Wójt może nałożyć podatek wstecz

Na potrzeby wymiaru i poboru podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i leśnego w każdej gminie prowadzona jest – w systemie informatycznym – ewidencja podatkowa.

Gromadzi się w niej dane o podatnikach (osobach fizycznych, prawnych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej) i przedmiotach opodatkowania (gruntach, budynkach, budowlach).

Przepis art. 7a ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=ECABDB27A5987834D6250D57384F6595?id=182297]ustawy z 12 stycznia o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 121, poz. 844 ze zm.)[/link] określa, z jakich źródeł pochodzą zbierane w ewidencji informacje. Są to przede wszystkim składane przez podatników informacje i deklaracje podatkowe, księgi wieczyste oraz prowadzone przez organy administracji publicznej ewidencje i rejestry.

Najważniejsze znaczenie mają oczywiście dane zgromadzone w prowadzonej przez starostów ewidencji gruntów i budynków.

Zgodnie bowiem z treścią art. 21 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=90C322D6AEB32D0E2F3E5293D6E5F1DD?id=176597]ustawy z 17 maja 1989 r. o geodezji i kartografii (tekst jedn. DzU z 2005 r. nr 240, poz. 2027 ze zm.)[/link] podstawę wymiaru podatków (od nieruchomości, leśnego i rolnego) stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków.

[srodtytul]Zadanie starosty[/srodtytul]

Organem prowadzącym ewidencję gruntów i budynków jest starosta właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości. On też dokonuje jej zmian w trybie określonym w art. 24a ustawy o geodezji i kartografii. Takich uprawnień ustawodawca nie przyznał gminom, które jedynie korzystają m.in. do celów podatkowych z danych ewidencyjnych przekazanych przez starostów.

W przypadku, gdy zmiany w ewidencji gruntów i budynków polegają na zmianie oznaczenia gruntów np. z użytków rolnych na inny rodzaj użytków gruntowych, pociąga to za sobą konieczność zmiany formy opodatkowania.

Natomiast zgodnie z treścią art. 6 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych następuje to od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nowe oznaczenie wprowadzono w bazie danych ewidencyjnych. Z przytoczonych przepisów wynika zatem, że co do zasady podatkowe konsekwencje zmian w ewidencji gruntów i budynków będą miały zastosowanie w przyszłości.

Jak podkreślił [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 19 lutego 2009 r.(I SA/Sz 570/08)[/b], wszczęcie stosownego postępowania w sprawie dokonania zmiany danych w ewidencji gruntów i budynków pozostaje bez wpływu na bieg postępowania podatkowego w sprawie określenia (lub ustalenia) wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za okres poprzedzający dokonanie zmiany tychże danych.

Nie może ono też stanowić podstawy do zawieszenia takiego postępowania podatkowego do czasu dokonania takiej zmiany lub rozstrzygnięcia o odmowie jej dokonania .

[srodtytul]Liczy się data zmian[/srodtytul]

O dokonanych zmianach ewidencyjnych starosta ma obowiązek zawiadomić organy podatkowe właściwe w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości (rolnego czy leśnego). Wynika to wprost z treści § 49 ust. 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=DE5BFFCC83E8F9ECE5401755CAF2DF07?id=161517]rozporządzenia ministra rozwoju regionalnego i budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (DzU nr 38, poz. 454 ze zm.)[/link].

W zawiadomieniu tym podać należy w szczególności oznaczenie dokumentu, który stanowi podstawę do zmiany, oraz datę jej wprowadzenia.

Powstaje zatem pytanie, czy starosta, dokonując modernizacji ewidencji gruntów i budynków, może postanowić, że dokonane zmiany mają zastosowanie do okresów wcześniejszych?

Na tak postawione pytanie odpowiedzi udzielił minister finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 11 882.

Stwierdził w nim, że zmiany ewidencji skutkujące zmianami w opodatkowaniu (w postaci zastąpienia podatku rolnego podatkiem od nieruchomości) następują z początkiem miesiąca, który nastąpił po faktycznym wprowadzeniu zmian w bazie danych ewidencyjnych, a więc dotyczą okresu po wprowadzeniu zmiany.

Nie jest natomiast możliwe naliczanie podatku od nieruchomości przed datą wprowadzenia zmian w ewidencji, czyli wstecz (pismo z 21 października 2009 r.). Z powyższego wynika, że to starosta określa datę wprowadzonych do ewidencji zmian.

Jeżeli z przekazanej informacji wynika, że mają one zastosowanie do okresów wcześniejszych, np. od 1 kwietnia 2009 r., to zmiany takie są dla gminnych organów podatkowych wiążące i mogą one wydać decyzję ustalającą nowy wymiar podatku po tej dacie.

Nie mogą natomiast zmienić wysokości podatku zapłaconego przed 1 kwietnia 2009 r.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Ewidencja gruntów i budynków ma charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny, co oznacza, że nie kształtuje nowego stanu prawnego nieruchomości, a jedynie potwierdza stan prawny nieruchomości zaistniały wcześniej.