Mała czarna za chwilę będzie na wagę złota

Ceny kawy na światowych rynkach biją rekordy od dawna, ale dopiero teraz widać efekty tego zjawiska na sklepowych półkach. Według danych UCE Research i WSB Merito, które „Rzeczpospolita” poznała pierwsza, w maju średnio kawa mielona zdrożała 25,1 proc., a rozpuszczalna 20,3 proc. W analizie wzięto pod uwagę blisko 2,9 tys. cen detalicznych.

To kolejny miesiąc wzrostu cen kawy – w kwietniu było to 16,6 i 11,9 proc. r./r. i z miesiąca na miesiąc jest coraz drożej. W 2024 r. w ujęciu rocznym ceny średnio wzrosły o 5,4 proc. dla kawy mielonej i 1 proc. dla rozpuszczalnej.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Rośnie apetyt na małą czarną. Ile wart jest rynek kawy w Polsce?

Wartość kawy sprzedanej w sklepach sięga już 7,7 mld zł rocznie, co oznacza wzrost o 700 mln zł w...

Kawa coraz droższa 

– Giełdowe ceny ziaren kawy w ciągu ostatniego roku wzrosły o prawie 100 proc. Dane FAO wskazują wysoką zmienność produktywności upraw kawy – w roku 2020 było to ponad 930 kg/ha, zaś w 2022 już 867 kg/ha. Wzrost areału upraw może „wyrównać” bilans, ale nie będzie neutralny dla kosztów – mówi dr Marek Szymański, ekspert Uniwersytetu WSB Merito w Gdańsku w obszarze ekonomii i finansów. – Dodatkowo wypalanie i dystrybucja są energochłonne, co dodatkowo podbija koszty produktu na półkach sklepowych. Po drugiej stronie rynku mamy trwale rosnące spożycie – dodaje. W raportach International Coffee Organization szczególnie imponująco wygląda wzrost spożycia w Azji – 14 proc. w ciągu pięciu lat.

Foto: Paweł Krupecki

Eksperci wskazują też na problemy z dostawami, głównie w efekcie niekorzystnych warunków pogodowych w Ameryce Południowej, które pogorszyły zbiory kawy arabiki w Brazylii i robusty w Wietnamie. – W efekcie mamy do czynienia z rosnącymi cenami surowca na giełdach. Na przykład ceny kawy robusta w I kwartale 2025 osiągnęły wieloletnie maksima z powodu ograniczonej podaży i zwiększonego popytu w Azji – mówi Piotr Biela z Grupy Blix. – Poza tym dystrybutorzy i sieci handlowe przestali brać na siebie wahania rynku i zaczęli przerzucać rosnące koszty na konsumentów. Stąd mocne wzrosty w maju to efekt decyzji cenowych z I kwartału. Wynika to z rosnącej presji kosztowej i chęci utrzymania marż w handlu detalicznym – dodaje.

Promocje pomagają kawie

Giełdowe ceny ziaren kawy mocno poszybowały w górę pod koniec 2024 r. W lutym 2025 r. na giełdzie w Nowym Jorku funt arabiki kosztował dwa razy więcej niż w lutym 2024 r. Podobne rekordy biją ceny robusty na londyńskiej giełdzie, gdzie najwyższy wynik odnotowano w pierwszych dwóch miesiącach tego roku, a wzrost cen wyniósł ponad 50 proc. r./r.

Czytaj więcej

Handel

Cła Trumpa uderza w ulubiony napój Amerykanów. Europa może na nich skorzystać

Pierwsze amerykańskie cła na import kawy od czasów kolonialnych zwiększą koszty dla importerów i...

– W sklepach wzrosty cen dotyczą zarówno segmentu premium, jak i podstawowych marek, co może świadczyć o szeroko zakrojonej strategii dostosowywania marż – mówi Julita Pryzmont z Hiper-Com Poland. – Dzięki analizie cen z e-commerce, gazetek promocyjnych oraz historii cen w czasie rzeczywistym, możemy potwierdzić, że maj był miesiącem o wyjątkowej intensyfikacji podwyżek, co wpisuje się w szerszy trend rosnących kosztów operacyjnych i ograniczonej dostępności surowca – dodaje.

Ekspertka zauważa, że wiosną wiele sieci detalicznych intensyfikuje działania promocyjne, co może chwilowo zaniżać ceny i tworzyć efekt silniejszego „odbicia” w kolejnych miesiącach.

– Ceny produktów spożywczych w większości przypadków rosną z powodu niepewnej sytuacji gospodarczej, inflacji, wyższych kosztów pracy, energii i transportu. Aczkolwiek ostatnie dwa lata to również poważne kryzysy na rynkach kakao i kawy, co jest ściśle związane z deficytem tych surowców na rynkach międzynarodowych. W przyszłości to brak towaru na rynku może spowodować dalszy wzrost cen tych produktów – mówi Michał Bryda-Przybyszewski, menedżer ds. komunikacji w Fundacji Fairtrade Polska. 

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Kawa wreszcie zacznie tanieć? Świat czeka na zbiory w Brazylii

Firmy handlujące kawą oraz firmy zajmujące się jej przetwarzaniem twierdzą, że ograniczyły zakupy...

– W przypadku kawy sytuacja jest na tyle dynamiczna, że trudno przewidzieć, jak będą kształtować się ceny za paczkę kawy na sklepowych półkach. Po szybkim wzroście cen zielonych ziaren obserwujemy spadki do poziomu z grudnia 2024 r., co może zwiastować pewną stabilizację na rynkach kawy – dodaje.

Kawa na wagę złota

Ekspert zauważa, że do wzrostu cen kawy trzeba będzie się jednak przygotować, bo rolnicy w największych kawowych regionach w Brazylii i Wietnamie zmagają się z poważnymi problemami i mniejszymi zbiorami, co wynika ze zmiennych wzorców pogodowych, długotrwałej suszy oraz występujących okazjonalnie przymrozków. – Jako organizacja Fairtrade współpracujemy z rolnikami uprawiającymi kawę, by przygotować ich uprawy na dalsze trudne warunki pogodowe, a także na nowe regulacje unijne dotyczące zakazu wycinania lasów. W tym momencie kawa potrzebuje nas bardziej niż my jej – mówi Michał Bryda-Przybyszewski.

Czytaj więcej

Biznes

Chiński inwestor kupił kultową włoską markę Bialetti

Kawiarka Bialetti jest standardowym wyposażeniem wielu gospodarstw domowych. Nie tylko we Włoszec...

Polacy najchętniej kupują kawy mielone i rozpuszczalne, a kawa ziarnista odpowiada za jedną czwartą sprzedaży. – Dzięki aktywnej polityce promocyjnej klienci naszej sieci nie odczuwają wzrostu cen i wyzwań, przed jakimi obecnie stoi światowy rynek kawy. Stale rozwijamy asortyment naszych marek własnych, przez co możemy zaproponować naszym klientom wysokiej jakości produkty w jeszcze niższych cenach – mówi Agata Maj, dyrektorka kategorii w sieci Biedronka.

– Przy podwyżkach cen kawy na rynku globalnym dokładamy starań, by zaoferować naszym klientom szerokie portfolio kaw w konkurencyjnych cenach – mówi Aleksandra Robaszkiewicz, rzeczniczka Lidl Polska.