Dobra osobiste: Kaczyńscy mogą żądać zdjęcia billboardów

Wizerunek każdego człowieka, tym bardziej zmarłego tragicznie prezydenta, jest pod ochroną. Choć wyznaczenie jej granic nie jest takie oczywiste.

Publikacja: 27.08.2013 16:43

Bulwerujący billboard w centrum Warszawy

Bulwerujący billboard w centrum Warszawy

Foto: newsweek.pl

Dlatego, że choć wizerunek to typowe z dóbr osobistych jak np. dobre imię, godność, jego ochrona uregulowana jest, raczej szczątkowo, w prawie autorskim (art. 81), choć są przymiarki by przenieść tę regulację do Kodeksu cywilnego.

Temat odżył za sprawą bulwersującego wykorzystania wizerunku nieżyjącego prezydenta Lecha Kaczyńskiego w reklamach na billboardach przez skandynawski portal randkowy. Wprawdzie we wtorek portal wysłał przeprosiny za swoją pomyłkę (ponoć miał być na zdjęciu Jarosław Kaczyński), zdążył już jednak ożywić dyskusję na temat ochrony wizerunku, na temat granic jego swobodnego wykorzystania.

Jest kilka wyjątków, kiedy zgoda na wykorzystanie czyjegoś wizerunku nie jest potrzebna np. do informacyjnego wykorzystania wizerunków osób powszechnie znanych, polityków. Żaden jednak przepis nie zezwala na komercyjne wykorzystanie wizerunku. Na przykład prezydent Francji Nocolas Sarcozy żądał symbolicznego 1 euro i sąd jej zasądził. Wizerunek chroniony jest jednak generalnie (jak wszystkie inne dobra osobiste) wyłącznie za życia danej osoby, jest to bowiem dobro osobiste — ściśle z daną osobą związane.

Art. 83 prawa autorskiego stanowi, że roszczeń z tytułu naruszenia wizerunku można dochodzić tylko w ciągu 20 lat od śmierci osoby sportretowanej. Istnieje spór wśród prawników czy oznacza to że chodzi o sytuację, w które naruszenie miało miejsce za życia, czy też mogło dojść do niego po śmierci.

— Ze względu na charakter dóbr osobistych raczej należy uznać, że okres 20 letni jest okresem na dochodzenie roszczeń ze zdarzeń, które miały miejsce za życia danej osób — komentuje Krzysztof Czyżewski, adwokat zajmujący się taką tematyką prawną. — Wydaje się jednak, że w sytuacji tak drastycznego przekazu, osoby bliskie prezydenta, których łączyła z nim wyjątkowa więź emocjonalna, mogłyby dochodzić ochrony swoich dóbr osobistych – w postaci kultu pamięci osoby zmarłej

Czy pomyłka ma znaczenie w razie sporu ? Być może miałaby znaczenie gdyby reklamodawca zasadnie myślał, że korzysta z wizerunku Jarosława Kaczyńskiego, ale na to też musiałby mieć jego zgodę. A to nieprawdopodobne. Zatem jest naruszenie. Nie bez znaczenia jest i to, czy sąd uwierzyłby w takie tłumaczenia firmy dla której kontrowersyjna  reklama to nie pierwszyzna.

Za komercyjne wykorzystania wizerunku czy naruszenia kultu pamięci osoby zmarłej można domagać się zaniechania dalszego naruszania dóbr, przeprosin i zadośćuczynienia pieniężnego.

Kopacz o billboardach:  "To skandaliczne" - (wideo)

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów