Kto płaci CIT od dochodów zagranicznych spółek fundacji rodzinnej

Dochody zagranicznych spółek, których właścicielem jest fundacja rodzinna, mogą być opodatkowane w Polsce. Nie jest przy tym jasne, kto ma zapłacić ten podatek.

Publikacja: 17.10.2023 07:24

Kto płaci CIT od dochodów zagranicznych spółek fundacji rodzinnej

Foto: Adobe Stock

Już blisko 300 fundacji rodzinnych zarejestrował sąd w Piotrkowie Trybunalskim. Skierowano do niego ponad drugie tyle kolejnych wniosków o ich rejestrację. Fundacja jest coraz chętniej wybieranym narzędziem sukcesji biznesu m.in. ze względu na zwolnienie z CIT.

Pierwsze praktyczne doświadczenia ekspertów pytanych przez „Rzeczpospolitą” wskazują jednak, że to zwolnienie nie zawsze jest oczywiste. Bywa tak, gdy rodzinny biznes wykracza poza granice Polski. Wiele takich firm działa w strukturach nie tylko krajowych, ale i poprzez spółki za granicą. Takie spółki w naturalny sposób mogą być własnością powstających obecnie fundacji rodzinnych.

Czytaj więcej

Remedium na regulacje o zagranicznych spółkach kontrolowanych

Wciąż obowiązują bowiem przepisy będące tamą dla unikania opodatkowania, dotyczące tzw. zagranicznej spółki kontrolowanej (ang. controlled foreign corporation, CFC). Przewidują one, ogólnie mówiąc, opodatkowanie w Polsce dochodu zagranicznej spółki, ulokowanej w kraju o niskim opodatkowaniu, a należącej do polskiego podmiotu. Obowiązek zapłaty polskiego podatku dochodowego spoczywa na podatniku kontrolującym zagraniczną spółkę, czyli będącym jej właścicielem.

Jak zauważa Michał Kwaśniewski, adwokat i partner w kancelarii Quidea, co do zasady działalność fundacji jest zwolniona z CIT, niemniej przy uchwalaniu przepisów wprowadzających to zwolnienie nie zmieniono innych regulacji dotyczących CFC.

– Jeśli dosłownie odczytywać przepisy ustawy o CIT, a zwłaszcza jej art. 24a ust. 6c, można dojść do wniosku, że dochód CFC będącej własnością fundacji rodzinnej może być w Polsce opodatkowany, a do zapłaty byłaby zobowiązana właśnie fundacja. Nie dotyczyłoby to oczywiście wszystkich takich spółek – zauważa ekspert.

Dodaje, że największe ryzyko takiego opodatkowania wystąpiłoby, gdyby były one zarejestrowane poza Unią Europejską i Europejskim Obszarem Gospodarczym, a ich dochody pochodziłyby głównie z działalności pasywnej, np. inwestycji kapitałowych.

Nieco inny pogląd na obowiązek podatkowy fundacji ma doradca podatkowy Paweł Tomczykowski.

Przyznaje on, że fundacja rodzinna była świadomie tworzona jako sposób na najlepszą z możliwych sukcesję dla właścicieli polskich firm, a nie jako wehikuł do agresywnej optymalizacji podatkowej.

– Fundacja jest jednak bardzo szeroko zwolniona od podatku dochodowego, a przepisy o CFC nie „konsumują” owego zwolnienia. Nawet zatem uznanie zagranicznych spółek należących do fundacji rodzinnej za CFC nie musi rodzić obowiązku wykazania dochodu CFC przez fundację – uważa szef kancelarii Tomczykowska & Tomczkowski. Jego zdaniem problem w tym kontekście może natomiast pojawić się dla fundatorów i beneficjentów, gdy zostaną zobowiązani do wykazania dochodu CFC.

Eksperci zgodnie przyznają, że ryzyko zapłaty podatku od CFC, czy to przez fundację czy przez jej fundatorów i beneficjentów, dotyczy spółek ulokowanych w krajach, z którymi Polska nie ma ratyfikowanych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub umów o wymianie informacji podatkowych (są to obecnie np. Brazylia i Argentyna).

Już blisko 300 fundacji rodzinnych zarejestrował sąd w Piotrkowie Trybunalskim. Skierowano do niego ponad drugie tyle kolejnych wniosków o ich rejestrację. Fundacja jest coraz chętniej wybieranym narzędziem sukcesji biznesu m.in. ze względu na zwolnienie z CIT.

Pierwsze praktyczne doświadczenia ekspertów pytanych przez „Rzeczpospolitą” wskazują jednak, że to zwolnienie nie zawsze jest oczywiste. Bywa tak, gdy rodzinny biznes wykracza poza granice Polski. Wiele takich firm działa w strukturach nie tylko krajowych, ale i poprzez spółki za granicą. Takie spółki w naturalny sposób mogą być własnością powstających obecnie fundacji rodzinnych.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił