Aby być stroną, trzeba mieć interes prawny

Komendant stołeczny policji nie mógł skutecznie sprzeciwić się decyzji o zwrocie części działki, na której wybudowano komisariat.

Publikacja: 28.02.2014 07:31

Na wywłaszczonej działce zamiast domów spółdzielczych powstał budynek komisariatu policji

Na wywłaszczonej działce zamiast domów spółdzielczych powstał budynek komisariatu policji

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że komendant stołeczny policji będący jedynie użytkownikiem nieruchomości należącej do Skarbu Państwa nie mógł być stroną postępowania o zwrot wywłaszczonej nieruchomości.

Wywłaszczone hektary

Budynek komisariatu policji Warszawa Bemowo powstał w latach 1989–1990 na działce wywłaszczonej w 1978 r. pod budowę osiedla Lazurowa-Górczewska. Do dziś policja nie ma jednak decyzji administracyjnej stwierdzającej prawo trwałego zarządu tą nieruchomością. Przez cały czas należy ona do Skarbu Państwa. Jako własność SP lub jednostki samorządu terytorialnego może więc zostać zwrócona na podstawie art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W myśl tego przepisu poprzedni właściciel lub jego spadkobiercy mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się zbędna na cel wywłaszczenia.

Cały obszar, wywłaszczony pod budowę osiedla, miał 8 hektarów. W 1997 r. spadkobiercy byłych właścicieli zażądali zwrotu działek niewykorzystanych na cel wywłaszczenia.

Sprawa krążyła po różnych urzędowych szczeblach, aż doszło do jej rozdziału na dwie zazębiające się, ale formalnie odrębne części.

W obu tych sprawach ustalono, że nieruchomości albo nie zostały w ogóle wykorzystane, albo nie wykorzystano ich na cel wywłaszczenia. Na działce przy ul. Raginisa zamiast budownictwa spółdzielczego postawiono budynek komisariatu. Na innej części terenu, przeznaczonej decyzją lokalizacyjną pod budowę osiedla mieszkaniowego, wyrosły samosiejki.

– Dwie wizje lokalne potwierdziły, że od 1978 r. ta nieruchomość nie została w ogóle zagospodarowana – mówi adwokat Marcin Komar, pełnomocnik Małgorzaty K., jednej ze spadkobierczyń.

Decyzję o zwrocie tego terenu spadkobiercom byłych właścicieli zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie prezydent Warszawy.

Oddalone skargi

Nie udało mu się jednak przekonać sądu, że decyzja o lokalizacji inwestycji nie utraciła ważności, ma wieloetapowy charakter, a na osiedle mieszkaniowe miała się również składać strefa rekreacji. W 2013 r. WSA oddalił jego skargę, a 25 lutego Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną (sygnatura akt: I OSK 1101/13).

Równolegle toczyła się w urzędach, a następnie w sądach, sprawa o zwrot tej części wywłaszczonej nieruchomości, na której wybudowano siedzibę komisariatu policji. Do WSA w Warszawie wpłynęły tym razem dwie skargi. Małgorzaty K. nie satysfakcjonował punkt decyzji, orzekający o zwrocie tylko części nieruchomości oraz o odmowie zwrotu projektowanej działki pod budynkiem komisariatu, który nie może zostać podzielony wzdłuż linii geodezyjnej. Całą decyzję zaskarżył komendant wojewódzki policji. Zarzucił błędne ustalenia faktyczne i naruszenie art. 136 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Obie skargi sąd oddalił. Małgorzaty K., gdyż w razie niemożności podzielenia budynku należy wydać decyzję o odmowie zwrotu tej części nieruchomości. Skargi komendanta stołecznego policji WSA w ogóle nie rozpatrywał merytorycznie, gdyż nie ma on interesu prawnego, żeby ją skutecznie złożyć i jako strona brać udział w postępowaniu.

Identycznie wyrokował NSA, oddalając 25 lutego skargę kasacyjną stołecznego komendanta policji. Właścicielem działki, na której stoi budynek komisariatu, jest Skarb Państwa. Policja tylko go użytkuje. Nie ma więc w tym postępowaniu przymiotu strony w rozumieniu art. 28 k.p.a. – stwierdził NSA. Jako jednostka Skarbu Państwa mogłaby mieć prawo do gruntu, tylko gdyby posiadała trwały zarząd. Jeżeli go nie ma, nie może też reprezentować Skarbu Państwa.

Sądy i trybunały
Rezygnacja Julii Przyłębskiej to jest czysta kalkulacja
Sądy i trybunały
Nowy plan Adama Bodnara. Sędziom mają pomagać studenci prawa
Prawo na świecie
Jest wyrok sądu ws. Romana Polańskiego i brytyjskiej aktorki
W sądzie i w urzędzie
Upoważnienie do konta bankowego na wypadek śmierci. Jak zrobić to zgodnie z prawem?
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Prawo
Czy Szymon Hołownia studiował w Collegium Humanum? Eksperci tłumaczą
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska