Likwidacja zerowego VAT na żywność: wiążące informacje stawkowe do wymiany

Podwyżka podatku na artykuły spożywcze w wyniku likwidacji zerowej stawki podatku VAT może oznaczać nie tylko wzrost cen, ale i dodatkowe formalności dla sprzedawców takich towarów.

Publikacja: 13.03.2024 08:01

Likwidacja zerowego VAT na żywność: wiążące informacje stawkowe do wymiany

Foto: Adobe Stock

Z końcem marca wygaśnie rozporządzenie ministra finansów, które przewiduje tymczasowe stosowanie zerowego VAT na artykuły żywnościowe. Chodzi o podstawowe produkty spożywcze, takie jak owoce, warzywa, produkty ze zbóż, nabiał czy mięso, wymienione w załączniku nr 10 do ustawy o VAT.

Taka zmiana oznacza konieczność przeprogramowania kas fiskalnych dla podatników prowadzących sprzedaż detaliczną żywności. W kasach jest bowiem zainstalowany tzw. schodek podatkowy, czyli blokada sprzedaży po zawyżonej stawce VAT.

Na ogół każdy użytkownik kasy może przeprowadzić taką zmianę. Ważne jest, by od 1 kwietnia artykuły spożywcze, które dotychczas były objęte tymczasową zerową stawką, znów sprzedawać ze stawką 5 proc. jak przed 1 lutego 2022 r. To właśnie wtedy wprowadzono to nadzwyczajne złagodzenie.

Likwidacja zerowego VAT a wiążąca informacja stawkowa

Znacznie większy kłopot mogą mieć podatnicy, którzy w czasie obowiązywania zerowej stawki uzyskali tzw. wiążącą informację stawkową (WIS). To oficjalne potwierdzenie z administracji skarbowej, że dany towar odpowiada konkretnemu kodowi klasyfikacji statystycznej (CN lub PKWiU), a tym samym, że podlega konkretnej stawce VAT. Utracą bowiem ważność WIS wydane na żywność, która korzystała z zerowej stawki. Wynika to z art. 42h ustawy o VAT. Przepis ten przewiduje utratę mocy WIS po zmianie przepisów dotyczących towarów objętych tym „glejtem”, nawet po zmianie samej stawki podatku.

Jak zauważa Mateusz Śliwiński, menedżer w kancelarii Paczuski Taudul Doradcy Podatkowi, w praktyce powrót do 5-proc. stawki VAT może oznaczać konieczność starań o nową decyzję w sprawie WIS.

Czytaj więcej

Zerowy VAT na żywność nie zostanie przedłużony

– Chodzi zwłaszcza o produkty spożywcze, których klasyfikacja taryfowa dotychczas wzbudzała wątpliwości interpretacyjne – wyjaśnia ekspert. Dodaje, że były takie rozbieżności w przypadku towarów niewymienionych wprost w ustawowym załączniku, a bardzo popularnych na rynku, np. mas kajmakowych, różnych rodzajów pieczywa cukierniczego czy piw bezalkoholowych z odpowiednim udziałem soków.

Podobna sytuacja wystąpiła na początku lutego 2022 r., gdy weszło w życie rozporządzenie obniżające do zera VAT na żywność. Wówczas też wygasły WIS, a Krajowa Administracja Skarbowa poinformowała o tym na swojej stronie internetowej. W ówczesnym komunikacie (wydanym 27 stycznia 2022 r.) wspomniano, że zmiany stawek nie wpływają na klasyfikację towarów będących przedmiotem WIS według nomenklatury scalonej (CN). „Klasyfikacja według CN dla towarów objętych WIS, które wygasną 1 lutego 2022 r., pozostanie aktualna, pod warunkiem że opis, skład, charakter, zastosowanie tych towarów się nie zmienią” – zapewniała KAS. Padła wtedy też obietnica rozpatrywania wniosków o WIS na żywność w ciągu miesiąca.

Czy jednak w sytuacji, gdy – jak przyznaje sama administracja skarbowa – nie zmieniają się reguły klasyfikacji, podatnik wciąż sprzedaje ten sam towar, a zmianie ulega jedynie stawka VAT, nie należałoby zagwarantować dalszej ważności WIS? Wymagałoby to jednak zmiany ustawy o VAT, bo podstawowe reguły dotyczące takich dokumentów są właśnie w niej zawarte.

Utrzymanie ważności wiążącej informacji stawkowej najrozsądniejsze

Zdaniem Mateusza Śliwińskiego logiczny wydaje się postulat, aby ważność WIS wydanych przed zmianą samej tylko stawki VAT utrzymać w mocy, przynajmniej na jakiś czas.

– Nawet gdyby jednak ustawodawca przychylił się do takiego pomysłu, to raczej nie zdąży z taką zmianą przed końcem marca. Warto jednak pomyśleć o tym na przyszłość – postuluje ekspert.

Podatnicy chętnie korzystają z możliwości uzyskiwania WIS. Dotyczy to także żywności. W ciągu ostatniego roku (licząc od 1 marca 2023 r.) tylko na napoje objęte kodem CN 2202 wydano 128 takich dokumentów. Dotyczyły one m.in. suplementów diety w płynie czy bezalkoholowych koktajli. Z kolei tylko od 1 stycznia 2024 r. ponad setka wydanych WIS dotyczy tłuszczów zwierzęcych i roślinnych, w tym mleka w proszku czy musu owocowego.

Czytaj więcej

Tomasz Głozowski, Maciej Stępień: Polskim podatkom nie po drodze z prawem UE

Z końcem marca wygaśnie rozporządzenie ministra finansów, które przewiduje tymczasowe stosowanie zerowego VAT na artykuły żywnościowe. Chodzi o podstawowe produkty spożywcze, takie jak owoce, warzywa, produkty ze zbóż, nabiał czy mięso, wymienione w załączniku nr 10 do ustawy o VAT.

Taka zmiana oznacza konieczność przeprogramowania kas fiskalnych dla podatników prowadzących sprzedaż detaliczną żywności. W kasach jest bowiem zainstalowany tzw. schodek podatkowy, czyli blokada sprzedaży po zawyżonej stawce VAT.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP