Zadośćuczynienie za bezprawnie użycie wizerunku w spocie wyborczym

Osoby, których wizerunek został bezprawnie wykorzystany w spotach polityków, mogą żądać usunięcia filmów z Internetu i zadośćuczynienia

Publikacja: 29.10.2011 09:20

Osoby, których wizerunek bez ich zgody został wykorzystany w spocie wyborczym, mogą domagać się zado

Osoby, których wizerunek bez ich zgody został wykorzystany w spocie wyborczym, mogą domagać się zadośćuczynienia

Foto: Fotorzepa, Jakub Kamiński

–  We wrześniu wybrałem się z żoną i córką na spacer nad Świder – opowiada pan Marcin, mieszkający w podwarszawskim Józefowie. – Kiedy żona z córką bawiły się na plaży, podeszła do nich kandydatka do Sejmu reprezentująca PO i zaczęła z żoną rozmawiać. Całe zdarzenie obserwowałem z odległości kilkunastu metrów. Zacząłem iść w ich kierunku i minąłem mężczyznę trzymającego w opuszczonym ręku kamerę – relacjonuje czytelnik. – Nie widziałem, czy była włączona, ale obiektyw był wycelowany w stronę rozmawiających. Kiedy podszedłem do żony, mężczyzna z kamerą również do nas dołączył. Tym razem ewidentnie nas filmował. Poprosiłem, aby tego nie robił i kamera została wyłączona. Chwilę później cała ekipa zniknęła z plaży – opowiada zdarzenie „Rz". – Jakie było nasze zaskoczenie, gdy po pewnym czasie trafiliśmy w Internecie na spot wyborczy z ujęciem, na którym moja córka i żona rozmawiają z kandydatką – mówi pan Marcin.

Jak wyjaśnia, napisał pismo z żądaniem usunięcia filmu z sieci lub przynajmniej wycięcia z niego fragmentu z udziałem jego rodziny. Nikt bowiem  ich nie pytał, czy chcą w takim materiale uczestniczyć.

– Odpowiedzi do tej pory nie otrzymałem, a film jest cały czas dostępny w serwisie YouTube. To dziwne postępowanie, zważywszy, że kandydatka jest dziennikarką. Powinna zatem znać przepisy prawa autorskiego – dodaje pan Marcin.

Zdjęcia z biodra

Szczegółowe zasady rozpowszechniania wizerunku zawarte są w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z jej art. 81 ust. 1 rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. Z braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. Przepis ten stosuje się również, gdy wizerunek ma być wykorzystany w wyborczej reklamówce.

Z kolei ust. 2 art. 81 prawa autorskiego wymienia sytuacje, w których na rozpowszechnianie wizerunku niepotrzebne jest zezwolenie. Tak będzie, gdy   prezentowana osoba jest powszechnie znana, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych. Zgody nie wymaga także upublicznianie wizerunku osoby stanowiącej tylko szczegół większej całości, np. zgromadzenia, krajobrazu czy publicznej imprezy.

Treść zgody

Jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 12 lutego 1998 r., osoba udzielająca zgody na rozpowszechnianie jej wizerunku musi mieć pełną świadomość nie tylko formy, ale także miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi wizerunkami i towarzyszącego komentarza (sygn. I ACa 1044/97).

Pamiętać też należy, że zakres udzielanej zgody na wykorzystanie wizerunku powinien być interpretowany w razie sporu  restrykcyjnie. Zwłaszcza w odniesieniu do działalności reklamowej.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora m.cyrankiewicz@rp.pl

Komentuje Magdalena Kogut-Czarkowska, radca prawny w kancelarii Baker & McKenzie:

Prawo do wizerunku jest jednym z dóbr osobistych człowieka chronionych przez prawo cywilne. Osoba, której wizerunek został bezprawnie wykorzystany, może się domagać usunięcia naruszeń, dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia ich skutków oraz zapłaty odpowiedniej kwoty na cel publiczny. Oznacza to, że może domagać się na przykład zakazu rozpowszechniania spotu wykorzystującego wizerunek w telewizji, usunięcia go z portalu internetowego, a także złożenia przeprosin za naruszenie. Jeśli naruszenie było zawinione, prawo daje również możliwość dochodzenia zadośćuczynienia, którego wysokość określi sąd po rozważeniu okoliczności sprawy.

 

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów