Z niechcianej schedy trzeba rezygnować szybko, żeby nie płacić od niej podatku

Spadkobierca może odrzucić spadek w sześć miesięcy od dnia, w którym się dowiedział, iż dziedziczy, czyli najczęściej od dnia śmierci spadkodawcy

Aktualizacja: 17.11.2007 11:38 Publikacja: 17.11.2007 01:29

Matka czytelnika zmarła w 2004 r. Pozostawiła spadek, w tym spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania. W lokalu tym zameldowana jest siostra czytelnika. Na jego wniosek sąd w 2006 r. wydał postanowienie stwierdzające nabycie spadku w 1/2 przez siostrę i czytelnika. Ze względu na konflikt z siostrą chce on zrezygnować ze swych praw do spadku. Pyta, czy może się go zrzec i czy w razie rezygnacji musi płacić podatek spadkowy.

W opisanej sytuacji nie ma już możliwości całkowitej rezygnacji ze spadku i uwolnienia się od związanych z jego nabyciem obowiązków. Spadkobierca może odrzucić spadek, ale ma na to ograniczony czas: sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, iż dziedziczy. Dla spadkobierców ustawowych będzie to z reguły dzień śmierci spadkodawcy, a dla spadkobierców testamentowych – dzień zapoznania się z treścią testamentu. Nie jest tu istotne, kiedy i czy w ogóle spadkobiercy rozpoczęli załatwianie spraw spadkowych.

Odrzucenie spadku dla spadkobiercy mającego potomstwo oznacza, że na jego miejsce wejdą jego dzieci (wnuki zmarłego), natomiast gdy jest bezdzietny, jego udział powiększy udziały spadkowe pozostałych spadkobierców

. Jeśli spadkobiercy to rodzeństwo, wskutek odrzucenia spadku przez tego, który jest bezdzietny, cały spadek przypadnie drugiemu.

Czym innym jest zrzeczenie się dziedziczenia. Można to uczynić tylko w drodze umowy ze spadkodawcą, za jego życia. Takie zrzeczenie się obejmuje także dzieci i wnuki zrzekającego się, chyba że ustalenia między nim a spadkodawcą będą inne.

Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć przed notariuszem albo przed sądem rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu rezygnującego ze schedy.

Po upływie sześciomiesięcznego terminu następuje automatycznie tzw. proste przyjęcie spadku. Czytelnik jest więc spadkobiercą, co potwierdza postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Oznacza to m.in., iż obowiązany jest zapłacić podatek spadkowy, chyba że może skorzystać z ulgi w tym podatku, np. obejmującej mieszkania i domy. Ponieważ spadkodawca zmarł przed 1 stycznia 2007 r., nie wchodzi w rachubę nowe całkowite zwolnienie z podatku dla najbliższych, które obowiązuje od tej daty.

Spadkobierca może zrezygnować z dochodzenia swych praw wynikających z dziedziczenia w tym sensie, że nie będzie czynił kroków zmierzających do działu spadku i wyegzekwowania należnej mu części lub spłat, jakie powinien otrzymać od siostry. Jednak w tej konkretnej sytuacji, skoro w skład spadku wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, to ze względu na przepisy prawa spółdzielczego i fakt, że siostra mieszka w tym mieszkaniu, konieczne będzie jakieś rozwiązanie problemu. Ale to osobna kwestia.

Możliwa jest także rezygnacja ze spadku w innej formie, a mianowicie nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Ponieważ byłaby to czynność między osobami należącymi do pierwszej grupy podatkowej (rodzeństwo), nabywający, a w tym wypadku byłaby to siostra, skorzystałby ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn od tego nabycia (art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy z 1983 r. o podatku od spadków i darowizn).

Matka czytelnika zmarła w 2004 r. Pozostawiła spadek, w tym spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania. W lokalu tym zameldowana jest siostra czytelnika. Na jego wniosek sąd w 2006 r. wydał postanowienie stwierdzające nabycie spadku w 1/2 przez siostrę i czytelnika. Ze względu na konflikt z siostrą chce on zrezygnować ze swych praw do spadku. Pyta, czy może się go zrzec i czy w razie rezygnacji musi płacić podatek spadkowy.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem