pracodawców do zasiłków z tytułu wykorzystywania przez ojców urlopu rodzicielskiego.

Publikacja: 20.06.2023 14:57

Ojciec ma swoje uprawnienia. Grunt, żeby chciał z nich korzystać

Foto: Adobe Stock

Niedługo miną dwa miesiące od wejścia w życie zmian w kodeksie pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 641) związanych z rodzicielstwem i pełnieniem funkcji opiekuńczych, które objęły także ojców. Cel? Zachęcenie ich do aktywnego rodzicielstwa.

- Zmieniono m.in. okres korzystania z urlopu ojcowskiego, ograniczając go do ukończenia przez dziecko dwunastego miesiąca życia. Zmiana ma wpłynąć na aktywnych zawodowo ojców, aby nawiązywali więzi już z najmłodszymi pociechami- mówi Łukasz Kuczkowski, radca prawny z kancelarii Raczkowski.

Czytaj więcej

Work-life balance: Uprawnienia rodziców i ochrona umów w okresie przejściowym

Cały czas natomiast urlop ojcowski trwa 2 tygodnie i jest 100 proc. płatny.

Ale to nie wszystko. Istotnie zmodyfikowano też przepisy o urlopie rodzicielskim. Wynosi on obecnie 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 43 tygodnie w przypadku urodzenia bliźniaków lub większej liczby dzieci.

Dziewięć tygodni z tego wymiaru będzie zarezerwowane dla każdego z rodziców, co w praktyce oznacza, że np. matka dziecka będzie mogła skorzystać maksymalnie z 32 tygodni rodzicielskiego, a pozostałe dziewięć tygodni będzie zarezerwowane dla ojca. Jeśli ten ostatni ich nie wykorzysta, to przepadną, tj. nie przejdą na kobietę.

- Co więcej ojciec będzie miał możliwość korzystania z urlopu rodzicielskiego, już w czasie urlopu macierzyńskiego matki dziecka, podczas korzystania przez nią z urlopu rodzicielskiego oraz w dowolnym okresie, aż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat – uzupełnia Łukasz Kuczkowski.

Zdaniem Sylwii Ziemackiej z Rady Fundacji Share The Care to dobra zmiana, która może wpłynąć pozytywnie na zaangażowanie ojców w opiekę.

W ocenie ekspertki, na powodzenie tych regulacji może wpłynąć właśnie fakt, iż uprawnienia rodziców są od siebie w tym wypadku niezależne.

- Przed wejściem w życie nowych przepisów bywało tak, że nawet jak mężczyzna wnioskował o urlop rodzicielski to często dostawał komunikat, że przecież mama jest w domu. A teraz ten argument odpadł, bowiem jeżeli ojciec nie wykorzysta swojego uprawnienia to ono przepada- wyjaśnia.

Problem w tym, że korzystanie z urlopu rodzicielskiego przez ojca dziecka będzie skutkować przyznaniem zasiłku macierzyńskiego za ten okres w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru. A to, zdaniem niektórych ekspertów, może negatywnie wpłynąć na jego popularność.

-Dopóki wysokość zasiłku będzie niższa niż 100 proc. wynagrodzenia, a ojcowie będą zarabiać więcej niż matki, dopóty mężczyźni nie będą intensywnie korzystali z urlopu rodzicielskiego- mówi mec. Kuczkowski.

Sylwia Ziemacka przyznaje, że idealnie byłoby gdyby zasiłek wynosił 100 proc.

-Pewnie jakąś część mężczyzn może ta kwota zniechęcić- wskazuje Sylwia Ziemacka.

Ekspertka sugeruje jednak rozwiązanie, które może ten problem rozwiązać.

- Przez te 9 tygodni kiedy ojciec jest na urlopie rodzicielskim zobowiązanie do wypłaty zasiłku przejmuje ZUS. To oznacza, że pracodawca w tym czasie nie musi przelewać mu pensji. Namawiamy firmy, żeby dopłacały te 30 proc. ze środków, które w tym czasie oszczędziły. Są już zresztą zakłady, które już to robią- wyjaśnia.

Jak przekonać pracodawców do takich rozwiązań?

- Od firm, u których to funkcjonuje wiemy, że jest to jeden z ulubionych benefitów, bardzo często wykorzystywany. Zakłady, które na sztandarach mają różnorodność i inkluzywność nie powinny nawet z tym polemizować. Jeżeli chcą kształtować świat równych szans to wreszcie zyskały do tego realne narzędzie. Badania pokazują, że to wpływa też na retencję i buduje lojalność względem pracodawcy. Trudno też o lepsze narzędzia, niż urlop rodzicielski, aby mężczyzna mógł rozwinąć umiejętności miękkie- wymienia.

Zdaniem Łukasza Kuczkowskiego we wzmocnieniu aktywnego ojcostwa pomogłoby podział urlopu rodzicielskiego między obu rodziców dziecka po połowie (zastrzeżonej wyłącznie dla każdego z nich).

Ale to nie jedyne uprawnienia, którzy zyskali rodzicie, w tym także ojcowie.

- Dotychczas rodzice dzieci do lat 4 musieli wyrazić zgodę na pracę w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz delegowanie poza stałe miejsca pracy. W wyniku zmian, wiek dziecka został podniesiony w tych przypadkach do lat 8- przypomina adwokat Paweł Matyja.

Przypomnijmy też, że od 7 kwietnia za sprawą innej nowelizacji k.p.( DzU z 6 lutego 2023 r. poz. 240) uwzględnienie wniosku o pracę zdalną będzie obowiązkowe m.in. zatrudnionego wychowującego dziecko do ukończenia przez nie czwartego roku życia ( zatem także ojca), chyba że nie będzie to możliwe ze względu na organizację pracy lub jej rodzaj.

Karolina Wojtas adwokat z kancelarii Sadkowski i Wspólnicy podkreśla, że kwestie dotyczące urlopów czy możliwości korzystania z elastycznej organizacji pracy stanowią wyłącznie zachętę dla ojców.

-To oni decydują czy chcą z tego skorzystać- dodaje.

Wskazuje też, że bez zmiany nastawienia pracodawców wobec rodziców (w tym ojców) łączących pracę z rodzicielstwem nawet najlepsze regulacje prawne niewiele pomogą.

Niedługo miną dwa miesiące od wejścia w życie zmian w kodeksie pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 641) związanych z rodzicielstwem i pełnieniem funkcji opiekuńczych, które objęły także ojców. Cel? Zachęcenie ich do aktywnego rodzicielstwa.

- Zmieniono m.in. okres korzystania z urlopu ojcowskiego, ograniczając go do ukończenia przez dziecko dwunastego miesiąca życia. Zmiana ma wpłynąć na aktywnych zawodowo ojców, aby nawiązywali więzi już z najmłodszymi pociechami- mówi Łukasz Kuczkowski, radca prawny z kancelarii Raczkowski.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?