Likwidacja to nie tylko fizyczne zniszczenie

Niezamortyzowane wydatki na wynajmowaną nieruchomość można rozliczyć jako koszty uzyskania przychodów nawet po rozwiązaniu umowy najmu, ponieważ następuje wówczas likwidacja środka trwałego

Publikacja: 11.05.2009 06:54

Red

[b]Tak orzekł WSA w Gdańsku 16 kwietnia 2009 r. (I SA/Gd 194/ 09).[/b]

Podatnik, spółka z o.o., zajmuje się handlem odzieżą, w związku z czym zawiera umowy najmu lokali na potrzeby prowadzonej działalności. Czasem zdarza się, że rozwiązuje umowę najmu przed upływem okresu, na jaki została zawarta. Spółka wystąpiła do ministra finansów z pytaniem, czy niezamortyzowane wydatki na wynajmowany lokal może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jej zdaniem tak, co wynika a contrario z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT.

Organ podatkowy stwierdził, że takie koszty można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu tylko w razie fizycznej likwidacji nakładów w obcym środku trwałym. Sprawa trafiła do gdańskiego WSA, który zgodził się z interpretacją organu.

Podatnik złożył skargę kasacyjną do NSA. Sąd uchylił pierwszy wyrok WSA i polecił, by sąd I instancji rozważył, mając na uwadze wskazówki NSA, co należy rozumieć pod pojęciem „likwidacja środka trwałego”.

Gdański WSA ponownie rozpatrując sprawę, stwierdził, że art. 16 ustawy o CIT zawiera zamknięty katalog wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodu. Ust. 1 pkt 6 tego artykułu nie ma jednak zastosowania w sytuacji opisanej przez spółkę. Zdaniem sądu wnioskując a contrario z tego przepisu, straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych są kosztem uzyskania przychodu, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą nie na skutek zmiany rodzaju działalności (a taka zmiana w wypadku spółki nie nastąpiła). WSA podkreślił jednocześnie, że termin „likwidacja środka trwałego” należy rozumieć szeroko, czyli nie tylko jako fizyczne jego zniszczenie (jak twierdziły organy podatkowe), ale również utratę możliwości korzystania z lokalu na skutek rozwiązania umowy najmu.

[i]Łukasz Winkowski, Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Marcin Opoka, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Krakowie)[/b]

Komentowany wyrok jest kolejnym potwierdzającym możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym.

Podobne stanowisko zajął m.in.[b] NSA w wyroku z 4 listopada 2008 r. (II FSK 1035/07)[/b]. Organy podatkowe uzależniając możliwość zaliczenia niezamortyzowanej części inwestycji do kosztów podatkowych od ich fizycznej likwidacji, zajęły bardzo niekorzystne dla podatników stanowisko. W wielu bowiem wypadkach fizyczna likwidacja nakładów jest kosztowna, nadmiernie utrudniona lub nawet niemożliwa. Zwłaszcza gdy są to elementy trwale związane z budynkiem, m.in. okna, podłogi, ściany, kanały wentylacyjne, instalacja c.o., kanalizacyjna itp.Wymóg fizycznej likwidacji środków trwałych nie wynika z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, zgodnie z którym nie są kosztami uzyskania przychodu straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Sąd interpretując ten przepis, podzielił ukształtowany w orzecznictwie i doktrynie prawa podatkowego pogląd, zgodnie z którym wyjątki, w szczególności w prawie podatkowym, należy interpretować ściśle, wykluczona jest więc w takim wypadku wykładnia rozszerzająca stosowana na niekorzyść podatnika. Ustawodawca w powołanym przepisie odniósł się wyraźnie do środków, które utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Słusznie więc zauważył sąd, że skoro likwidacja działalności nie jest tożsama ze zmianą działalności, nie odnosi się do niej art. 16 ust. 1 pkt 6. W efekcie na podstawie tego przepisu nie można wyłączyć wydatków w postaci niezamortyzowanej części likwidowanego środka trwałego z kosztów uzyskania przychodów.

Na szczególną aprobatę zasługuje również przyjęcie przez sąd wykładni językowej pojęcia „likwidacja środka trwałego”. Skoro ustawodawca nie precyzuje, co należy przez to rozumieć, zasadne jest odwołanie się do definicji słownikowej, zgodnie z którą likwidacja nie musi oznaczać fizycznego zniszczenia, demontażu bądź deinstalacji środków trwałych.[/ramka]