Chodzi o używanie samochodu niebędącego własnością pracodawcy i rozliczania jego przebiegu oraz opodatkowania kwoty zwracanej przez pracodawcę za jego używanie, czyli tzw. kilometrówki. Stawki kilometrówki zależą od pojazdu i pojemności silnika: do 900 cm³ to 0,5214 złotych za kilometr, dla samochodów osobowych do 3,5 tony o pojemności silnika powyżej 900 cm³ – 0,8358 złotych, a dla motocykli 0,2392 złotych.
W skardze do Biura RPO pielęgniarka środowiskowa, która dojeżdża swym samochodem do pacjentów, wskazała, że kwota „kilometrówki” nie była aktualizowana od 2007 r. Przy dzisiejszych cenach paliwa zwrot od pracodawcy jest zupełnie nieadekwatny do poniesionego kosztu.
W ocenie skarżącej zwrot kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych nie powinien być opodatkowany, ponieważ nie stanowi on dochodu pracownika. Z podatkowego punktu widzenia przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, w tym kilometrówka. Rozstrzygając kwestie zwrotu kosztów jazd lokalnych, organy podatkowe uważają, że pracownik wykorzystuje samochód prywatny do celów służbowych celem świadczenia pracy na rzecz pracodawcy.
Czytaj więcej
Zwrotu kosztów wykorzystywania prywatnych samochodów do celów służbowych, zawodowych na podstawie tzw. kilometrówki to przychód pracownika ze stosunku pracy.
- Wątpliwe jest, czy w sytuacji opisanej przez skarżącą
zwrot kosztów ma charakter przychodowy i powinien zostać opodatkowany,
czy jest faktyczną korzyścią dla pracownika. Skarżąca zauważyła bowiem,
że nie jest przewidziana żadna rekompensata za pozostałe koszty pojazdu,
jak np. obowiązkowy przegląd techniczny pojazdu, ubezpieczenie,
naprawy, kupno oleju itp. - wskazuje Rzecznik.
Problem dotyczy wielu grup zawodowych używających prywatnego samochodu do celów służbowych, np. leśników, listonoszy, pracowników pomocy społecznej. Kilometrówka miała być w założeniu należytą rekompensatą za używanie prywatnego auta do pracy zawodowej. W rzeczywistości jednak nie pokrywa kosztów związanych z jego używaniem – skoro jest dodatkowo opodatkowana.
- Konieczność korzystania z własnego samochodu jest zatem dla takich
osób dodatkowym obciążeniem finansowym, traktowanym przez pracowników
jako wymóg „dopłacania" do narzędzia pracy - twierdzi RPO.
Zauważa, że niektóre grupy zawodowe, np. listonosze oraz pracownicy opieki społecznej, nie mają określonego limitu kilometrów. Pielęgniarki środowiskowe taki limit mają, choć jest on przekraczany z uwagi na konieczność częstej pomocy podopiecznym.
W październiku 2022 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Proponuje się zmianę wysokości stawek za kilometr przebiegu pojazdu, według których pracodawca pokrywa koszty używania pojazdów prywatnych przez pracowników do celów służbowych. Obecnie trwają konsultacje publiczne projektu.
Biuro RPO poprosiło dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów o zajęcie stanowiska w tej sprawie oraz informację, czy projekt rozporządzenia uzyska akceptację MF w zakresie zmiany wysokości stawek za kilometr przebiegu pojazdu.
