Z tego artykułu dowiesz się:
- Dlaczego Wigilia stała się dniem ustawowo wolnym od pracy?
- Jakie zmiany wprowadzono w przepisach dotyczących wolnych dni okołoświątecznych?
- Kogo dotyczą wyjątki od dnia wolnego 24 grudnia?
- Gdzie obowiązują zakazy handlu w Wigilię Bożego Narodzenia?
- Jakie są konsekwencje prawne dla pracodawców za nielegalne zobowiązanie do pracy w Wigilię?
Lista dni wolnych od pracy zawarta w Ustawie z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy rozszerzyła się w tym roku o 24 grudnia – Wigilię Bożego Narodzenia. W tym roku wypada ona w środę, co w połączeniu z kolejnymi dniami wolnymi, czyli pierwszym i drugim dniem Bożego Narodzenia, i weekendem może oznaczać aż pięć wolnych dni.
Wolna Wigilia „nie za darmo”
Wraz z dodaniem do katalogu dni wolnych od pracy Wigilii Bożego Narodzenia, zmienił się także art. 7 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 roku o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. W tym roku zakaz handlu nie obowiązuje więc w aż trzy kolejne niedziele poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia.
Dla kogo Wigilia Bożego Narodzenia nie będzie wolna?
Nie wszyscy pracownicy będą mogli ciszyć się dniem wolnym 24 grudnia. Art. 151(10) Kodeksu pracy określa, kiedy praca w niedziele i święta jest dozwolona. Pracodawca może więc bez konsekwencji zadecydować o dniu pracującym:
- w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
- gdy praca odbywa się w ruchu ciągłym;
- przy pracy zmianowej;
- przy niezbędnych remontach;
- w transporcie oraz w komunikacji;
- w zakładowych strażach pożarnych i służbach ratowniczych;
- w przypadku pilnowania mienia i ochrony osób;
- w rolnictwie i hodowli;
- gdy wykonywane są prace konieczne ze względu na ich użyteczność społeczną i potrzeby ludności, w szczególności w zakładach świadczących usługi dla ludności, w gastronomii, zakładach hotelarskich, jednostkach gospodarki komunalnej, zakładach opieki zdrowotnej oraz innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę oraz zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty turystyki i wypoczynku;
- w stosunku do pracowników, którzy są zatrudnieni w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta;
- przy wykonywaniu prac polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną lub urządzeń telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów prawa komunikacji elektronicznej, odbieranych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, dni, o których mowa w art. 151(9) § 1 Kodeksu pracy, są u niego dniami pracy, a także zapewniających możliwość świadczenia takich usług.