Z kodeksu postępowania karnego zniknie rozdział VII poświęcony powodowi cywilnemu

...praktykom nie

– Instytucja ta nie sprawdziła się w praktyce. Co więcej, sądy nie korzystały dostatecznie z możliwości orzeczeń kompensacyjnych, które przewiduje kodeks karny niezależnie od powództwa cywilnego – tłumaczy prof. Michał Królikowski, partner w kancelarii Marek Wierzbowski i Partnerzy. I dodaje, że kolejnym minusem powództwa adhezyjnego jest czas. – Prowadzenie postępowania rozpoznawczego poza zakresem skargi, w celu ustalenia szkody lub krzywdy wydłuża postępowanie, co w obliczu reformy procesu karnego jest istotną wadą – wyjaśnia.

Ustawodawca postanowił więc przyjąć odmienne rozwiązanie. Likwidując rozdział VII k.p.k., rozszerzył możliwości orzeczenia odszkodowania, zadośćuczynienia lub zastępczo nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, na ile postępowanie w sprawie ujawnia stopień pokrzywdzenia. Postępowanie zakłada aktywny udział stron. Pokrzywdzony będzie miał duże możliwości wniesienia materiału dowodowego.

Nawiązka do pół miliona

W znowelizowanym kodeksie karnym wyodrębniono rozdział 5a dotyczący przepadku i środków kompensacyjnych. Zwiększono w nim możliwość orzeczenia nawiązki do 500 tys. zł.

– W przypadku wszelkiego rodzaju rozstrzygnięć warunkowych, np. warunkowego umorzenia postępowania, brak reakcji prawnokarnej nie obejmuje środków kompensacyjnych – podkreśla prof. Królikowski.

Pewne obawy budzi sytuacja, gdy nie dojdzie do skazania, np. na skutek śmierci oskarżonego albo uniewinnienia.

– Obecnie złożenie wniosku o naprawienie szkody nie przerywa biegu przedawnienia roszczeń cywilnych w przeciwieństwie do powództwa adhezyjnego. Pojawia się więc ryzyko przedawnienia takiego roszczenia – sugeruje mecenas Ignatjew. Jak jednak dodaje, proponowane zmiany sankcjonują praktykę i nie budzą co do zasady sprzeciwu.