Reklama

Jarosław Kuisz: Piwnica, w której Polakom po plecach przeszedł zimny pot

Naszym dziejowym przywilejem jest to, że możemy wybierać, czy pamiętamy tylko o Wołyniu czy także o Pawłokomie oraz Solidarności 2022. I o toczącej się krwawej wojnie.

Publikacja: 03.09.2025 04:48

Widzę, jak moi rodacy rezygnują z podnoszenia Polsce poprzeczki. Ulegają zbiorowej niechęci. Wolą pa

Widzę, jak moi rodacy rezygnują z podnoszenia Polsce poprzeczki. Ulegają zbiorowej niechęci. Wolą patrzeć w okrutną przeszłość. Trwonią kapitał Solidarności 2022. Rozumiem ich odruch. I nie zgadzam się z nim, chociaż wtedy, w piwnicy pełnej banderowskich symboli, coś ścisnęło mnie w gardle. I trzyma do dziś.

Foto: PAP/Paweł Supernak

To wydarzyło się naprawdę. Po wybuchu pełnoskalowej agresji Moskwy otrzymałem zaproszenie na polsko-ukraińskie obrady w przepięknym Lwowie. Dla bezpieczeństwa pracowaliśmy w akademickich pomieszczeniach piwnicznych. Twardym orzechem do rozgryzienia było to, jak komunikować Zachodowi stanowisko Europy Wschodniej. Uznawano nas za „rusofobów”. Wspólnie szukaliśmy dróg wzajemnego porozumienia narodów dla szukania pomocy. Na zakończenie odbyła się uroczysta kolacja w restauracji przy zabytkowym rynku. Wtedy rozpoczął się kolejny rosyjski atak rakietowy i dronowy. Aby zadbać o gości, postanowiono ich sprowadzić do schronu.  

Traf chciał, że właśnie tam w piwnicy znajdował się lokal gastronomiczny poświęcony pamięci… UPA. Nad schodami witał nas portret Stepana Bandery. Wszystkim Polakom po plecach przeszedł zimny pot. Pobledli. Zeszliśmy do pomieszczeń kamienicy, których mury pamiętały I Rzeczpospolitą Obojga Narodów, a w których otaczały nas banderowskie symbole. Powiedzieć, że czuliśmy się nieswojo, to nie powiedzieć nic.  

Czytaj więcej

Będzie nowe święto państwowe. Na pamiątkę krwawej niedzieli na Wołyniu

Co Ukraińcy wiedzą o rzezi wołyńskiej?

Jednocześnie nasi ukraińscy gospodarze wychodzili z siebie, aby zadbać o dobre samopoczucie polskich gości. Z wielką, ludzką empatią. A dokoła w całą Ukrainę, jak co dzień, uderzały rosyjskie pociski (poprzedniego dnia we Lwowie zginęli ludzie). Obok Cmentarza Łyczakowskiego wyrósł cmentarz ofiar putinowskiej agresji.  

Ponad świeżymi grobami, niekiedy sprzed kilku dni, także powiewały flagi UPA. Z rozmów prowadzonych poza gronem ekspertów, jasno wynikało, że Ukraińcy zwykle nie mieli wiedzy o rzezi wołyńskiej. Pamiętali natomiast organizowane wspólnie z Polską EURO 2012. Dla nich symbole banderowskie były niemal wyłącznie symbolami oporu wobec agresji Putina. Tak mobilizowano się do poświęcenia życia tu i teraz. Od 2014 za gotowością do oporu często stały dawne symbole, którym nadawano nowe znaczenie.  

Reklama
Reklama

Zdumiewająca solidarność z uchodźczyniami

Od lutego 2022 roku Polska zdobyła w Kijowie wielki kredyt zaufania. Nasza solidarność dla uchodźczyń z dziećmi była zdumiewająca. Na tle tragicznej historii – i to od czasów II wojny światowej, ale dalej, hen, aż do powstania Chmielnickiego. Podobnie jak 13 maja 2006 roku ceremonia pojednania w Pawłokomie, prezydentów Lecha Kaczyńskiego i Wiktora Juszczenki, odbywała się ona poniekąd przeciw stereotypowemu interpretowaniu historii. Dla przełamania zbiorowych odruchów, którym ulega się łatwiej – skoro w przeszłości zdarzyły się tak potworne zbrodnie. Naszym dziejowym przywilejem jest to, że my możemy wybierać, czy tylko pamiętamy o Wołyniu – czy pamiętamy o rzezi i jednocześnie o Pawłokomie oraz Solidarności 2022. I o toczącej się krwawej wojnie.  

Czytaj więcej

Joanna Ćwiek-Świdecka: Panie Prezydencie, naprawdę wytyka Pan Ukraińcom leczenie dzieci z rakiem?

Widzę, jak moi rodacy rezygnują z podnoszenia Polsce poprzeczki. Ulegają zbiorowej niechęci. Wolą patrzeć w okrutną przeszłość. Trwonią kapitał Solidarności 2022. Rozumiem ich odruch. I nie zgadzam się z nim, chociaż wtedy, w piwnicy pełnej banderowskich symboli, coś ścisnęło mnie w gardle. I trzyma do dziś.

Komentarze
Bogusław Chrabota: Dwie twarze Karola Nawrockiego
Komentarze
Andrzej Łomanowski: Pułapka negocjacji z Rosjanami
Komentarze
Bogusław Chrabota: Polskie psy zakładnikami w wojnie pałaców
Komentarze
Michał Szułdrzyński: Czy Ameryka ma wciąż jeszcze przewagę moralną nad Rosją?
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Komentarze
Artur Bartkiewicz: Dlaczego Jarosław Kaczyński i PiS przestają słuchać, gdy usłyszą „Niemcy”?
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama