Po zmianie formy rozliczeń nie ma ulgi na składki zdrowotne
Jak już wspomnieliśmy, nie powinno być wątpliwości, że przedsiębiorca na ryczałcie albo liniowym PIT , który kontynuuje zasady rozliczenia z ubiegłego roku, może odliczyć dodatkową składkę. A co wtedy, gdy zmienił formę opodatkowania? Skarbówka twierdzi, że dopłaty nie odliczy. Pisaliśmy już o tym w 2023 r. („Rzeczpospolita” z 13 marca i 14 lipca), powołując się na wyjaśnienia Krajowej Informacji Skarbowej. Fiskus podkreślał w nich, że odliczana jest tylko ta składka zdrowotna, która została opłacona w danym roku w związku z tą samą formą opodatkowania, którą obecnie stosuje przedsiębiorca. Oznacza to, że po zmianie formy rozliczeń odliczenie dopłacanej za zeszły rok składki zdrowotnej jest niemożliwe.
Takie są też wnioski z poradnika Ministerstwa Finansów zamieszczonego na stronie podatki.gov.pl. Czytamy w nim, że odliczeniu podlegają „wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacone w 2024 r. za okresy wcześniejsze dotyczące działalności gospodarczej opodatkowanej w tej samej formie”. Ministerstwo Finansów wskazuje też, że „przychody uzyskane z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem możesz pomniejszyć tylko o składki na ubezpieczenie zdrowotne, które zapłaciłeś z tytułu prowadzenia działalności opodatkowanej ryczałtem”.
Kto nie odliczy dopłaconej za 2023 r. składki zdrowotnej
Z ulgi na dopłacone składki nie skorzystają więc przedsiębiorcy, którzy byli w zeszłym roku na ryczałcie, a teraz są na liniówce albo skali. A także ci, którzy zmienili liniowy PIT na ryczałt lub skalę. Dopłaty nie odliczą też przedsiębiorcy, którzy w zeszłym roku byli na skali PIT, a teraz są na ryczałcie albo liniówce.
Przedsiębiorca, który zmienił zasady opodatkowania nie może też odliczyć składki zapłaconej w styczniu za grudzień. Jak już bowiem wspomnieliśmy, ulga jest tylko na składki za okres, w którym byliśmy na tej samej formie rozliczeń co w momencie ich zapłaty.
Przychody ponad limit
Dlaczego ryczałtowcy dopłacają
U przedsiębiorców na ryczałcie składka zdrowotna uzależniona jest od przychodów. Jeśli przekroczą limit tych przychodów, w rozliczeniu rocznym dopłacają do ZUS. Przekroczenie progu o złotówkę może spowodować dopłatę nawet powyżej 9 tys. zł.
Dlaczego ryczałtowcom grozi dodatkowa składka? Wynika to z zasad jej rozliczania. Jeśli na początku roku przedsiębiorca jest w niższym progu płaci mniejszą składkę. Za miesiąc, w którym przekroczy limit przychodu (i za następne) odprowadza już wyższą. Przekroczenie progu przychodów powoduje jednak, że ta wyższa składka obowiązuje za cały rok. I po jego zakończeniu musi dopłacić różnicę.
Taki system powoduje, że dopłatę mogą mieć nie tylko przedsiębiorcy, którym podskoczyły z miesiąca na miesiąc przychody. Także ci, którzy zarabiali cały czas po równo.
Ryczałtowcy mają też drugą możliwość – opłacanie składek zdrowotnych na podstawie przychodu z poprzedniego roku. Wtedy odprowadzają je w stałej wysokości przez cały rok. Muszą dopłacić, jeśli przychody z 2023 r. są wyższe niż z 2022 r. i przekraczają progi.