Darowiznę dostała spółka, wspólnicy bez zwolnienia

Zwolnienia z podatku nie przysługują wspólnikom spółki jawnej ani komandytowej. Świadczenie otrzymuje bowiem spółka prawa handlowego, która dysponuje swoim własnym, odrębnym majątkiem. Inaczej jest w spółce cywilnej

Publikacja: 02.02.2011 03:53

Darowiznę dostała spółka, wspólnicy bez zwolnienia

Foto: www.sxc.hu

Przemysław Wojtasik

Tak wynika z [b]wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. III SA/Wa 1543/10)[/b].

Rozpatrywał skargę na interpretację Izby Skarbowej w Warszawie, która wyjaśniła zasady przekazywania darowizn na rzecz spółek osobowych. Darczyńcą był syn, a obdarowanymi rodzice prowadzący działalność w spółce cywilnej i jawnej.

[srodtytul]Różne konsekwencje [/srodtytul]

Skutki obu transakcji były diametralnie różne. Zdaniem fiskusa darowizna dla spółki cywilnej będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn. Majątek nabywają bowiem wspólnicy. Są najbliższą rodziną, darowizna będzie więc zwolniona z podatku.

Inaczej w drugiej transakcji. Izba skarbowa uznała, że jeśli obdarowanym jest osobowa spółka handlowa, transakcja podlega pod [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr%2051poz%20307a.asp]ustawę o PIT[/link]. Co więcej, jej wspólnicy nie mają prawa do zwolnienia przysługującego członkom rodziny otrzymującym nieodpłatne świadczenia. Majątek spółki jawnej jest bowiem wyodrębniony od majątku wspólników, i to ona nabyła nieodpłatne świadczenie. Darowizna będzie więc przychodem spółki (dzielonym później na wspólników).

[b]– To zaskakujące stanowisko, [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr%2051poz%20307a.asp]ustawa o PIT[/link] nie wprowadza bowiem podziału na spółki cywilne, jawne i inne[/b] – mówi Marek Kolibski, doradca podatkowy z kancelarii KNDP, pełnomocnik podatnika. – Wszystkie mają ten sam status: nie są podmiotem podatku dochodowego. To wspólnicy są podatnikami i to oni uzyskują przysporzenie.

[b]Pogląd fiskusa podtrzymał jednak sąd. [/b]

[b]– Skoro spółka jawna ma własny majątek, to nie można uznać, że darowiznę otrzymują jej wspólnicy[/b] – powiedział sędzia Dariusz Kurkiewicz. – [b]Są to inne podmioty, wspólnicy jedynie uczestniczą w zysku spółki.[/b]

[srodtytul]Odrębny majątek[/srodtytul]

– Stanowisko sądu ma oparcie w przepisach kodeksu cywilnego i kodeksu spółek handlowych – wyjaśnia Beata Hudziak, doradca podatkowy z kancelarii Grant Thornton Frąckowiak. – Wynika z nich, że nie można jednakowo traktować darowizny na rzecz spółki cywilnej i jawnej. Ta druga ze względu na swoją odrębność jest właścicielem majątku, który został jej darowany. Tak więc to nie wspólnicy otrzymują świadczenie, ale spółka.

[b]Jakie mogą być skutki wyroku WSA?[/b]

– Obawiam się, że fiskus może z tej sprawy wyciągnąć daleko idące wnioski i uznać, iż wspólnikom osobowych spółek handlowych nie przysługuje żadne zwolnienie – ocenia Marek Kolibski. – Przykładowo z tytułu dotacji ze środków unijnych. Skoro bowiem przysporzenie otrzymuje spółka, a nie wspólnicy, to nie można zastosować zwolnień, bo są one przecież przeznaczone dla osób fizycznych.

– Istnieje takie ryzyko – potwierdza Beata Hudziak. – Problem w tym, że [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr%2051poz%20307a.asp]ustawa o PIT[/link] określa identyczne zasady rozliczenia wspólników spółek osobowych, bez względu na to, czy spółka jest tylko formą umowy między wspólnikami, czy też ma własną podmiotowość prawną. Uważam jednak, że wnioski takie szłyby zbyt daleko, a wyrok WSA należy odnieść do konkretnej sytuacji, czyli przysporzenia majątkowego spółki osobowej prawa handlowego w związku z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 125 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr%2051poz%20307a.asp]ustawy o PIT[/link].

[ramka]

[b]Obowiązki wspólników[/b]

Działalność gospodarczą można prowadzić również w spółce cywilnej, a także osobowej spółce prawa handlowego – jawnej, komandytowej, partnerskiej, komandytowo-akcyjnej. Najprostszą formą jest spółka cywilna: to właściwie tylko umowa między wspólnikami (ale jest np. podatnikiem VAT). Handlowe spółki osobowe, np. jawna, to już coś więcej niż zwykła umowa. Zgodnie z art. 8 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2094poz1037a.asp]kodeksu spółek handlowych[/link] może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Wskutek zawarcia umowy spółki jawnej powstaje podmiot odrębny od tworzących ją wspólników. Nie zmienia to jednak faktu, że wszystkie spółki osobowe są jednakowo traktowane w [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr%2051poz%20307a.asp]ustawie o PIT[/link] – nie są podatnikami podatku dochodowego. Są nimi poszczególni wspólnicy. [/ramka]