Wiążące informacje taryfowe i zmiany w procedurze zawieszenia

[b]Nowelizacja [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4DBDF57E29116C9CD2732F9439812297?id=296270]ustawy akcyzowej[/link] wprowadziła też wiele drobniejszych zmian w przepisach ogólnych. Omawiamy najważniejsze z nich.[/b]

Umożliwiono stosowanie tzw. wiążących informacji taryfowych (WIT) wydawanych na podstawie przepisów prawa celnego, w sprawach dotyczących podatku akcyzowego w obrocie wyrobami w kraju i w przypadku ich wewnątrzwspólnotowego nabycia. Dotychczas bowiem uzyskanie WIT możliwe było wyłącznie w odniesieniu do wyrobów akcyzowych, które były importowane lub eksportowane.

Nowy art. 7b ust. 2 mówi jednak, że w przypadku zmian w Nomenklaturze Scalonej, które nie zostaną określone w ustawie, WIT nie będzie obowiązywał. Należy to mieć na uwadze przy składaniu wniosku o WIT na potrzeby podatku akcyzowego, w sytuacji gdy dotyczyłby on np. zmodyfikowanego kodu CN, którego zmiana nie została jeszcze określona w ustawie. Wówczas wniosek zostanie rozpatrzony odmownie.

[srodtytul]Normy zużycia dla alkoholu[/srodtytul]

Wśród zmian dotyczących zwolnień warto zwrócić uwagę na tę dotyczącą wyłącznie alkoholu i wyrobów alkoholowych. Polega ona na wprowadzeniu obowiązku ustalania norm zużycia alkoholu etylowego częściowo skażonego, wykorzystywanego do produkcji wyrobów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.

Przekroczenie ustalonych norm zużycia będzie skutkować utratą prawa do zwolnienia z art. 32 ust. 4 pkt 2 ustawy w odniesieniu do nadwyżki ponad normę. Dotychczas obowiązek ustalania norm zużycia dotyczył wyłącznie alkoholu nieskażonego wykorzystywanego do produkcji wyrobów spożywczych.

Zmianę Ministerstwo Finansów uzasadnia skalą zjawisk patologicznych związanych z tzw. odkażaniem skażonego alkoholu, który następnie bez akcyzy występuje w obiegu jako produkt przeznaczony do konsumpcji. W praktyce oznacza ona, że docelowo wszyscy producenci wyrobów używający skażonego alkoholu powinni mieć decyzje organów celnych określające normy zużycia. Dotyczy to np. producentów kosmetyków i wyrobów chemicznych.

Ustawa nie nakłada jednak wprost takiego obowiązku ani nie wskazuje, jak należy postępować do momentu ustalenia norm zużycia. Wydaje się jednak, że do tego momentu całość zużytego alkoholu powinna podlegać zwolnieniu. Należy podkreślić, że na podstawie art. 85 ust. 2 ustawy organ celny może określić normy zużycia bez wniosku zainteresowanego podmiotu.

[srodtytul]Skutki naruszenia warunków zwolnienia[/srodtytul]

Na skutek nowelizacji art. 8 ust. 2 pkt 1 lit. b podatnikami akcyzy będą również prowadzący działalność gospodarczą z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na przeznaczenie, w razie naruszenia warunków uprawniających do zwolnienia. Zmiana ta naprawia błąd ustawodawcy uczyniony w pierwotnej wersji ustawy.

Przepis ten bowiem w dotychczasowym brzmieniu był całkowicie pusty. Odnosił się do niezachowania warunków stosowania preferencyjnej stawki akcyzy, a takie w ogóle nie zostały określone (poza użyciem wyrobu niezgodnym z przeznaczeniem, co jednak zostało opodatkowane w art. 8 ust. 2 pkt 1 lit. a). Jedynym przypadkiem stosowania preferencyjnej stawki akcyzy jest bowiem sprzedaż olejów opałowych, w przypadku których wszystkie warunki do stosowania preferencji musi spełnić sprzedawca, a nie nabywca.

Natomiast inaczej sytuacja wygląda w razie zwolnień ze względu na przeznaczenie; takim warunkiem stosowania zwolnienia jest np. prowadzenie ewidencji przez podmiot zużywający, prowadzący działalność gospodarczą. Dotychczas, mimo tego wymogu, nieprawidłowe prowadzenie a nawet brak ewidencji nie mógł prowadzić do opodatkowania zużywającego.

Od 1 września 2010 r. sytuacja ta się zmieniła. Wydaje się, że ustawodawca wprowadzając tę zmianę, był w pełni świadomy pomyłki w pierwotnej wersji ustawy, ponieważ w art. 14 ustawy nowelizującej ustanowił przepis, zgodnie z którym art. ust. 8 ust. 2 pkt 1 lit. b będzie miał zastosowanie do niezgodnego z warunkami użycia wyrobów akcyzowych zwolnionych ze względu na przeznaczenie, dostarczonych zużywającemu od momentu wejścia w życie nowelizacji.

