Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu karnego

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę nowelizującą Kodeks karny. Ustawa wejdzie w życie mimo sprzeciwu wielu karnistów, którzy skierowali do prezydenta apel o zastosowanie weta prezydenckiego, argumentując, że zmiany naruszają Konstytucję i cofają polskie prawo karne do czasów PRL.

Publikacja: 02.12.2022 21:12

Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu karnego

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

Kancelaria prezydenta wskazuje, że ustawa ma jednak na celu ograniczenie przestępczości oraz ochronę istotnych wartości społecznych, a także zabezpieczenie społeczeństwa przed sprawcami szczególnie niebezpiecznych przestępstw.

Według apelujących część zastosowanych rozwiązań nie jest zgodna z prawem europejskim, chodzi m.in. o bezwzględną karę pozbawienia wolności zakazaną na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Zmiana ta znacznie utrudni międzynarodową współpracę Polski w sprawach z krajami, które – respektując orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – uznają tę karę za niehumanitarną i okrutną. Skutkować to może tym, że najgorsi przestępcy nie będą wydawani Polsce – czytamy w apelu.

Czytaj więcej

Karniści apelują: Prezydencie, zawetuj kodeks

Ochrona społeczeństwa ma polegać m.in. na możliwości orzeczenia wspomnianego "bezwzględnego dożywocia" - polega ono na karze dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o warunkowe zwolnienie przez skazanego, ale także wykreślenia oddzielnej kary 25 lat pozbawienia wolności oraz podwyższenia z 15 do 30 lat górnej granicy tej kary. 

Przepisy umożliwią także orzeczenie na wniosek pokrzywdzonego środka karnego polegającego na zakazie przebywaniaw w danych środowiskach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu, jak również nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności.

Spore kontrowersje w środowisku prawniczym budził też punkt dotyczący orzekania przepadku samochodu prowadzonego przez sprawcę przestępstwa w ruchu lądowym - katastrofy w ruchu lądowym oraz sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy, ale także powszechniejszych zdarzeń takich jak spowodowanie wypadku, w skutek którego doszło do naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia innej osoby.  

Czytaj więcej

Pijany kierowca straci samochód. Sejm przegłosował przepisy

Wątpliwości wzbudziły także przepisy zaostrzające karanie sprawców nieletnich - rozszerzono pakiet czynów zabrionionych, za które osoby po 15. roku życia będą osądzane jak dorośli, do katalogu wprowadzono kwalifikowane typy zabójstwa oraz zgwałcenie w typie podstawowym i zgwałcenie kwalifikowan przez następstwo w postaci śmierci. 

Czytaj więcej

Znika resocjalizacja. Zmiany w kodeksie karnym mogą przynieść wiele szkód

Prawnicy, którzy skierowali apel do prezydenta zwrócili także uwagę na fakt iż liczba przestępstw, których nowelizacja głównie dotyczyła od lat maleje, więc może to też nosić znamiona naruszenia zasady proporcjonalności określonej w Konstytucji, a sami prokuratorzy w prowadzonych postępowaniach nie domagają się wymierzenia najwyższych kar, mimo że takie możliwości dawały obecne przepisy. 

Ustawa przewiduje trzymiesięczny okres vacatio legis, z wyjątkiem przepisów dotyczących obligatoryjnego przepadku samochodu albo jego równowartości, które wejdą w życie po upływie roku od dnia ogłoszenia ustawy. 

Kancelaria prezydenta wskazuje, że ustawa ma jednak na celu ograniczenie przestępczości oraz ochronę istotnych wartości społecznych, a także zabezpieczenie społeczeństwa przed sprawcami szczególnie niebezpiecznych przestępstw.

Według apelujących część zastosowanych rozwiązań nie jest zgodna z prawem europejskim, chodzi m.in. o bezwzględną karę pozbawienia wolności zakazaną na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Zmiana ta znacznie utrudni międzynarodową współpracę Polski w sprawach z krajami, które – respektując orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – uznają tę karę za niehumanitarną i okrutną. Skutkować to może tym, że najgorsi przestępcy nie będą wydawani Polsce – czytamy w apelu.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe