Olga Tokarczuk z nagrodą Nobla. Przypominamy jej wykład noblowski

Olga Tokarczuk odebrała 10 grudnia w Sztokholmie literacką Nagrodę Nobla przyznaną jej za 2018 rok. To piąty literacki Nobel dla Polski.

Aktualizacja: 11.12.2019 05:36 Publikacja: 10.12.2019 14:22

Foto: AFP

"Czuły narrator" - wykład noblowski Tokarczuk

Laureaci Nagrody Nobla otrzymali dyplomy i złote medale w rocznicę śmierci Alfreda Nobla.

Noblistom nagrody wręczył król Karol XVI Gustaw. Pierwsza część ceremonii rozpoczęła się w filharmonii w Sztokholmie. Po oficjalnej części odbędzie się bankiet w ratuszu.

Przewodniczący Komitetu Noblowskiego Per Wästberg w długim wystąpieniu argumentował decyzję o przyznaniu Tokarczuk nagrody.

- Olga Tokarczuk pokazuje prawdę trudną do pokazania. Trudną prawdę o Polsce w ciągłym ruchu. Ma niesamowite obserwacje. To razem z jej opętaniem mitologią tworzy niesamowitą prozę - powiedział.

- Polska literatura błyszczy w Europie – ma w swoim dorobku już kilka Nagród Nobla, a teraz przyszła pora na kolejną, tym razem dla pisarki o światowej renomie i niezwykle rozległym wachlarzu zainteresowań, łączącej w swej twórczości elementy poezji i humoru. Polska, rozdroże Europy, być może nawet jej serce – Olga Tokarczuk odkrywa historię Polski jako kraju będącego ofiarą spustoszenia dokonanego przez wielkie siły, lecz również posiadającego swoją własną historię kolonializmu i antysemityzmu. Olga Tokarczuk nie ucieka od niewygodnej prawdy, nawet pod groźbą śmierci - mówił.

- Olga Tokarczuk jest wirtuozem w kreowaniu postaci, potrafi uchwycić je w momencie ich ucieczki od codziennego życia. Pisze o tym, o czym nie pisze nikt inny: "o nieznośnej i ogromnej osobliwości tego świata" - wyjaśnił Wästberg.

- Jej mocna i bogata w idee proza to nomadyczna wędrówka przez około 15 książek. Wioski będące w nich miejscem akcji stają się centrum wszechświata, miejscem, w którym losy poszczególnych bohaterów wplatane są w wątki baśniowe i mitologiczne. Żyjemy i umieramy w opowieściach innych osób, gdzie na przykład Katyń raz może być zwykłym lasem, a raz miejscem masakry - kontynuował.

- Przyszłe pokolenia będą sięgać po owe tysiącstronicowe arcydzieło autorstwa Tokarczuk i odkrywać w nim nowe bogactwo, którego dziś jeszcze wystarczająco nie dostrzegamy. Widzę, jak Alfred Nobel kiwa z uznaniem głową w swoim niebie - chwalił "Księgi Jakubowe"

Olga Tokarczuk, tegoroczna laureatka literackiego Nobla, wyszła na scenę jako 10. Pisarka jest polskim piątym noblistą, a na jej konto wpłynie nagroda w wysokości 9 mln koron (ok. 3,5 mln złotych).

Czytaj także: Tokarczuk zwolniona z podatku od Nobla? Rozporządzenia brak

W sobotę w siedzibie Akademii Szwedzkiej w Sztokholmie Tokarczuk wygłosiła wykład noblowski "Czuły narrator". Pełna treść dostępna pod tym adresem.

Gratulacje polskich pisarce przekazał dziś prezydent. "Proszę przyjąć słowa uznania i gratulacje z okazji otrzymania Literackiej Nagrody Nobla" - napisał w liście Andrzej Duda.

Osobiste gratulacje chce złożyć premier Mateusz Morawiecki. Szef rządu liczy na spotkanie z pisarką.

Olga Tokarczuk jest pisarką, eseistką, autorką scenariuszy, poetką i psycholożką. Wśród jej najważniejszych powieści warto wymienić „Podróż ludzi Księgi” (1993), „Prawiek i inne czasy” (1996), „Dom dzienny, dom nocny” (1998), „Bieguni” (2007), „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (2009) i „Księgi Jakubowe” (2014). Jej ostatnim wydawnictwem jest zbiór „Opowiadań bizarnych” (2018). Laureatka m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1997), Paszportu „Polityki” (1997) i Słoweńskiej Nagrody Literackiej Europy Środkowej – Vilenica (2013). Pięciokrotnie nominowana do literackiej nagrody Nike, którą otrzymała dwukrotnie: w 2008 roku za powieść Bieguni i w 2015 za Księgi Jakubowe. Jej Dom dzienny, dom nocny uhonorowano prestiżową nagrodą Brücke Berlin – Preis (2002). Książki Olgi Tokarczuk tłumaczono na wiele języków, m.in. angielski, francuski, niemiecki, hiszpański, włoski, szwedzki, duński, bułgarski, serbski, chorwacki, rosyjski, czeski, ukraiński, turecki, a także chiński, japoński i hindi. W 2016 roku w oparciu o scenariusz pisarki na podstawie książki Prowadź swój pług przez kości umarłych powstał film w reżyserii Agnieszki Holland Pokot, nagrodzony Srebrnym Niedźwiedziem na festiwalu filmowym w Berlinie w 2017 roku.

Jest piątym polskim pisarzem lub pisarką, który otrzymał literackiego Nobla, dołączając do Henryka Sienkiewicza (wyróżniony w 1905 roku), Władysława Reymonta (1924), Czesława Miłosza (1980) i Wisławy Szymborskiej (1996).

Polska pisarka od dawna była wymieniana wśród kandydatów do nagrody Fundacji Noblowskiej obok takich pisarzy i pisarek, jak Margaret Atwood, Maryse Condé i Haruki Murakami. Jej silną międzynarodową pozycję potwierdziło otrzymanie w 2018 roku The Man Booker International Prize za „Biegunów” (ang. „Flights”, w przekładzie Jennifer Croft) oraz ponowne znalezienie się w finale tej brytyjskiej nagrody w roku 2019 – tym razem za książkę „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (ang. Drive Your Plow over the Bones of the Dead, w tłumaczeniu Antonii Lloyd-Jones). Dobra passa pisarki znalazła swoje odbicie także w nominacjach do jednej z najważniejszych amerykańskich nagród literackich, National Book Award. Dwukrotnie zauważona przez kapitułę nagrody za „Biegunów” i „Prowadź swój pług...” proza Tokarczuk zaczęła intensywnie rezonować w świadomości czytelników i czytelniczek po obu stronach Atlantyku.

"Czuły narrator" - wykład noblowski Tokarczuk

Laureaci Nagrody Nobla otrzymali dyplomy i złote medale w rocznicę śmierci Alfreda Nobla.

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Literatura
Powstańczy blues Alexa Kłosia
Literatura
Dramaty Wiesława Myśliwskiego. Pamięć jest naszą najważniejszą drogą
Literatura
Nie żyje Paweł Huelle. Kolibra lot ostatni
Literatura
Paweł Huelle, autor „Weisera Dawidka” nie żyje
Literatura
Książka, która przerazi Europejczyków, zdobyła Booker Prize
Materiał Promocyjny
Jakie technologie czy też narzędzia wspierają transformację cyfrową biznesu?