Rusza budowa Muzeum KL Plaszow

Podpisana została umowa na zagospodarowanie terenu po byłym niemieckim obozie koncentracyjnym Plaszow w Krakowie.

Publikacja: 06.06.2023 14:44

KL Plaszow

KL Plaszow

Foto: Archiwum IPN

To pierwszy etap budowy Muzeum KL Plaszow. Umowa na zagospodarowanie terenu przewiduje wykonanie dróg i ścieżek, oznaczenie przebiegu granic zachowanego terenu po byłym obozie i przebiegu granic dwóch cmentarzy, oznaczenie punktów terenowych i przystanków historycznych, wykonanie tablic z informacjami, konstrukcji pod makiety dla osób z dysfunkcją wzroku, wykonanie małej architektury oraz okien ekspozycyjnych w terenie. Zakończenie prac planowane jest do 31 grudnia 2023 r.

W oddanym dla zwiedzających muzeum zostanie wyznaczona ścieżka zwiedzania w formie 20 oznaczeń, obejmująca ważne miejsca dla historii obozu, np. masowe groby i plac apelowy. Projekt upamiętnienia zakłada pozostawienie terenu dawnego obozu w możliwie niezmienionym i autentycznym stanie.

Muzeum KL Plaszow działa na podstawie uchwały Rady Miasta Krakowa. Jest zarządzane przez Muzeum Krakowa, ale do końca 2051 r. będzie współprowadzone przez gminę miejską Kraków i ministerstwo kultury. Miasto i szef resortu kultury zobowiązali się do solidarnego finansowania działalności bieżącej muzeum, a także przeznaczenia do końca 2025 r. po 25 mln zł na realizację inwestycji muzealnej.

Czytaj więcej

W Sobiborze pokazane zostaną pozostałości komór gazowych

Zgodnie z założeniami projektu muzeum będzie obejmowało teren poobozowy, a także dwa budynki wystawowe: Szary Dom oraz nowo wybudowane – Memoriał i Centrum Edukacyjne. Szary Dom to obiekt usytuowany przy ul. Jerozolimskiej 3, który był budynkiem administracyjnym cmentarza Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie. W 1942 r. stał się częścią infrastruktury obozowej. Mieściły się w nim biura oraz więzienie. Projekt muzeum zakłada konserwację i zabezpieczenie budynku. W obiekcie tym znajdą się wystawa stała, przestrzeń warsztatowa oraz czytelnia. Z kolei w nowo powstałym budynku przy ul. Kamieńskiego, położonym poza obszarem obozu, znajdzie się część wystawy stałej. Przy Memoriale usytuowane zostanie centrum obsługi zwiedzających.

Muzeum powstało na gruntach należących do Gminy Miejskiej Kraków, Gminy Wyznaniowej Żydowskiej oraz Skarbu Państwa. Obejmuje teren o powierzchni ok. 40 hektarów: w tym obszar około 37 hektarów, który od 2002 r. jest wpisany do rejestru zabytków. Znajdują się na nim relikty dwóch przedwojennych cmentarzy żydowskich, zabudowań obozowych oraz trzy miejsca egzekucji i masowe groby. Spoczywają tam szczątki ok. 6 tysięcy ofiar, głównie Żydów z krakowskiego getta oraz gett w Bochni, Tarnowie, Wieliczce, Rzeszowie, Przemyślu, z obozu w Szebniach i kierowanych do Auschwitz Żydów ze Słowacji i Węgier. Wśród nich są też ofiary selekcji, Żydzi złapani na tzw. aryjskich papierach, Romowie oraz około 2 tys. Polaków rozstrzelanych przez gestapo.

Obóz Płaszów miał szczególny charakter

Niemiecki obóz Plaszow został utworzony w październiku 1942 roku na terenie dzielnic Podgórze i Woli Duchackiej. Początkowo jako obóz pracy był przeznaczony dla Żydów ze zlikwidowanego w marcu 1943 roku krakowskiego getta. W latach 1943–1944 osadzono w nim także Żydów z likwidowanych innych gett. W lipcu 1943 roku Niemcy utworzyli tam także obóz pracy wychowawczej dla Polaków, w którym przetrzymywano mieszkańców Krakowa. W styczniu 1944 roku został przekształcony w obóz koncentracyjny. Funkcjonował też jako obóz przejściowy dla kierowanych do KL Auschwitz węgierskich Żydów. W połowie 1944 r. na jego terenie znajdowało się około 200 obiektów. Szacuje się, że przez to miejsce przewinęło się ponad 35 tysięcy osób.

Stopniowa likwidacja KL Plaszow trwała od sierpnia 1944 roku. 14 stycznia 1945 roku grupa około 600 więźniów KL Plaszow wyruszyła pieszo w kierunku KL Auschwitz.

To pierwszy etap budowy Muzeum KL Plaszow. Umowa na zagospodarowanie terenu przewiduje wykonanie dróg i ścieżek, oznaczenie przebiegu granic zachowanego terenu po byłym obozie i przebiegu granic dwóch cmentarzy, oznaczenie punktów terenowych i przystanków historycznych, wykonanie tablic z informacjami, konstrukcji pod makiety dla osób z dysfunkcją wzroku, wykonanie małej architektury oraz okien ekspozycyjnych w terenie. Zakończenie prac planowane jest do 31 grudnia 2023 r.

W oddanym dla zwiedzających muzeum zostanie wyznaczona ścieżka zwiedzania w formie 20 oznaczeń, obejmująca ważne miejsca dla historii obozu, np. masowe groby i plac apelowy. Projekt upamiętnienia zakłada pozostawienie terenu dawnego obozu w możliwie niezmienionym i autentycznym stanie.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Przywracanie pamięci o ofiarach z KL Plaszow
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu