Kancelaria prezydenta wskazuje, że ustawa ma jednak na celu ograniczenie przestępczości oraz ochronę istotnych wartości społecznych, a także zabezpieczenie społeczeństwa przed sprawcami szczególnie niebezpiecznych przestępstw.
Według apelujących część zastosowanych rozwiązań nie jest zgodna z prawem europejskim, chodzi m.in. o bezwzględną karę pozbawienia wolności zakazaną na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Zmiana ta znacznie utrudni międzynarodową współpracę Polski w sprawach z krajami, które – respektując orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – uznają tę karę za niehumanitarną i okrutną. Skutkować to może tym, że najgorsi przestępcy nie będą wydawani Polsce – czytamy w apelu.
Czytaj więcej
173 naukowców specjalizujących się w prawie karnym z najważniejszych uczelni wyższych w kraju apelują do Andrzeja Dudy, by nie podpisywał uchwalonej przez Sejm nowelizacji kodeksów karnych zaostrzającej przepisy. Naruszają konstytucję i cofają polskie prawo karne do czasów PRL – piszą sygnatariusze.
Ochrona społeczeństwa ma polegać m.in. na możliwości orzeczenia wspomnianego "bezwzględnego dożywocia" - polega ono na karze dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o warunkowe zwolnienie przez skazanego, ale także wykreślenia oddzielnej kary 25 lat pozbawienia wolności oraz podwyższenia z 15 do 30 lat górnej granicy tej kary.
Przepisy umożliwią także orzeczenie na wniosek pokrzywdzonego środka karnego polegającego na zakazie przebywaniaw w danych środowiskach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu, jak również nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności.
Spore kontrowersje w środowisku prawniczym budził też punkt dotyczący orzekania przepadku samochodu prowadzonego przez sprawcę przestępstwa w ruchu lądowym - katastrofy w ruchu lądowym oraz sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy, ale także powszechniejszych zdarzeń takich jak spowodowanie wypadku, w skutek którego doszło do naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia innej osoby.
Czytaj więcej
Sejm przegłosował w środę nowelizację Kodeksu karnego wprowadzającą konfiskatę aut kierowców prowadzących po spożyciu alkoholu. Ustawa czeka już tylko na podpis prezydenta. Wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Wątpliwości wzbudziły także przepisy zaostrzające karanie sprawców nieletnich - rozszerzono pakiet czynów zabrionionych, za które osoby po 15. roku życia będą osądzane jak dorośli, do katalogu wprowadzono kwalifikowane typy zabójstwa oraz zgwałcenie w typie podstawowym i zgwałcenie kwalifikowan przez następstwo w postaci śmierci.
Czytaj więcej
To czysty populizm, błędy i zmiany na bakier z prawem UE – mówią eksperci o nowelizacji.
Prawnicy, którzy skierowali apel do prezydenta zwrócili także uwagę na fakt iż liczba przestępstw, których nowelizacja głównie dotyczyła od lat maleje, więc może to też nosić znamiona naruszenia zasady proporcjonalności określonej w Konstytucji, a sami prokuratorzy w prowadzonych postępowaniach nie domagają się wymierzenia najwyższych kar, mimo że takie możliwości dawały obecne przepisy.
Ustawa przewiduje trzymiesięczny okres vacatio legis, z wyjątkiem przepisów dotyczących obligatoryjnego przepadku samochodu albo jego równowartości, które wejdą w życie po upływie roku od dnia ogłoszenia ustawy.