Państwo panów Nguen, Kochinchina, Południowy Wietnam

Na północy Wietnamu w górach Hoang Lien Son pada zimą śnieg. W delcie Mekongu, na południu, rosną w tropikalnej dżungli drzewa kauczukowe i kamforowce.

Publikacja: 06.03.2009 06:00

Dawny Pałac Prezydencki, obecnie Pałac Zjednoczenia w Ho Chi Minh

Dawny Pałac Prezydencki, obecnie Pałac Zjednoczenia w Ho Chi Minh

Foto: Archiwum „Mówią wieki”

Wietnam ma powierzchnię podobną do Polski (331 tys. km kw.), ale Hanoi dzieli od miasta Ho Chi Minh, dawnego Sajgonu, ponad 1500 km. Dlatego m.in. tak wiele miejsca w historii kraju zajmują próby jego zjednoczenia i wysiłki zachowania jedności.

Kolebką państwa wietnamskiego jest Północ, gdzie w I tysiącleciu p.n.e. powstały plemienne państwa Van Lac i Au Lang i – po uwolnieniu się w 939 r. spod trwającego tysiąc lat panowania chińskiego – narodziło się rządzone przez rodzime dynastie królestwo Dai Co Viet. To scentralizowane państwo w XVI w. rozpadło się w praktyce na Północ, gdzie panował ród Trinh i Południe, którym władali panowie Nguen. Kraj, zjednoczony na krótko przez cesarza Gia Long w 1802 r., ponownie podzielili Francuzi – na północny Tonkin i południową Kochinchinę. A w 1954 r. przecięła go granica wzdłuż 17. równoleżnika.

Nazwy południowietnamskich miast, znane wcześniej tylko znawcom Indochin – Sajgon, Hue, Da Nang, Bien Hoa – codziennie pojawiały się w latach 1965 – 1975 w komunikatach wojennych i na czołówkach gazet. Dziś miasto Ho Chi Minh to największy ośrodek finansowy i przemysłowy Wietnamu. Plaże Nha Trang i ulice dawnej cesarskiej stolicy Hue, o którą toczono krwawe walki podczas ofensywy Tet, pełne są zagranicznych, w tym amerykańskich turystów. Ale w wielu okolicach nie należy się samemu wyprawiać na piesze wycieczki – wciąż jeszcze w wielu miejscach można natknąć się na miny i inne niebezpieczne wojenne pozostałości.

[srodtytul]Ho Chi Minh (Sajgon) [/srodtytul]

Mała rybacka osada na mokradłach kambodżańskiej do XVIII w. prowincji Prey Nokor rozrosła się w ruchliwe kupieckie miasto, gdy zamieszkali w niej przed 300 laty Wietnamczycy i Chińczycy. W czasach, gdy Sajgon był stolicą francuskiej Kochinchiny, nazywano go Paryżem Wschodu. Podczas wojny wietnamskiej i po niej, gdy władze komunistyczne reedukowały przemocą jego mieszkańców – stał się symbolem współczesnego piekła. Obecnie 9-milionowe Ho Chi Minh City to największe metropolia Indochin – najbogatsze i najbardziej dynamiczne miasto Wietnamu, które dzięki zachodnim inwestycjom stało się znanym ośrodkiem przemysłów high-tech, zwłaszcza informatycznego.

W śródmieściu, nad którym wznoszą się wieże neoromańskiej katedry Notre Dame – zbudowanej z cegły sprowadzanej z Marsylii, z witrażami zamówionymi w Chartres – wciąż dominuje pełna wdzięku kolonialna architektura francuska z XIX/XX w. Najciekawsze jej przykłady to budynek Teatru Miejskiego i hotel Majestic. Na dziedzińcu Muzeum Pozostałości Wojennych – zwanym dawniej Muzeum Zbrodni Wojennych Imperializmu Amerykańskiego i Rządu Marionetkowego – można obejrzeć bogatą kolekcję sprzętu wojskowego, w tym myśliwiec F-5 i czołg Patton. W jego wnętrzach tzw. tygrysie klatki, w których policja południowowietnamska więziła członków Vietcongu i ludzkie płody zdeformowane na skutek działania defoliantów.

