Strajk lekarzy nie może zagrażać życiu ludzi

Zamknięcie placówki na czas protestu lekarzy i pozbawienie dostępu do dokumentacji medycznej to naruszenie zbiorowych praw pacjentów.

Publikacja: 15.02.2016 07:33

Strajk lekarzy nie może zagrażać życiu ludzi

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

Zdrowie i życie to dobro najcenniejsze dla większości ludzi. Zdarza się, że o ich ratowaniu decydują opinie, badania i inne dokumenty, na podstawie których można prześledzić dotychczasowy przebieg leczenia. Stały dostęp do dokumentacji medycznej to jedno z podstawowych praw pacjenta. Potwierdził to ostatnio Naczelny Sąd Administracyjny.

Dwa dni przerwy

Sprawa, którą zajmował się NSA, dotyczyła decyzji rzecznika praw pacjenta o uznaniu praktyk za naruszające zbiorowe prawa pacjentów. Chodziło o jedną z przychodni rodzinnych w Nysie. Rzecznik zarzucił, że placówka narusza zbiorowe prawa pacjenta w dwóch przypadkach.

Po pierwsze, przychodnia w regulaminie zastrzegła, że udostępnia dokumentację medyczną osobom upoważnionym przez pacjentów wyłącznie na piśmie. Tymczasem żaden przepis ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta nie określa, że udostępnienie dokumentacji osobie upoważnionej przez pacjenta następuje wyłącznie na pisemne upoważnienie.

Drugi zarzut wiązał się z zamknięciem placówki 2 i 5 stycznia 2015 r. Zamknięcie miało związek z protestem lekarzy zrzeszonych w Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskiego i sporem o nowy kontrakt z z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pacjenci mogli złożyć wnioski o udostępnienie dokumentacji, wyłącznie przesyłając je na adres pocztowy, telefonicznie bądź mailem.

Przychodnia twierdziła, że poinformowała pacjentów o sposobie udostępniania dokumentacji medycznej. Informacja została wywieszona na drzwiach przychodni. Jednak ze zgłoszenia za pośrednictwem ogólnopolskiej infolinii wynika, że przychodnia była zamknięta i nie udostępniała dokumentacji medycznej. Pacjenci, którzy udali się do przychodni 2 i 5 stycznia, nie mogli uzyskać dokumentacji.

W ocenie rzecznika godziło to w prawa tych, którzy m.in. ze względów ekonomicznych nie mieli możliwości wystąpienia o dokumentację zdalnie lub musieli ją dostać pilnie.

Placówka zaskarżyła decyzję, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił jej skargę. Podkreślił, że realizacja prawa pacjenta do dokumentacji medycznej nie może być w żaden sposób ograniczona bądź utrudniona, i to nawet gdy świadczenia zdrowotne przestały być udzielane z powodu niezawarcia umowy z NFZ. Uczestniczenie w akcji protestacyjnej nie zwalnia z obowiązku przestrzegania prawa.

Nagłe przypadki

Racji przychodni nie przyznał też NSA. Podkreślił, że sam warunek pisemnej formy upoważnienia do wydania dokumentacji zawarty w regulaminie wewnętrznym stanowi naruszenie praw pacjenta. Tak samo jak zamknięcie placówki na dwa dni.

Jak podkreśliła sędzia NSA Barbara Adamiak, dokumentacja medyczna ratuje zdrowie i życie pacjenta. Oczywiście placówka może protestować, ale trzeba tak zorganizować jej pracę, żeby jednocześnie chronić zdrowie i życie pacjentów. Inaczej mówiąc, pacjent musi mieć zapewniony dostęp do dokumentacji zwłaszcza w sytuacjach nagłych także w trakcie protestu. Wyrok jest prawomocny.

sygnatura akt: II OSK 2843/15

Opinia

Jolanta Budzowska, radca prawny, członek Komisji Praw Człowieka Krajowej Rady Radców Prawnych partner w kancelarii BFP

Rozstrzygnięcie NSA jest słuszne. Dostępo do dokumentacji medycznej to jedno z podstawowych praw pacjenta, obok prawa do informacji i zgody na leczenie. Dokumentacja medyczna jest niezbędna, żeby swobodnie planować leczenie, a bywa, że także konieczna do ratowania życia i zdrowia. W swojej praktyce zawodowej miałam do czynienia z koniecznością walki o wydanie zapisu rezonansu magnetycznego głowy dziecka, czas miał znaczenie. Od tego badania inny lekarz uzależniał podjęcie decyzji o operacji ratującej życie pacjenta, a w szpitalu... nie było informatyka ani czystych płyt CD. Strajk lekarzy nie ma nic wspólnego z zapewnieniem dostępu do dokumentacji medycznej. Organizacją wydawania pacjentom dokumentów powinien się zajmować pion administracyjny. Każda placówka ma obowiązek wprowadzić takie rozwiązania, żeby pacjent miał stały dostęp do dokumentów i kopii badań, niezależnie od protestów czy obecności w pracy personelu medycznego. To często sprawa życia i śmierci.

Zawody prawnicze
Znów zawrzało w prokuraturze z powodu wynagrodzeń. Od kiedy podwyżki?
Materiał Promocyjny
Jaką Vitarą na różne tereny? Przewodnik po możliwościach Suzuki
Konsumenci
Skuteczne gwarancje dla kredytobiorców. Ważny wyrok TSUE
Prawo karne
Projekt zaostrzenia kar dla kierowców. Przepadek stanie się fikcją?
Prawo karne
Sfałszowane wyroki w sądzie. Skarb Państwa oszukany na ponad 3 mln zł
Materiał Promocyjny
Warta oferuje spersonalizowaną terapię onkologiczną
Praca, Emerytury i renty
Najniższa krajowa w 2025 roku: Ile wynosi płaca minimalna? Kwoty brutto i netto
Materiał Promocyjny
Psychologia natychmiastowej gratyfikacji w erze cyfrowej