Kiedy rozliczyć VAT od usług transportowo-spedycyjnych

Nie można zgodzić się, że sformułowanie „nie później jednak niż 30 dnia” oznacza, że podatnikowi wyznaczony jest pewien przedział czasowy, w którym ma rozpoznać podatek należny.

[b]Tak orzekł WSA w Warszawie 30 września 2010 r. (III SA/Wa 675/10).[/b]

Działalność spółki obejmuje usługi kurierskie, pocztowe, transportowe i spedycji. W celu ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego spółka nie dzieli usług objętych fakturą na kuriersko-pocztowe (dla których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych) i transportowo-spedycyjne (których dotyczą regulacje szczególne).

Zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy ma prawo wykazać obrót z tytułu usług transportowo-spedycyjnych w okresie rozliczeniowym, w którym wystawiła fakturę, mimo że w okresie tym nie otrzymała zapłaty ani nie upłynął 30 dzień od wykonania usługi.

Wskazała, że zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link] obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług.

Zdaniem spółki takie sformułowanie przepisu ma na celu określenie najpóźniejszego z możliwych momentów rozpoznania obowiązku podatkowego i daje prawo do wykazania obrotu w okresach wcześniejszych (np. w dacie wystawienia faktury).

Spółka stwierdziła ponadto, że przepis ten jest niezgodny z prawem wspólnotowym, zastosowano w nim bowiem zbyt skomplikowany sposób określania momentu powstania obowiązku podatkowego. Organ nie zgodził się z tym.

Sąd podzielił jego pogląd. Uznał, że [b]podatnik nie może dowolnie określać momentu powstania obowiązku podatkowego, bo został on precyzyjnie określony w ustawie. Dlatego samo wystawienie faktury przed otrzymaniem zapłaty nie spowoduje – w przypadku usług o charakterze transportowo-spedycyjnym – powstania tego obowiązku.[/b]

Sąd nie zgodził się również, że sporny przepis jest niezgodny z prawem unijnym.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Katarzyna Tabaka, konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Wyrok rozstrzyga dość istotną kwestię dla firm prowadzących działalność obejmującą różne rodzaje usług z zakresu przesyłek kurierskich, transportu i spedycji. Sąd zaprezentował restrykcyjną wykładnię przepisów, sprowadzającą się do wniosku, że w odróżnieniu od usług kurierskich i pocztowych w przypadku usługi transportu i spedycji wystawienie faktury przed otrzymaniem zapłaty nie będzie powodować powstania obowiązku podatkowego.

W konsekwencji wyrok ten potwierdza, że zastosowany przez ustawodawcę przepis szczególny nie oznacza, że podatnikowi wyznaczony został 30-dniowy przedział czasowy, w którym zobowiązany jest do rozpoznania obowiązku podatkowego, związanego w tym wypadku z wystawieniem faktury, jeśli nie otrzymał wcześniej zapłaty w tym okresie.

Pogląd wyrażony przez warszawski WSA nie jest odosobniony. Podobne wnioski płyną z [b]wyroku NSA z 17 października 2007 r. (I FSK 1380/06) i wyroku WSA w Gdańsku z 8 sierpnia 2008 r. (I SA/Gd 374/06), który zapadł w tej samej sprawie w poprzedniej instancji, a także interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 listopada 2008 r. (ITPP2/443-771C/08/EŁ)[/b].

Rozstrzygnięcia w tych sprawach dotyczyły co prawda usług budowlanych i budowlano-montażowych, jednak organy wypowiedziały się w nich w kwestii wykładni tej samej zasady ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego, która dotyczy usług transportu i spedycji.

Za prawidłowy należy uznać pogląd, że podatnik nie może dowolnie określać momentu powstania obowiązku podatkowego, jeśli został on precyzyjne określony w przepisie szczegółowym. Nieprawidłowe będzie więc również przedwczesne (przed powstaniem obowiązku podatkowego) zadeklarowanie podatku należnego.

Analogicznie nie jest również możliwe odsunięcie momentu powstania obowiązku podatkowego w sposób dogodny dla podatnika, co miałoby miejsce np. w razie skonstruowania umowy o usługi spedycji, tak aby obowiązek podatkowy powstał później niż 30 dnia od wykonania usługi.