Podatek dochodowy od odszkodowania za wywłaszczenie pod drogę

Publikacja: 22.05.2012 12:56

Podatek dochodowy od odszkodowania za wywłaszczenie pod drogę

Foto: Fotorzepa, Dominik Pisarek Dominik Pisarek

Moja mama zmarła 18 maja 2011 r., spadkobiercy zostali prawomocnie ustaleni  u notariusza w lutym 2012. Mama zostawiła w spadku działkę, której część została przejęta przez Zarząd Dróg Krajowych pod budowę drogi ekspresowej.  W czerwcu 2011 minister infrastruktury utrzymał w mocy zezwolenie na jej budowę. Ostateczna decyzja w sprawie odszkodowania (po ustaleniu spadkobierców - obecnych właścicieli) zapadła 10 kwietnia 2012 r. Czy w tym przypadku od odszkodowania należy zapłacić podatek czy nie?

– pyta czytelnik.

Odpłatne zbycie nieruchomości przed upływem 5 lat od końca roku w, którym nastąpiło nabycie , powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego PIT – taka jest generalna zasada. W opisanej przez czytelnika sprawie nabycie przez spadkobierców udziałów w nieruchomości nastąpiło z chwilą otwarcia spadku, czyli  z chwilą śmierci spadkodawcy -  18  maja 2011 r. Data późniejszego poświadczenia tego faktu u notariusza nie ma dla kwestii podatkowych znaczenia.  Nie minęło zatem  5 lat od nabycia, więc co do zasady przychód ze zbycia opodatkować należy. Ale...

Odszkodowania za nieruchomości lub ich części  zajęte po drogi publiczne mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych

na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT.  Zgodnie z tym przepisem zwolnione z podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu m.in.   odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie.

Budowa drogi publicznej jest z pewnością celem uzasadniającym wywłaszczenie nieruchomości lub jej części, dlatego właściciel działki, który otrzymał odszkodowanie z tego tytułu,  a także jego spadkobiercy, mogą też liczyć na zwolnienie.  Jednak nie w każdym przypadku.  Z art. 21 ust. 1 pkt 29 wynika bowiem, że zwolnienia nie będzie, jeśli  wywłaszczony nabył  nieruchomość lub udział w niej:

- w okresie dwóch lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości

i

- za cenę co najmniej o połowę niższą od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia.

Jeśli spełniona zostanie tylko jedna z tych przesłanek albo gdy żadna z nich nie zostanie spełniona, uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 29  mówi o nabyciu, a zatem zarówno odpłatnym (np. zakup) jak i nieodpłatnym (np. spadek, darowizna) przejęciu prawa własności nieruchomości.  Powstaje więc pytanie jak określić cenę nabycia w przypadku otrzymania nieruchomości w spadku lub darowiźnie, czyli nieodpłatnie.  W takich przypadkach fiskus  uznaje, że nie została spełniona druga  z przesłanek przesądzająca o opodatkowaniu odszkodowania.  To znaczy, że nawet jeśli  ziemia została nabyta przed upływem dwóch lat od wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego, ale w drodze spadku lub darowizny, to odszkodowanie za nią wypłacone na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami będzie zwolnione z opodatkowania.

Potwierdzają to interpretacje podatkowe, m.in.  Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu   z 2 grudnia 2011 r. (nr ILPB2/415-896/11-4/AJ) oraz Dyrektor a Izby Skarbowej w Warszawie z  15 lutego 2010 r. (nr IPPB4/415-797/09-2/MP), Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 października 2009 r. (nr IPPB4/415-506/09-2/SP).

Moja mama zmarła 18 maja 2011 r., spadkobiercy zostali prawomocnie ustaleni  u notariusza w lutym 2012. Mama zostawiła w spadku działkę, której część została przejęta przez Zarząd Dróg Krajowych pod budowę drogi ekspresowej.  W czerwcu 2011 minister infrastruktury utrzymał w mocy zezwolenie na jej budowę. Ostateczna decyzja w sprawie odszkodowania (po ustaleniu spadkobierców - obecnych właścicieli) zapadła 10 kwietnia 2012 r. Czy w tym przypadku od odszkodowania należy zapłacić podatek czy nie?

Pozostało 86% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów