W piątek Sejm przedłużył ważność bonu turystycznego do końca marca 2023 r. Skąd ta decyzja?
Z przeznaczonej na ten program kwoty 4 mld zł jeszcze jedna czwarta, czyli ok. 1 mld zł, nie trafiła do przedsiębiorców turystycznych. Chcemy, żeby ten program wspierał wszystkie rodziny z dziećmi i nadal pozytywnie wpływał na popyt gospodarki turystycznej w kraju. Aktywowano 3,8 mld zł, to ponad 80 proc., ale jeszcze większość nie została w pełni wykorzystana, bo była pandemia. To zasadniczy powód przedłużenia ich ważności o sześć miesięcy.
Problemem są próby sprzedaży bonów lub wymiany ich na inne towary czy usługi. Jak sobie z tym radzić?
Udział procentowy takich nagannych przypadków we wszystkich transakcjach jest minimalny. Badaliśmy tę sprawę. Wiele milionów Polaków ocenia projekt jednoznacznie pozytywnie. Sądzę więc, że system okazał się dość szczelny.
Czemu zakazano sprzedaży bonów, skoro ten, kto je kupi, i tak musi je wykorzystać na turystykę krajową?
Bon wspiera wypoczynek, rehabilitację, rozwój i regenerację dzieci. Można nim płacić za zielone szkoły, obozy sportowe, harcerskie, wycieczki i atrakcje turystyczne. To zachęta i wsparcie szczególnie rodzin wielodzietnych. Bon o wartości 500 zł jest przypisany do jednego, konkretnego dziecka – beneficjenta programu 500+. Wsparcie dziecka z niepełnosprawnością wynosi 1000 zł.
Czytaj więcej
Sprzedaż bonów turystycznych jest nielegalna, ale ukaranie za nią może być trudne.
Można odpowiadać z przepisu karzącego przyjęcie zapłaty za realizację bonu niezgodnie z przeznaczeniem?
Tak. Przepisami wykonawczymi zajmuje się Polska Organizacja Turystyczna. Tam prawnicy monitorują korzystanie z bonów i rozpatrują ewentualne odwołania. Według naszych danych bony wykorzystywane są zdecydowanie zgodnie z przeznaczeniem.
Czy ten przepis można też zastosować do osób, które próbują taki bon sprzedać?
Kto pobrał nienależnie świadczenie w formie bonu turystycznego, jest obowiązany go zwrócić. Decyzje wydaje POT, a zwrot następuje z odsetkami. Za nienależny bon uważa się pobrany mimo braku prawa do niego, a także pobrany na podstawie fałszywego oświadczenia, fałszywego dokumentu albo wprowadzenia w błąd.
RPO zwrócił uwagę, że po zmianie opiekunów prawnych dziecka nowi opiekunowie nie mogą z niego skorzystać, a poprzedni też nie, bo nie mają już dziecka. Proponuje więc, by bon był przypisany do dziecka i prawo do niego przechodziło wraz z prawem do opieki nad dzieckiem. Co pan sądzi o tym pomyśle?
Ustawodawca zgodził się przedłużyć program bez wprowadzania do niego zmian. Co do zasady bon przysługiwał osobie mającej w dniu wejścia w życie ustawy przyznane świadczenie 500+. Dlatego propozycje zmian nie mogą być oderwane od świadczenia 500+ i przepisów ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Dzieci z rodzin zastępczych to szczególnie istotna grupa korzystająca z bonu. Z uwagą przyglądamy się wszystkim postulatom, które mogłyby usprawnić korzystanie z bonu właśnie tym dzieciom. Jednakże zgłoszony przez RPO postulat ze względów formalnych nie będzie mógł znaleźć odzwierciedlenia w zapisach. Zmiany legislacyjne przekroczyłyby termin procedowania.
