Podatku nie oblicza się od wartości mieszkania

W przypadku lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu fiskus nie może wyliczyć podatku od spadków w oparciu o jego wartość rynkową

Publikacja: 14.06.2012 07:08

Dziś nie ma przepisów wystarczająco chroniących osoby podpisujące umowy o dożywotnią rentę w zamian

Dziś nie ma przepisów wystarczająco chroniących osoby podpisujące umowy o dożywotnią rentę w zamian za mieszkanie

Foto: Fotorzepa, Darek Golik

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa w sprawie sposobu obliczenia podatku od spadków. Sąd uznał, że gdy dotyczy on lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, fiskus nie może brać pod uwagę jego wartości rynkowej. Organy podatkowe powinny ustalić wartość wkładu mieszkaniowego.

W sprawie chodziło o podatek od spadku, jaki podatniczka wraz z dwoma synami nabyła na podstawie postanowienia sądu rejonowego  po zmarłym mężu. Po spadkodawcy nie zostało zaś  nic oprócz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

Porównanie rynku

Problemy wdowy zaczęły się po złożeniu zeznania podatkowego, w którym spadkobiercy za radą pracownika urzędu podali wartość rynkową mieszkania. Fiskus skwapliwie je przyjął, porównał jeszcze wskazaną wartość z transakcjami rynkowymi i uznał, że nie odbiega ona od  cen w danym rejonie. W konsekwencji zaczął domagać się podatku od wartości rynkowej  takiej jak innych lokali. Wyjaśnił, że zgodnie z przepisami wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona ich wartości rynkowej. Dlatego do wyliczenia podatku fiskus przyjął rynkową wartość mieszkania.

Podatniczka uznała postępowanie organów podatkowych za niesłuszne i niesprawiedliwe. Podkreślała, że mieszkanie, które zostało jej po zmarłym mężu, zawsze będzie miało status mieszkania lokatorskiego. Zaskarżyła zatem decyzję fiskusa.

Po stronie wdowy opowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Uwzględniając jej skargę, sąd podkreślił, że popełniła błąd, wypełniając deklarację. Tymczasem organ porównał  podaną w niej wartość z cenami mieszkań o innym statusie prawnym. W konsekwencji zrównał wartość mieszkania mogącego stanowić przedmiot obrotu (własnościowe spółdzielcze czy pełne własnościowe) i lokatorskiego prawa do lokalu, którego zbyć nie można.

Dlatego zdaniem WSA obowiązkiem fiskusa było ustalenie wartości tylko wkładu mieszkaniowego, w sposób i w wysokości odpowiadający jego wartości rynkowej.

To nie własność

Sąd przypomniał, że wkład mieszkaniowy jest świadczeniem wpłacanym na rzecz spółdzielni mieszkaniowej w zamian za ustanowienie dla jej członka prawa do użytkowania lokalu mieszkalnego. Z chwilą jego wpłaty członkowi spółdzielni przysługuje uprawnienie do korzystania z oddanego lokalu. Ustalenie wartości wkładu mieszkaniowego powinno nastąpić z uwzględnieniem przepisów  ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Ze stanowiskiem tym w pełni zgodził się sąd kasacyjny.

– Mieszkań lokatorskich nie można traktować tak samo jak własnościowych - podkreślił sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego Tomasz Kolanowski. – Należy je odróżnić od innych i inaczej ustalać ich wartość. Wyrok jest prawomocny.

sygnatura akt: II FSK 2410/10

Opinia:

Arkadiusz Zawada, radca prawny z kancelarii Radców Prawnych Grzywacz-Zawada

Rozstrzygnięcie NSA zasługuje na całkowitą aprobatę. W tej sprawie organ przed wydaniem decyzji powinien wezwać podatnika do sprecyzowania, czy wypełniając zeznanie, nie popełnił czasem pomyłki w określeniu nabytego prawa lub jego wartości. Organy podatkowe, stosując prawo, muszą je również znać i nie mogą wykorzystywać oczywistych pomyłek podatnika przy określaniu wysokości zobowiązania podatkowego. Taką oczywistą pomyłką jest wskazanie przez spadkobiercę, że nabył spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, skoro przepisy prawa wprost stanowią, że jest ono niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa w sprawie sposobu obliczenia podatku od spadków. Sąd uznał, że gdy dotyczy on lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, fiskus nie może brać pod uwagę jego wartości rynkowej. Organy podatkowe powinny ustalić wartość wkładu mieszkaniowego.

W sprawie chodziło o podatek od spadku, jaki podatniczka wraz z dwoma synami nabyła na podstawie postanowienia sądu rejonowego  po zmarłym mężu. Po spadkodawcy nie zostało zaś  nic oprócz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

Pozostało 84% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara