Z licznymi warunkami i nie dla wszystkich

Obowiązuje bowiem ulga podatkowa, polegająca na wyłączeniu z podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn równowartości 110 mkw. takiego lokum. Oznacza to, że obdarowany lub spadkobierca, który otrzymał dom lub mieszkanie o takiej powierzchni lub mniejszej, nie zapłaci od niego podatku. Natomiast osoba, której lokal przekracza taką powierzchnię, zapłaci podatek od nadwyżki wartości mieszkania, przekraczającej 110 mkw. Niezależnie od tego przysługuje kwota wolna właściwa dla danej grupy podatkowej.

Od 1 stycznia 2007 r. ulga mieszkaniowa straci na znaczeniu wobec ogólnego zwolnienia dla osób najbliższych. Jednak także one, jeśli uzyskały darowiznę przed tą datą albo otrzymały dom lub mieszkanie (bądź udział w nich) po osobie, która zmarła przed tą datą - mogą uniknąć zapłacenia podatku tylko, jeśli spełniają przedstawione niżej warunki do skorzystania z ulgi.

Od początku tego roku osoby z I i II grupy podatkowej, które spełniają warunki do korzystania z ulgi mieszkaniowej, mają także prawo do zwolnienia obejmującego wartość wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej, tj. wkład na mieszkanie lokatorskie, uzyskany w drodze dziedziczenia.

Inny jest krąg osób korzystających z tej ulgi, gdy dom lub mieszkanie są przekazywane w spadku, a inny, gdy są przedmiotem darowizny. Przy darowiźnie korzystają z niej tylko najbliżsi - osoby należące do I grupy podatkowej.

W odniesieniu do mieszkań i domów pozostawionych w spadku, w tym także na mocy zapisu czy polecenia spadkodawcy, ulga przysługuje spadkobiercom:

- zaliczanym do I i II grupy podatkowej,

- osobom obcym z III grupy podatkowej, które sprawowały przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym jej spadkodawcą na podstawie umowy o opiekę zawartej z nim przed organem gminy.

Po 1 stycznia 2007 r. warunkiem ulgi, jeśli przyszły spadkobierca należy do III grupy podatkowej, stała się pisemna umowa z przyszłym spadkobiercą z podpisem notarialnie poświadczonym. Okres sprawowania dwuletniej opieki będzie się liczył od dnia poświadczenia na niej podpisów (osoby, która ma sprawować opiekę, oraz przyszłego spadkodawcy) przez notariusza. Rzecz jasna dziedziczenie przez osobę obcą wchodzi w rachubę tylko wówczas, gdy spadkodawca sporządzi na jej rzecz testament.

Należy pamiętać, że ulga nie obejmuje wartości działki, udziału we własności działki ani też - gdy przedmiotem spadku czy darowizny jest udział w domu, mieszkaniu albo lokum będące odrębną nieruchomością (własność hipoteczna) - udziału we własności czy prawie użytkowania gruntu oraz w częściach wspólnych budynku. Osoba, która np. odziedziczy dom o powierzchni 110 mkw. stojący na działce mającej 800 mkw., nic od niego nie zapłaci, ale będzie obciążona podatkiem od wartości tej działki.

Często jednak, zwłaszcza w wypadku nabycia udziału we współwłasności domu czy mieszkania będącego odrębną nieruchomością (tzw. własność hipoteczna), korzystający z tej ulgi nie płaci podatku, a to ze względu na kwotę wolną.

Ulga mieszkaniowa przysługuje tylko osobom, które łącznie spełniają następujące warunki: