Lokum zakładowe tylko dla jednego

Sąd Najwyższy w uchwale potwierdził, że zasada ta nie dotyczyła mieszkań zakładowych (sygnatura akt: III CZP 11/11)

. Najemcą jest tylko ten małżonek, który jako pracownik zawarł umowę najmu.

Elżbieta N. w 1998 r. dostała przydział na mieszkanie zakładowego jako pracownica szpitala wojewódzkiego. Do zamieszkania w tym lokum uprawnieni byli według przydziału jej mąż Janusz N. i troje dzieci. Zapisano też, że w razie rozwiązania stosunku pracy lub zmiany jej charakteru na niewymagający zajmowania mieszkania służbowego pracownik oraz osoby z nim zamieszkałe obowiązani są opróżnić lokal. Na podstawie tego przydziału szpital zawarł z Elżbietą N. umowę najmu.

Po wejściu w życie ustawy z 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych Elżbieta N. płaciła czynsz regulowany. W związku z reformą samorządową mienie użytkowane przez szpital stało się 1 stycznia 1999 r. własnością województwa, z tym że budynek, w którym mieszkała Elżbieta N., pozostał w gestii szpitala.

W kwietniu 1999 r. stosunek pracy z Elżbietą N. został rozwiązany za porozumieniem stron. W maju 1999 r. była pracownica otrzymała wypowiedzenie najmu. Państwo N. jednak się nie wyprowadzili i opłacali czynsz na dotychczasowych zasadach.

W 2001 r. rozpoczęli starania o wykup zajmowanego lokalu. Nie doszło jednak do tego, a w 2007 r. sąd orzekł rozwód małżonków N. W mieszkaniu został były mąż Janusz N. W marcu 2009 r. mężczyzna ponowił starania o wykup lokum. Bezskutecznie. W lipcu 2009 r. został wezwany przez urząd marszałkowski do wydania go. Urząd poinformował w piśmie, że wobec wypowiedzenia umowy najmu jego byłej żonie mieszkanie jest od 1999 r. zajmowane bez tytułu prawnego.

Byli małżonkowie wystąpili przeciwko województwu oraz szpitalowi do sądu (na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego) o ustalenie istnienia stosunku najmu spornego lokum.

Powództwo zostało oddalone. Sąd I instancji uznał, że po reformie samorządowej ciągle wynajmującym był szpital, a nie województwo, a to ze względu na prawo użytkowania przysługujące szpitalowi. Po wejściu w życie ustawy o najmie lokali mieszkalnych z 1994 r. lokum przydzielone Elżbiecie N. zachowało charakter mieszkania zakładowego. Najem bowiem ciągle był związany z jej stosunkiem pracy, a więc zgodnie z art. 58 ust. 1 tej ustawy umowa najmu obowiązywała na czas oznaczony – trwania stosunku pracy.

W wyniku wypowiedzenia złożonego w maju 1999 r. przez szpital umowa najmu wygasła. Wieloletnie milczące zachowanie województwa i szpitala nie doprowadziło do ponownego nawiązania stosunku najmu.

Ponadto Janusz N. nie stał się najemcą, ponieważ zasada, że małżonek najemcy jest również najemcą mieszkania, zapisana w art. 10 prawa lokalowego z 1974 r. nie obowiązywała w odniesieniu do mieszkań zakładowych. Sąd powołał się na obowiązujący w chwili zawierania umowy najmu (w 1988 r.) art. 56 ust. 3 prawa lokalowego z 1974 r. jednoznacznie wyłączający stosowanie tej zasady do mieszkań zakładowych.

Sąd II instancji, do którego wpłynęła apelacja Janusza N. i Elżbiety N., nie miał pewności, czy tak było również po wejściu w życie ustawy z 1994 r. W jej art. 7 bowiem utrzymano zasadę, że małżonkowie wspólnie zajmujący lokal są z mocy prawa jego najemcami, choćby umowę najmu zawarł tylko jeden z nich. Nie ma natomiast odpowiednika art. 56 ust. 3, który wyłączałby jej obowiązywanie w stosunku do mieszkań zakładowych.

O wyjaśnienie tej wątpliwości sąd II instancji zwrócił się do Sądu Najwyższego. Ten potwierdził, że art. 7 nie miał zastosowania do najmu mieszkania zakładowego nawiązanego na podstawie art. 55 ust. 1 prawa lokalowego.

Wyjaśnił też kolejną wątpliwość przedstawioną mu pod rozwagę. Stwierdził mianowicie, że po ustaniu stosunku pracy w czasie obowiązywania ustawy z 1994 r. wynajmujący mógł wypowiedzieć najem takiego mieszkania nawiązany pod rządem prawa lokalowego z 1974 r. na podstawie postanowień umowy najmu.

sygnatura akt: III CZP 11/11

Czytaj też:

Zobacz

»

Prawo dla Ciebie

»

Nieruchomości

»