Toll manufacturing z założenia polega na tym, że usługodawca ma do wykonania produkt, który wytwarzany w oparciu o powierzany mu wcześniej materiał i komponenty. Istotą jest również wykonywanie produktu w oparciu o wyraźne zalecenia i instrukcje zleceniodawcy. Często zleceniobiorca wykonuje dodatkowe czynności, które mają nieco uatrakcyjnić swoją ofertę.
Tego rodzaju działalność była wielokrotnie przedmiotem sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi w zakresie VAT. Zgodnie z zasadami ustalenia miejsca opodatkowania dla potrzeb tego podatku, usługa jest co do zasady opodatkowana w państwie siedziby. Tym samym, jeśli polski podatnik wystawia fakturę za usługę, wówczas faktura ta nie zawiera polskiego VAT. Jeżeli jednak podatnik zagraniczny odbierający usługę dysponuje tzw. stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, wówczas usługodawca powinien wystawić fakturę z polskim VAT. Otwarte pozostaje jednak pytanie czy fakt nabywania usługi toll manufacturingu może oznaczać powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w kraju usługodawcy.
Czytaj więcej
Trybunał Sprawiedliwości UE wydał bardzo ważny wyrok dotyczący stałego miejsca prowadzenia działalności w VAT.
Dotychczasowa praktyka w zakresie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej
Przez wiele lat, organy podatkowe zgodne były co do tego, że o stałym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej możemy mówić w sytuacji, gdy zagraniczny podatnik dysponuje oddziałem. Sytuacja ta zmieniła się w wyniku sprawy Welmory (C-605/12), zakończonej wyrokiem z 16 października 2014 r. w którym dopuszczono możliwość utworzenia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w związku z funkcjonowaniem spółki zależnej, o ile spółka zagraniczna może kontrolować zasoby ludzkie i techniczne spółki zależnej jak swoimi własnymi. Sprawa dotyczyła bardzo specyficznego przypadku, natomiast wskazany pogląd był wielokrotnie powielany przez organy podatkowe i to również w sytuacji wykonywania usług na rzecz podmiotu niezależnego. W efekcie, przez kolejne lata, wydawane były interpretacje podatkowe, które potwierdzały, że fakt nabywania usług przez podmioty zagraniczne w Polsce może skutkować powstaniem stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Praktyka ta ulegała jednak zmianie w wyniku kolejnych wyroków TSUE np. w sprawie C-931/19 Titanium Ltd. (dot. usługi najmu) czy w sprawie C-547/18 Dong Yang (fakt posiadania spółki zależnej w państwie członkowskim wykonującej usługi na rzecz podmiotu zagranicznego). Stanowisko organów zliberalizowało się wyraźnie po wyroku w sprawie C-333/20 Berlin Chemie, gdzie Trybunał stwierdził, że nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w kraju, w którym dany podmiot ma spółkę zależną, która na podstawie umów udostępnia jej zaplecze techniczne i personalne, za pomocą których świadczy ona, na zasadach wyłączności, usługi marketingowe, regulacyjne, reklamowe i reprezentacji, mogące mieć bezpośredni wpływ na wielkość sprzedaży.