[srodtytul]Hue [/srodtytul]

Przez półtora wieku na wznoszącej się nad cytadelą w Hue Wieży Flagowej powiewał cesarski sztandar. Stare kupieckie miasto położone nad rzeką Perfumową, w pobliżu historycznej granicy północnych i południowych prowincji Wietnamu, było za panowania dynastii Nguen, od 1802 r., stolicą zjednoczonego Wietnamu. Cytadela zbudowana przez panów Nguen z pomocą Francuzów – otoczona wałami 20 m grubości i 7 m wysokości, licząca 500 ha twierdza i dzielnica rezydencjonalna – stała się podczas ofensywy Tet terenem szczególnie zaciętych walk. Wcześniej jeszcze znaczną jej część zburzyły wojska francuskie. Z ok. 150 dawnych budowli cytadeli zachowały się m.in. ruiny znajdującego się w jej sercu pałacu cesarskiego – Zakazanego Purpurowego Miasta. Symbolem Hue jest siedmiokondygnacyjna pagoda Thien Mu, najwyższa i jedna z najstarszych (z 1602 r.) w Wietnamie.

[srodtytul]Hoi An [/srodtytul]

Kiedy nadchodzi pełnia księżyca, właściciele sklepików z jedwabiem i pamiątkami przy uliczkach Tran Phu i Nguen Thai Hoc gaszą światła i wystawiają przed próg kolorowe lampiony. Miasteczko o prawie dwutysięcletniej historii, niegdyś jeden z najruchliwszych ośrodków handlowych tej części Azji, liczy prawie 900 zabytkowych świątyń, domów i gmachów publicznych, z których najbardziej okazałe – jak Kantoński czy Fukiański Dom Zgromadzeń – to klasyczne przykłady architektury chińskiej, zbudowane przez mieszkających tu kupców z Państwa Środka.

[srodtytul]Cu Chi[/srodtytul]

Sieć tuneli o szerokości niespełna 1 m łączących podziemne koszary i szpitale, ciągnąca się od okolic Ho Chi Minh niemal po granicę z Kambodżą, była podziemną bazą Vietcongu wykorzystywaną podczas szturmowania Sajgonu.

[srodtytul]Nha Trang [/srodtytul]

Najbardziej znany nadmorski kurort kraju, z pięknymi plażami i widokiem na 20 pobliskich wysp.

[ramka]Porady praktyczne

Dojazd

samolotem Lufthansy z Warszawy do Ho Chi Minh przez Frankfurt – 4043 zł

z Ho Chi Minh do Hue samolotem Vietnam Airlines – 6 810 000 dongów (VDN), pociągiem – od 490 000 VDN

z Ho Chi Minh do Nha Trang – 233 000 VDN

wynajęcie samochodu z kierowcą od 1 500 000 VDN

Hotele

Caravelle, Ho Chi Minh – 1 770 000 VDN

Kindo, Ho Chi Minh – 1 050 000 VDN

Liberty, Ho Chi Minh – 600 000 VDN

Camelie, Hue – 600 000 VDN

Holiday, Hue – 180 000 VDN

10 000 dongów VDN – 1,79 zł[/ramka]

Wietnam ma powierzchnię podobną do Polski (331 tys. km kw.), ale Hanoi dzieli od miasta Ho Chi Minh, dawnego Sajgonu, ponad 1500 km. Dlatego m.in. tak wiele miejsca w historii kraju zajmują próby jego zjednoczenia i wysiłki zachowania jedności.

Kolebką państwa wietnamskiego jest Północ, gdzie w I tysiącleciu p.n.e. powstały plemienne państwa Van Lac i Au Lang i – po uwolnieniu się w 939 r. spod trwającego tysiąc lat panowania chińskiego – narodziło się rządzone przez rodzime dynastie królestwo Dai Co Viet. To scentralizowane państwo w XVI w. rozpadło się w praktyce na Północ, gdzie panował ród Trinh i Południe, którym władali panowie Nguen. Kraj, zjednoczony na krótko przez cesarza Gia Long w 1802 r., ponownie podzielili Francuzi – na północny Tonkin i południową Kochinchinę. A w 1954 r. przecięła go granica wzdłuż 17. równoleżnika.

Pozostało 82% artykułu
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Historia
Naruszony spokój faraonów. Jak plądrowano grobowce w Egipcie