Szczegółowy projekt budżetu, stosownie do treści art. 184 ust. 1 ufp, powinien zostać sporządzony w formie zestawienia składającego się z następujących danych:
- prognozowanych dochodów według źródeł i działów klasyfikacji dochodów w podziale na dochody: bieżące i majątkowe,
- wydatków budżetu w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrębnieniem wydatków: bieżących i majątkowych,
- źródeł pokrycia deficytu lub przeznaczenia nadwyżki budżetu,
- przychodów (kredyty, pożyczki) i rozchodów budżetu (spłata kredytów, pożyczek),
- wydatków związanych z wieloletnimi programami inwestycyjnymi (WPI) z wyodrębnieniem wydatków na finansowanie poszczególnych programów, na rok budżetowy oraz na dwa kolejne lata, zgodnie z przepisami art. 166 ust. 1 i 2 ufp,
- wydatków na programy i projekty realizowane ze środków Unii Europejskiej i pochodzących ze źródeł zagranicznych,
- planów przychodów i wydatków zakładów budżetowych,
- limitu zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych,
- dochodów i wydatków związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych odrębnymi ustawami,
- dochodów i wydatków związanych z realizacją zadań na podstawie porozumień (umów) między JST,
- dotacji przedmiotowych,
- dotacji podmiotowych,
- dotacji celowych,
- planowanych spłat rat kredytów, pożyczek i wykupu obligacji, aż do zakończenia ich spłaty.
Konsekwencją omawianego przepisu jest tabelaryczny układ budżetu zawierający przede wszystkim zestawienia prognozowanych dochodów według ważniejszych ich źródeł oraz w układzie działów i rozdziałów.
[wyimek]W budżecie obowiązuje zasada równowagi finansowej, która oznacza, że roczne wydatki samorządu plus rozchody nie mogą przekroczyć jego dochodów powiększonych o przychody[/wyimek]
Projekt budżetu przyjmowany jest w drodze zarządzenia wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Zgodnie z dyspozycją art. 181 ust. 1 ufp do zarządzenia dołącza się (w formie załączników) także objaśnienia oraz prognozę kwoty długu. Sporządzanie stosownych objaśnień w praktyce sprowadza się do opisu części tabelarycznych z ewentualnymi wskazaniami na okoliczności czy przesłanki uzasadniające przyjęcie takich, a nie innych kwot, np. dochodów z podatków lokalnych czy innych. Nadto organ wykonawczy powinien uwzględnić w objaśnieniach określone rodzaje informacji, wynikające z uchwały proceduralnej organu stanowiącego.
[srodtytul]Upoważnienia dla organu wykonawczego[/srodtytul]
W uchwale budżetowej powinny się znaleźć również upoważnienia dla wójta (burmistrza prezydenta miasta). Po pierwsze należy tutaj wymienić upoważnienia do zaciągania zobowiązań:
- na finansowanie wydatków na wieloletni program inwestycyjny, programy realizowane ze środków UE lub bezzwrotnych środków zagranicznych oraz na zadania wynikające z kontraktów wojewódzkich,
- z tytułu umów, których realizacja w roku następnym jest niezbędna dla zapewnienia ciągłości działania gminy i termin zapłaty upływa w roku następnym, ze wskazaniem limitu kwoty upoważnienia,
- kredytów i pożyczek oraz emisji papierów wartościowych na pokrycie występującego w ciągu roku budżetowego deficytu.
Po drugie powinna ona zawierać upoważnienie dla wójta do lokowania wolnych środków na rachunkach bankowych w innych bankach niż bank prowadzący obsługę budżetu. Po trzecie do przekazywania uprawnień innym jednostkom organizacyjnym JST do zaciągania zobowiązań z tytułu umów, których realizacja w roku następnym jest niezbędna dla zapewnienia ciągłości ich działania, a to wszystko ze wskazaniem limitu kwoty upoważnienia. Po czwarte w uchwale budżetowej rada może upoważnić wójta do dokonywania zmian w budżecie w zakresie przeniesień w ramach działów pomiędzy rozdziałami i paragrafami klasyfikacji budżetowej (art. 188 ust. 2 pkt 1 ufp). Upoważnienie to nie może jednak przyznawać wójtowi prawa do dokonywania przeniesień wydatków inwestycyjnych. Zmiana ich wielkości należy bowiem do wyłącznej właściwości rady. Wreszcie po piąte rada może zawrzeć upoważnienie dla wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do przekazania uprawnień do dokonywania przeniesień planowanych wydatków kierownikom jednostek organizacyjnych (art. 188 ust. 2 pkt 2 ufp).
Gminna uchwała budżetowa może również określać wydatki jednostek pomocniczych gminy, a także ich uprawnienia do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy – art. 184 ust. 4 ufp.
[ramka] [b]Nieprzekraczalne limity[/b]
Obligatoryjnym elementem uchwały budżetowej jest limit zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych, o których mowa w art. 82 ust. 1 ufp. Określenie limitu jest niezbędne, gdyż łączna kwota przypadających w danym roku budżetowym do spłaty rat zaciągniętych kredytów i pożyczek wraz z należnymi w danym roku odsetkami oraz innych zobowiązań (wykupu papierów wartościowych emitowanych przez JST wraz z należnymi odsetkami i dyskontem od papierów wartościowych, a także potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez JST poręczeń oraz gwarancji) nie może przekroczyć wskaźnika 15 proc. planowanych na dany rok budżetowy dochodów JST.
Wymóg ten został określony w przepisach art. 169 ust. 1 ufp. Ponadto w art. 170 ust. 1 ufp wyznaczony został limit łącznej kwoty długu na koniec roku budżetowego, którego JST nie mogła przekroczyć. Jego wysokość stanowi 60 proc. wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w roku budżetowym. Oznacza to, że jeżeli uchwała budżetowa nie zawiera granicy zobowiązań na dany rok budżetowy, to gmina nie może zaciągać kredytów lub pożyczek oraz emitować papierów wartościowych. Potwierdza to [b]wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 12 czerwca 2007 r. (I SA/Rz 400/07)[/b]. [/ramka]
[i]Autorka jest doktorem nauk ekonomicznych, specjalistą w zakresie finansów publicznych[/i]