Dopłata składki zdrowotnej za 2023 r. nie zawsze z ulgą w PIT

Przedsiębiorca, który przeszedł z ryczałtu na skalę albo liniowy PIT, nie odliczy dopłaconej w rozliczeniu rocznym składki zdrowotnej.

Publikacja: 20.05.2024 16:05

Dopłata składki zdrowotnej za 2023 r. nie zawsze z ulgą w PIT

Foto: Adobe Stock

Wielu przedsiębiorców musiało dopłacić składkę zdrowotną za 2023 r. Zwłaszcza ci, którzy byli na ryczałcie. Czy mogą odliczyć dodatkową składkę? Jeśli zostali na ryczałcie, to tak. Z ulgi skorzystają też przedsiębiorcy, którzy w 2023 r. byli na liniowym PIT i nadal rozliczają się w ten sposób. Pozostali dopłaty do ZUS nie odliczą.

Kto ma prawo do ulgi na składki zdrowotne

Przypomnijmy, że ulga na składki zdrowotne obowiązuje od 1 lipca 2022 r. Korzystają z niej przedsiębiorcy na ryczałcie oraz liniowym PIT. Ulga jest na składki zapłacone za siebie, a także osoby współpracujące, np. małżonka albo rodzica. Ryczałtowcy odliczają połowę składek od przychodu. Liniowcy mają dwie możliwości. Pierwsza – zaliczać składki do kosztów uzyskania przychodów. Druga – odliczać od dochodu. Na liniowym PIT jest limit ulgi, teraz wynosi 11 600 zł, w 2023 r. było to 10 200 zł.

Część przedsiębiorców może jeszcze rozliczać się w formie karty podatkowej (ci, którzy są na niej od 2021 r.). Oni też mają ulgę, mogą odpisać od podatku 19 proc. składki (kartowicze nie mają jednak dopłat w rozliczeniu rocznym, bo go nie sporządzają).

Preferencja nie przysługuje natomiast przedsiębiorcom na skali. Nie odliczają ani składki płaconej za poszczególne miesiące, ani dopłacanej w rozliczeniu rocznym.

Czytaj więcej

Rozliczenie firmowej składki zdrowotnej za 2023 r. Kto musi dopłacić 9 tys. zł?

Po zmianie formy rozliczeń nie ma ulgi na składki zdrowotne

Jak już wspomnieliśmy, nie powinno być wątpliwości, że przedsiębiorca na ryczałcie albo liniowym PIT , który kontynuuje zasady rozliczenia z ubiegłego roku, może odliczyć dodatkową składkę. A co wtedy, gdy zmienił formę opodatkowania? Skarbówka twierdzi, że dopłaty nie odliczy. Pisaliśmy już o tym w 2023 r. („Rzeczpospolita” z 13 marca i 14 lipca), powołując się na wyjaśnienia Krajowej Informacji Skarbowej. Fiskus podkreślał w nich, że odliczana jest tylko ta składka zdrowotna, która została opłacona w danym roku w związku z tą samą formą opodatkowania, którą obecnie stosuje przedsiębiorca. Oznacza to, że po zmianie formy rozliczeń odliczenie dopłacanej za zeszły rok składki zdrowotnej jest niemożliwe.

Czytaj więcej

Zmieniłeś podatkowe rozliczenia? Nie odliczysz dopłaty do ZUS

Takie są też wnioski z poradnika Ministerstwa Finansów zamieszczonego na stronie podatki.gov.pl. Czytamy w nim, że odliczeniu podlegają „wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacone w 2024 r. za okresy wcześniejsze dotyczące działalności gospodarczej opodatkowanej w tej samej formie”. Ministerstwo Finansów wskazuje też, że „przychody uzyskane z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem możesz pomniejszyć tylko o składki na ubezpieczenie zdrowotne, które zapłaciłeś z tytułu prowadzenia działalności opodatkowanej ryczałtem”.

Kto nie odliczy dopłaconej za 2023 r. składki zdrowotnej

Z ulgi na dopłacone składki nie skorzystają więc przedsiębiorcy, którzy byli w zeszłym roku na ryczałcie, a teraz są na liniówce albo skali. A także ci, którzy zmienili liniowy PIT na ryczałt lub skalę. Dopłaty nie odliczą też przedsiębiorcy, którzy w zeszłym roku byli na skali PIT, a teraz są na ryczałcie albo liniówce.

Przedsiębiorca, który zmienił zasady opodatkowania nie może też odliczyć składki zapłaconej w styczniu za grudzień. Jak już bowiem wspomnieliśmy, ulga jest tylko na składki za okres, w którym byliśmy na tej samej formie rozliczeń co w momencie ich zapłaty.

Przychody ponad limit
Dlaczego ryczałtowcy dopłacają

U przedsiębiorców na ryczałcie składka zdrowotna uzależniona jest od przychodów. Jeśli przekroczą limit tych przychodów, w rozliczeniu rocznym dopłacają do ZUS. Przekroczenie progu o złotówkę może spowodować dopłatę nawet powyżej 9 tys. zł.
Dlaczego ryczałtowcom grozi dodatkowa składka? Wynika to z zasad jej rozliczania. Jeśli na początku roku przedsiębiorca jest w niższym progu płaci mniejszą składkę. Za miesiąc, w którym przekroczy limit przychodu (i za następne) odprowadza już wyższą. Przekroczenie progu przychodów powoduje jednak, że ta wyższa składka obowiązuje za cały rok. I po jego zakończeniu musi dopłacić różnicę. Taki system powoduje, że dopłatę mogą mieć nie tylko przedsiębiorcy, którym podskoczyły z miesiąca na miesiąc przychody. Także ci, którzy zarabiali cały czas po równo.
Ryczałtowcy mają też drugą możliwość – opłacanie składek zdrowotnych na podstawie przychodu z poprzedniego roku. Wtedy odprowadzają je w stałej wysokości przez cały rok. Muszą dopłacić, jeśli przychody z 2023 r. są wyższe niż z 2022 r. i przekraczają progi. 

Wielu przedsiębiorców musiało dopłacić składkę zdrowotną za 2023 r. Zwłaszcza ci, którzy byli na ryczałcie. Czy mogą odliczyć dodatkową składkę? Jeśli zostali na ryczałcie, to tak. Z ulgi skorzystają też przedsiębiorcy, którzy w 2023 r. byli na liniowym PIT i nadal rozliczają się w ten sposób. Pozostali dopłaty do ZUS nie odliczą.

Kto ma prawo do ulgi na składki zdrowotne

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?