CIT: wzrost liczby kontroli podatkowych związanych z transakcjami realizowanymi przez podmioty powiązane

Ostatnio wzrosła liczba kontroli podatkowych i celno-skarbowych związanych z transakcjami realizowanymi przez podmioty powiązane. A to wyłącza w odniesieniu do nich możliwość zawarcia uprzedniego porozumienia cenowego.

Publikacja: 24.12.2018 05:30

CIT: wzrost liczby kontroli podatkowych związanych z transakcjami realizowanymi przez podmioty powiązane

Foto: Fotolia.com

Zgodnie z art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podatnicy muszą wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów (dalej: KUP) m.in. licencje oraz koszty usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych oraz świadczeń o podobnym charakterze, które zostały poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych.

Czytaj także: APA: uprzednie porozumienia cenowe narzędziem odliczania kosztów

Wskazane koszty należy wyłączyć w części, w jakiej przekraczają one w danym roku podatkowym 5 proc. wartości podatkowej EBITDA. Przepisy te stosuje się przy tym do nadwyżki ponad kwotę 3 mln zł.

Jest rozwiązanie, ale...

Jednocześnie, ustawodawca przewidział rozwiązanie, które umożliwia podatnikowi zaliczenie danej transakcji do KUP w całości, tj. bez uwzględniania ww. limitu. Takim rozwiązaniem jest zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego (APA) dotyczącego transakcji, która z definicji podlega ograniczeniom. Zgodnie z art. 15e ust. 15 ustawy o CIT limit, o którym mowa w art. 15e ust. 1, nie ma zastosowania do kosztów usług, opłat i należności, o których mowa w art. 15e ust. 1, w zakresie, w jakim decyzja w sprawie uznania prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej pomiędzy podmiotami powiązanymi obejmuje prawidłowość kalkulacji wynagrodzenia za te usługi, opłat i należności, w okresie, którego dotyczy ta decyzja.

... nie zawsze da się je zastosować

Teoretycznie podatnicy mogliby więc spojrzeć optymistycznie w przyszłość i poprzez decyzję w sprawie porozumienia APA zapewnić sobie możliwość zaliczenia kosztów usług do KUP.

Ustawodawca przewidział jednak pewne wyłączenia w zakresie wydawania decyzji w sprawie porozumienia APA. Decyzja taka nie może bowiem zostać wydana dla transakcji:

- zakończonych przed dniem złożenia wniosku,

- rozpoczętych przed dniem złożeniem wniosku, a które w dniu złożenia wniosku są objęte postępowaniem podatkowym, kontrolą podatkową, kontrolą celno-skarbową lub postępowaniem przed sądem administracyjnym.

W związku z tym podatnicy mogą znaleźć się w następujących sytuacjach, opisanych szczegółowo w przykładach poniżej.

Przykład

W celu zaliczenia kosztów transakcji do KUP podatnik chce wystąpić z wnioskiem o APA dla transakcji usług marketingowych. Jednocześnie toczy się u niego postępowanie kontrolne za 2013 r. Usługi marketingowe są świadczone w ramach grupy od 2014 r.

W takiej sytuacji podatnik ma możliwość złożenia wniosku APA i procedowania go, ponieważ transakcja usług marketingowych nie będzie objęta kontrolą podatkową / celno-skarbową.

Przykład

W celu zaliczenia kosztów transakcji do KUP podatnik chce wystąpić z wnioskiem o uprzednie porozumienie cenowe dla transakcji licencji znaku towarowego. Jednocześnie toczy się jednak u niego postępowanie kontrolne za 2013 r., w którym były uiszczane opłaty licencyjne.

W takiej sytuacji podatnik ma możliwość złożenia wniosku APA, ale nie istnieje możliwość procedowania go. Ministerstwo Finansów nie wyda bowiem decyzji w sprawie APA, a opłata uiszczona przez podatnika z tytułu złożenia wniosku przepadnie. Opłata za złożenie jednostronnego wniosku APA dotyczącego podmiotu zagranicznego, zgodnie z obowiązującymi przepisami wynosi 1 proc. wartości transakcji, ale nie mniej niż 20 000 zł i nie więcej niż 100 000 zł.

Przykład

W celu zaliczenia kosztów transakcji do kosztów uzyskania przychodów podatnik złożył wniosek o uprzednie porozumienie cenowe dla transakcji licencji znaku towarowego. Po dniu złożenia wniosku i uiszczeniu opłaty za wniosek, podatnik otrzymał wezwanie o przedłożenie dokumentacji cen transferowych.

W takiej sytuacji, w naszej opinii, organy podatkowe / celno-skarbowe powinny zawiesić kontrolę w zakresie transakcji licencji do momentu wydania decyzji o APA.