[srodtytul]Powrót reklamowanych wyrobów do składu[/srodtytul]

Nowelizacja wprowadza moż- liwość ponownego objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy w składzie podatkowym wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na przeznaczenie, wyprowadzonych ze składu podatkowego i skutecznie dostarczonych do pośredniczącego albo zużywającego, a następnie zwróconych sprzedawcy (np. w związku z reklamacją).

Jest to bardzo istotna zmiana, ponieważ reguluje sytuacje, w których dotychczas ustawa nie dawała żadnego dobrego rozwiązania praktycznego. De facto jedynym dopuszczalnym rozwiązaniem, akceptowanym przez organy celne, było natychmiastowe znalezienie nowego nabywcy dla reklamowanych lub nadwyżkowo wysłanych wyrobów, ponieważ w innym wypadku konsekwencją była utrata zwolnienia dla wyprowadzonych wyrobów.

Regulację z art. 40 ust. 1 pkt 1 lit. a uzupełnia art. 42 ust. 1a, który wprowadza swego rodzaju fikcję prawną, polegającą na przyjęciu założenia że procedura zawieszenia poboru akcyzy nie została przerwana i jest kontynuowana, jeżeli wyroby zwolnione wyprowadzone ze składu do niego powrócą.

[srodtytul]Obniżenie podatku w razie reklamacji...[/srodtytul]

Należną akcyzę można obniżyć o kwotę podatku zapłaconego od reklamowanych wyrobów. Tę możliwość ma nie tylko prowadzący skład podatkowy w razie ich ponownego wykorzystania do produkcji, ale też podatnik, na mocy nowego art. 83a ust. 1 ustawy akcyzowej.

Przepis ten ma ogromne znaczenie dla firm, które zlecają produkcję wyrobów akcyzowych (tzw. toll manufacturing albo consignment manufacturing). W takiej sytuacji podatnikiem jest właściciel wyrobów, a nie prowadzący skład podatkowy, który wykonuje usługę produkcyjną. Reklamacja jest zazwyczaj kierowana nie do prowadzącego skład podatkowy, lecz do właściciela wyrobów, który jest kontrahentem nabywcy.

Podatnik może obniżyć akcyzę należną o zapłaconą od reklamowanych wyrobów w razie ich całkowitego zniszczenia

- w składzie podatkowym albo

- za zgodą właściwego naczelnika urzędu celnego – w innym miejscu spełniającym warunki niszczenia wyrobów na podstawie przepisów odrębnych, w obecności przedstawiciela organu podatkowego.

Warto dodać, że możliwość zniszczenia poza składem jest również nowym rozwiązaniem, jednocześnie bardzo pożądanym.

Wynika to z tego, że inne przepisy (np. dotyczące odpadów) wymagają zapewnienia odpowiednich warunków do tego procesu, które czasami bardzo trudno zapewnić w składzie podatkowym. Dlatego jest to istotne udogodnienie dla przedsiębiorców.

[srodtytul]...i od zużytej energii[/srodtytul]

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 21 ust. 8 kwota akcyzy od wyprodukowanych wyrobów akcyzowych mogła zostać obniżona o akcyzę zapłaconą od zużytych do ich wyprodukowania wyrobów akcyzowych.

W nowej treści tego przepisu uściślono, że kwota akcyzy od wyprodukowanych wyrobów akcyzowych może zostać obniżona o akcyzę zapłaconą od zużytych do ich wyprodukowania składników będących wyrobami akcyzowymi.

Przepis ten wyraźnie ma na celu uniknięcie wątpliwości, które w dotychczasowym stanie prawnym były jak najbardziej uprawnione, czy pozwala on na odliczenie od akcyzy należnej od wyrobu końcowego podatku zapłaconego w cenie energii elektrycznej.

Wydaje się, że umożliwienie takiego odliczenia nigdy nie było celem ustawodawcy, ale na podstawie dotychczasowego brzmienia przepisów trudno było bronić tezy, że jest ono niemożliwe. Nowe ich brzmienie mocno utrudnia taką interpretację, niemniej należy zwrócić uwagę, że regulacja ta również nie jest do końca precyzyjna.

Wynika to z tego, że ocena, czy dany wyrób akcyzowy jest, czy nie składnikiem wyrobu finalnego, wcale nie jest oczywista, nawet w przypadku energii elektrycznej.

[srodtytul]Zezwolenia wyprowadzenia[/srodtytul]