[srodtytul]Funkcjonariusze BOR[/srodtytul]
BOR reguluje swoim funkcjonariuszom uposażenia i dodatki z góry, pierwszego dnia miesiąca. Zmarli otrzymali je zatem 1 kwietnia br. [b]Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy[/b] należy do kategorii innych należności pieniężnych. [b]Odbiera go rodzina funkcjonariusza w ciągu 14 dni od jego śmierci. [/b]
[srodtytul]Żołnierze zawodowi[/srodtytul]
Żołnierze zawodowi, będący ofiarami smoleńskiego dramatu, też otrzymali uposażenia i dodatki za kwiecień w pierwszym dniu tego miesiąca.
Ich bliskim przysługują:
- ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, w tym dodatkowy, jednak nie więcej niż za trzy lata,
- dodatkowe uposażenie roczne i niewykorzystana gratyfikacja urlopowa za 2010 r.,
- zwrot kosztów przejazdu jednorazowego członków rodziny.
Kwoty te jednostka uiszcza małżonkowi żołnierza, a w razie jego braku dzieciom, wnukom, rodzicom lub rodzeństwu, którzy w dniu zgonu spełniali przesłanki nabycia renty rodzinnej z ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy (są to te same osoby co uprawnione do powszechnej renty rodzinnej).
[srodtytul]Pracownicy[/srodtytul]
[b]Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą w dniu zgonu podwładnego na jego małżonka i na inne osoby spełniające warunki do nabycia renty rodzinnej z ustawy emerytalnej.[/b] Jeśli małżonek lub któraś z tych osób stawi się u pracodawcy, który zatrudniał zmarłego w katastrofie smoleńskiej, szef powinien wypłacić w równych częściach wynagrodzenie po zmarłym i ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Oczywiście chodzi o wynagrodzenie częściowe za okres przepracowany od 1 do 9 kwietnia 2010 r. obliczone zgodnie z § 12 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6988B943CC9BF1F9B4BDC1C1B2A83370?id=73966]rozporządzenia z 29 maja 1996 r.[/link]
Płacę w stałej stawce miesięcznej dzieli się zatem przez liczbę godzin, jaką pracownik powinien przepracować w kwietniu br., uzyskaną stawkę godzinową mnoży się przez liczbę godzin roboczych przypadających między wygaśnięciem stosunku pracy a końcem miesiąca, wynik odejmuje od stałej kwoty miesięcznej.
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie do wypłaty rodzinie zmarłego pełnej sumy miesięcznej pensji.
Te zasady dotyczą rozliczenia w kwietniu wynagrodzenia po zmarłych pracownikach zatrudnionych w sektorze prywatnym i urzędników państwowych. Do tych ostatnich stosujemy bowiem odpowiednio [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeks pracy[/link].
[srodtytul]Parlamentarzyści[/srodtytul]
Wskazane reguły stosujemy też odpowiednio do uposażeń i dodatków zmarłych parlamentarzystów, które ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora nakazuje traktować jako wynagrodzenie ze stosunku pracy. Z tym że:
- uposażenie i dodatki wypłaca się w kwotach miesięcznych (taka jest zasada),
- nie uiszcza się ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, bo on nie przysługuje rodzinom zmarłych.
Dłużej na niewypłacone zmarłym świadczenia z racji umów cywilnych poczekają ich bliscy.
[srodtytul]Wykonawcy umów cywilnych[/srodtytul]
Jeśli umowa nie zastrzega inaczej, zlecenie wygasa wskutek śmierci wykonawcy. Gdy zamawiający nie zdążył mu uregulować całości bądź stosownej części wynagrodzenia, wierzytelność ta wchodzi do spadku [b](wyroki SN z 19 października 1984 r., I CR 175/84, i z 23 sierpnia 1977 r., IV CR 338/77)[/b].
Umowa o dzieło, którego wykonanie zależy od osobistych przymiotów przyjmującego zamówienie (a tak zwykle jest), rozwiązuje się w chwili jego śmierci. Jeżeli materiał był własnością wykonawcy a niedokończone dzieło (np. obraz, książka) przedstawia dla zamawiającego jakąś wartość, spadkobierca zmarłego może żądać, aby zamawiający je odebrał za zapłatą jego wartości i stosownej kwoty wynagrodzenia z racji umowy.
W takich sytuacjach rodziny muszą poczekać do momentu poświadczenia dziedziczenia u notariusza albo do sądowego postanowienia o stwierdzeniu praw do spadku, a jeśli potem spadkobiercy nie potrafią się porozumieć, to jest konieczne czekanie do końca działu spadku (u notariusza lub przed sądem).
[srodtytul]ODPRAWY POŚMIERTNE[/srodtytul]
[b]Są różne, bo inny poziom przewiduje kodeks pracy, a inny przepisy szczególne.[/b]
[ramka]Osoby pozostałe po zmarłym, który miał status pracownika, dostaną odprawę pośmiertną:
- [b]miesięczne wynagrodzenie[/b], jeśli zmarły był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż dziesięć lat,
- [b]trzymiesięczne[/b] – przy zatrudnieniu co najmniej dziesięć lat i krótszym niż 15 lat,
- [b]sześciomiesięczne[/b] – przy zatrudnieniu co najmniej 15 lat.[/ramka]
Należność ta przysługuje do podziału po równo między małżonka i inne osoby uprawnione do renty rodzinnej z ustawy emerytalnej. Gdy zgłosi się jedna osoba, dostaje połowę odprawy. Pracodawca nie ma obowiązku jej wypłaty wyłącznie, jeśli ubezpieczył podwładnego na życie a odszkodowanie z tego tytułu równa się przynajmniej kodeksowej odprawie; gdy jest niższe, wypłaca wyrównanie.
[b]Rodziny zmarłych posłów i senatorów również uzyskają odprawy pośmiertne na opisanych zasadach,[/b] ponieważ ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora odsyła w tym względzie do kodeksu pracy. [b] Członkowie rodziny zmarłego funkcjonariusza BOR dostaną odprawę pośmiertną na poziomie trzech uposażeń zasadniczych wraz ze stałymi dodatkami. [/b]Wzrasta ona o 20 proc. podstawy za każdy pełny rok wysługi ponad dziesięć lat nieprzerwanej służby, lecz najwyżej do sześciu uposażeń zasadniczych wraz ze stałymi dodatkami.
Odprawa przysługuje małżonkowi, który w dniu śmierci funkcjonariusza BOR pozostawał z nim we wspólności małżeńskiej, a w razie jego braku – dzieciom, wnukom i rodzeństwu, którzy 10 kwietnia 2010 r. spełniali wymogi nabycia renty rodzinnej z ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy. Uprawnieni powinni otrzymać odprawę w ciągu 14 dni od spełnienia warunków uzasadniających wypłatę, czyli od dowiedzenia swojego prawa.
[ramka]Członkowie rodziny zmarłego żołnierza zawodowego otrzymają odprawę wynoszącą:
- po roku służby 100 proc. uposażenia zasadniczego wraz ze stałymi dodatkami,
- pięciu latach służby 200 proc. tej podstawy,
- po dziesięciu latach służby 300 proc. podstawy, którą zwiększa się o 20 proc. za każdy pełny rok służby powyżej dziesięciu lat, maksymalnie do 600 proc. podstawy. [/ramka]
Grupa osób uprawnionych jest taka sama jak przy odprawach dla bliskich funkcjonariusza BOR.
[srodtytul]JEDNORAZOWE ODSZKODOWANIE[/srodtytul]
[b]Otrzymają je bliscy zmarłych, którzy podlegali ubezpieczeniu wypadkowemu, a więc pracownicy, posłowie i senatorowie, ubezpieczeni zleceniobiorcy[/b]
Ale nie tylko. [b]Odszkodowanie otrzyma także rodzina zmarłego, który był na rencie wypadkowej.[/b]
[srodtytul]Pracownicy[/srodtytul]
O jednorazowe odszkodowanie mogą się starać rodziny pracowników przebywających 10 kwietnia br. w samolocie służbowo (urzędnicy państwowi, osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe). Ulegli oni bowiem wypadkowi przy pracy.
[ramka][b]O jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wolno się ubiegać:[/b]
- małżonkowi zmarłego, o ile nie był w orzeczonej separacji,
- dzieciom własnym, drugiego małżonka lub przysposobionym oraz przyjętym na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, wnukom, rodzeństwu i innym dzieciom spełniającym w dacie śmierci warunki do nabycia renty rodzinnej,
- rodzicom, osobie przysposabiającej, macosze, ojczymowi, pod warunkiem że została zrealizowana jedna z przesłanek:
– w dniu katastrofy prowadzili ze zmarłym wspólne gospodarstwo domowe,
– bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się on do ich utrzymania,
– wypłacał im alimenty.[/ramka]
[b]Jednorazowe odszkodowanie równa się:[/b]
- [b]55 853 zł[/b], gdy świadczenie należy się jednej osobie – małżonkowi lub dziecku zmarłego,
- [b]27 927 zł[/b], gdy świadczenie należy się jednej osobie – innemu członkowi rodziny niż małżonek i dziecko,
- [b]55 853 zł[/b] w razie równoczesnego uprawnienia małżonka i jednego bądź więcej dzieci, plus 10 860 zł zwiększenia na drugie i każde następne dziecko,
- [b]55 853 zł[/b] w razie równoczesnego uprawnienia dwojga bądź więcej dzieci, plus 10 860 zł zwiększenia na drugie i każde następne dziecko,
- [b]10 860 zł [/b]w razie równoczesnego uprawnienia, oprócz małżonka lub dzieci, również innych członków rodziny; każdemu innemu członkowi przysługuje ta kwota niezależnie od odszkodowania dla małżonka i dziecka,
- [b]27 927 zł [/b]w razie równoczesnego uprawnienia tylko innych członków rodziny, plus 10 860 zł zwiększenia na drugiego i każdego następnego innego członka rodziny.
[srodtytul]Parlamentarzyści[/srodtytul]
[b]Według takich samych reguł[/b] uzyskają jednorazowe odszkodowanie rodziny poległych w katastrofie posłów i senatorów. Parlamentarzyści uzyskują bowiem świadczenia powypadkowe na podstawie tej samej ustawy co pracownicy.
[srodtytul]Funkcjonariusze BOR[/srodtytul]
Po ich śmierci członkowie rodziny dostają [b]odszkodowanie w trybie przepisów dotyczących policjantów[/b].
Mają na nie szanse:
- małżonek, który w dniu śmierci pozostawał ze zmarłym funkcjonariuszem BOR we wspólności małżeńskiej,
- dzieci, wnuki, rodzeństwo i rodzice, którzy w dacie tragedii realizowali kryteria uzyskania renty rodzinnej z ustawy emerytalnej funkcjonariuszy. ]
[b] Gdy uprawnienie do opisanej rekompensaty ma pojedyncza osoba: [/b]
- małżonek lub dziecko – sierota zupełna, otrzymuje [b]40 000 zł[/b], ale nie mniej niż 12-miesięczne uposażenie przyjmowane do podstawy wymiaru emerytury lub renty,
- jeden rodzic – [b]25 000 zł[/b],
- inny członek rodziny – [b]10 000 zł[/b].
[b]W razie równoczesnego przysługiwania świadczenia:[/b]
- dzieciom będącym sierotami zupełnymi należy się [b]40 000 zł plus 10 000 zł[/b] zwiększenia na drugą i każdą następną sierotę zupełną; łączną kwotę odszkodowania (nie mniej niż 12-miesięczne uposażenie przyjmowane do podstawy wymiaru emerytury lub renty) dzieli się między dzieci po równo,
- obojgu rodzicom – [b]40 000 zł[/b].
[srodtytul]Żołnierze zawodowi[/srodtytul]
[b]Jednorazowe odszkodowanie po poległym w katastrofie żołnierzu zawodowym otrzymają:[/b]
- małżonek, jeśli nie był w orzeczonej separacji,
- dzieci własne, drugiego małżonka i przysposobione oraz przyjęte na wychowanie i utrzymanie (w tym w ramach rodziny zastępczej) przed osiągnięciem pełnoletności: wnuki, rodzeństwo i inne dzieci spełniające warunki do nabycia renty rodzinnej,
- rodzice, osoby przysposabiające, ojczym, macocha.
[b]Gdy uprawnienie do odszkodowania ma jedna osoba: [/b]
- [b]małżonek lub dziecko[/b], należy się 18-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2009 r., ogłaszanego dla celów emerytalnych, czyli [b]55 853,28 zł [/b](3102,96 zł x 18),
- [b]inny członek rodziny[/b] – dziewięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia, czyli [b]27 926,64 zł[/b] (3102,96 zł x 9).
[b]W razie równoczesnego przysługiwania rekompensaty:[/b]
- [b]małżonkowi i przynajmniej jednemu dziecku[/b] przysługuje [b]55 853,28 zł[/b] (18-krotność przeciętnego wynagrodzenia)[b] plus 10 860,36 zł[/b] (trzyipółkrotność przeciętnego wynagrodzenia) zwiększenia na każde dziecko, łączną kwotę odszkodowania (nie mniej niż 12-miesięczne uposażenie przyjmowane do podstawy wymiaru emerytury lub renty) dzieli się między dzieci po równo,
- [b]dwojgu lub więcej dzieciom – 55 853,28 zł [/b](18-krotność przeciętnego wynagrodzenia) [b]plus 10 860,36 zł[/b] (trzyipółkrotność przeciętnego wynagrodzenia) zwiększenia na drugie i każde następne dziecko,
- [b]inni członkowie rodziny – 27 926,64 zł [/b](dziewięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia)[b] plus 10 860,36 zł [/b](trzyipółkrotność przeciętnego wynagrodzenia) zwiększenia na drugiego i każdego kolejnego uprawnionego.
W tych sytuacjach [b]kwotę łącznego odszkodowania dzieli się po równo między uprawnionych[/b]. Gdy jednak oprócz małżonka lub dzieci o świadczenie ubiegają się inni członkowie rodziny, każdy z tych ostatnich uzyskuje 10 860,36 zł (trzyipółkrotność przeciętnego wynagrodzenia) niezależnie od pieniędzy, jakie otrzymali małżonek i dzieci.
Wniosek o jednorazowe odszkodowanie należy złożyć do szefa wojewódzkiego sztabu wojskowego.
[srodtytul]KOSZTY POGRZEBÓW POKRYWA RZĄD, ALE ZASIŁKI TEŻ BĘDĄ[/srodtytul]
[b]Pieniądze te wypłaca ZUS, jednostka wojskowa albo komórka finansowa BOR osobie lub osobom, które sfinansowały pochówki[/b]
Bliscy zmarłych w katastrofie z 10 kwietnia mogą liczyć na [b]zasiłek pogrzebowy[/b]. I to mimo że rząd pokrywa koszty uroczystości żałobnych i koszty związane z pogrzebem tych, którzy zginęli w katastrofie samolotu. Zgodnie z uchwałą z 13 kwietnia br. Rada Ministrów przeznaczyła na ten cel 20 mln złotych.
[srodtytul]Ubezpieczeni[/srodtytul]
[b] Zasiłek przysługuje w takim wypadku osobie, która pokryje choćby małą część kosztów pogrzebu.[/b] Gdy zrobiła to jedna z osób uprawnionych do renty rodzinnej, otrzymuje 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego z dnia śmierci, czyli od 1 marca do końca maja br. [b]6487,20 zł[/b].
W razie sfinansowania tych wydatków przez kogoś innego w grę wchodzi faktyczna refundacja, ale nie wyższa od podanej kwoty. Jeżeli w kosztach partycypowało więcej osób, zasiłek dzieli się proporcjonalnie do wkładów. Na tych samych zasadach o zasiłek pogrzebowy mogą się starać członkowie rodziny zamarłego, który był pracownikiem, ubezpieczonym zleceniobiorcą, posłem albo senatorem.
[srodtytul]Funkcjonariusze BOR[/srodtytul]
[ramka][b]Zasiłek pogrzebowy[/b] po tragicznie zmarłym pod Smoleńskiem funkcjonariuszu BOR wynosi:
- [b]trzymiesięczne uposażenie zasadnicze wraz ze stałymi dodatkami[/b], gdy pogrzeb sfinansował małżonek, dziecko, wnuk, rodzeństwo, rodzic albo inna osoba, która prowadziła ze zmarłym wspólne gospodarstwo domowe,
- [b]wartość faktycznie poniesionych wydatków[/b], jeżeli za pochówek zapłacił ktoś inny.[/ramka]
Zasiłek uiszcza komórka finansowa BOR niezwłocznie po udokumentowaniu przez członka rodziny uprawnienia do niego.
[srodtytul]Żołnierze zawodowi[/srodtytul]
W razie śmierci żołnierza zawodowego przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości:
- [b]pięciokrotności najniższego uposażenia zasadniczego[/b] obowiązującego w dniu śmierci żołnierza, gdy koszty te poniósł małżonek, dzieci, wnuki, rodzeństwo, rodzice albo inna osoba, która prowadziła ze zmarłym wspólne gospodarstwo domowe,
- [b]faktycznych wydatków[/b], ale nie więcej niż pięciokrotność najniższego uposażenia zasadniczego obowiązującego w dniu śmierci żołnierza, gdy koszty poniósł ktoś inny.
Jeśli śmierć żołnierza zawodowego nastąpiła w wypadku mającym związek ze służbą, koszty pogrzebu są pokrywane z tej części budżetu państwa, którą dysponuje MON. W takiej sytuacji osoby uprawnione otrzymują 50 proc. zasiłku pogrzebowego.
[ramka][b]JAKIE ŚWIADCZENIA[/b]
Rodziny osób poległych w katastrofie smoleńskiej mogą liczyć dodatkowo na:
- [b]wsparcie nauki dzieci[/b],
- [b]świadczenia z funduszy socjalnych[/b],
- [b]zapomogi[/b]. [/ramka]