Organy w natarciu

W ostatnich tygodniach obserwowany jest znaczący wzrost liczby kontroli podatkowych / celno-skarbowych w zakresie CIT, ukierunkowanych na zagadnienia związane z transakcjami realizowanymi pomiędzy podmiotami powiązanymi. W przypadku wielu podatników organy podatkowe tuż przed upływem terminu na przygotowanie dokumentacji lokalnej za 2017 r. wręczyły im, w ramach czynności sprawdzających, wezwanie na przedłożenie dokumentacji cen transferowych za 2016 r. U części podatników toczą się również kontrole, które nierzadko rozpoczęły się nawet 2-3 lata temu i nie widać końca tych postępowań.

Dla wielu przedsiębiorców rozwiązanie umożliwiające złożenie wniosku APA jest więc w tym momencie narzędziem wyłącznie teoretycznym, którego nie mogą zastosować w ramach prowadzonej działalności. Mając to na uwadze Ministerstwo Finansów powinno zaproponować podatnikom rozwiązania pozwalające skorzystać z przewidzianych w ustawie o CIT narzędzi umożliwiających włączenia wydatków do KUP.

Marta Klepacz jest menadżerem w Zespole Cen Transferowych w MDDP

Zdaniem autorki

Magdalena Marciniak, partner, szef Zespołu Cen Transferowych w MDDP

Jest narzędzie, ale trudno z niego skorzystać

Samo założenie braku jednoczesnej kontroli podatkowej /celno-skarbowej i procedowania wniosku APA dla tej samej transakcji jest oczywiście jak najbardziej zrozumiałym warunkiem. Warto jednak, aby Ministerstwo Finansów, oferując podatnikom możliwość zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów, umożliwiło im również zastosowanie takiego rozwiązania.

Decyzja w sprawie porozumienia APA może obowiązywać najwcześniej od dnia złożenia wniosku, a nierzadko kontrole dotyczą lat zbliżających się do przedawnienia jak np. obecnie roku 2012. Jednym z rozwiązań mogłoby więc być doprecyzowanie, że kontrola podatkowa/ celno-skarbowa uniemożliwia procedowanie wniosku, jedynie gdy dotyczy roku lub dwóch lat wstecz.

Dodatkowo należy podkreślić, że podatnicy nadal czekają na zapowiadane przez Ministerstwo Finansów uproszczone APA mające zastosowanie do art. 15e ustawy o CIT. Pomimo zapowiedzi, takie rozwiązanie nie zostało przygotowane przez Ministerstwo Finansów, a podatnicy przestali czekać i rozpoczęli składanie wniosków w standardowej procedurze.

Kwestią niezmiernie ważną jest czas – decyzja APA może umożliwić uznanie usług z art. 15e za KUP jedynie w roku, w którym została wydana oraz za rok poprzedzający. Czy Ministerstwo Finansów zdąży rozpatrzeć wszystkie wnioski w 2019 roku? Czy może podatnicy będą ponosić koszty braku wprowadzenia właściwych procedur w stosownym terminie?

Warto, aby w związku z tym pojawiły się wiążące wyjaśnienia ze strony Ministerstwa Finansów, np. w jaki sposób należy uwzględnić w księgach 2018 r. koszty, które zostaną objęte decyzją APA w 2019 r. oraz czy standardowa procedura APA będzie mogła zostać przekształcona na uproszczoną w momencie, w którym zostanie ona wprowadzona. Dodatkową wątpliwością jest to, czy opłata za wniosek złożony w standardowej procedurze, w przypadku przekształcenia jej w uproszczoną APA, zostanie skorygowana do poziomu opłat określonych za te wnioski.

Na jednej z ostatnich konferencji przedstawiciele Ministerstwa Finansów zapewnili, że pracują nad projektem przepisów w zakresie uproszczonych APA i niebawem powinny one zostać przekazane do konsultacji publicznych. Problemy podatników, wskazane w artykule Ministerstwo Finansów powinno rozstrzygnąć w przepisach przejściowych.

podstawa prawna: art. 20a – 20r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 800 ze zm.)

podstawa prawna: art. 15e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1036 ze zm.)

Zgodnie z art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podatnicy muszą wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów (dalej: KUP) m.in. licencje oraz koszty usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych oraz świadczeń o podobnym charakterze, które zostały poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych.

Czytaj także: APA: uprzednie porozumienia cenowe narzędziem odliczania kosztów

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Konsumenci
Uwaga na truskawki z wirusem i sałatkę z bakterią. Ostrzeżenie GIS
Praca, Emerytury i renty
Wolne w Wielki Piątek - co może, a czego nie może zrobić pracodawca
Sądy i trybunały
Pijana sędzia za kierownicą nie została pouczona. Sąd czeka na odpowiedź SN
Sądy i trybunały
Manowska pozwała Bodnara, Sąd Najwyższy i KSSiP. Żąda dużych pieniędzy
Konsumenci
Bank cofa się w sporze z frankowiczami. Punkt dla Dziubaków