Po pierwsze, mogą starać się o dofinansowanie działań bezpośrednio związanych z promocją eksportu. Co jednak bardziej istotne, dzięki dotacjom UE eksporterzy mają możliwość opracowania i wdrożenia nowych, innowacyjnych produktów, dzięki którym będą w stanie zdobywać rynki zagraniczne. Warto zauważyć, że obydwa te podejścia nie wykluczają się wzajemnie, a są raczej komplementarne.
Wsparcie UE na promocję eksportu obejmuje m.in. dofinansowanie projektów systemowych, z których eksporterzy korzystają w sposób pośredni. Projekty te mają na celu promocję polskiej gospodarki i upowszechnienie na arenie międzynarodowej pozytywnego przekazu o innowacyjności i wysokiej jakości polskich marek produktowych. Jednakże istnieje też wiele programów, w których firmy mogą być bezpośrednim beneficjentem, tzn. mogą otrzymać pieniądze na własne projekty związane z pozyskiwaniem rynków zagranicznych – np. instrument Go To Brand (działanie 3.3.3 programu „Inteligentny rozwój") czy działania realizowane w ramach regionalnych programów operacyjnych. W ramach powyższych instrumentów przedsiębiorcy mogą uzyskać nawet do 85 proc. dotacji na koszty opracowania strategii eksportowych, badań potencjału rynków docelowych czy też koszty udziału w targach międzynarodowych oraz w misjach gospodarczych. Warto zwrócić uwagę, że wsparcie na promocję eksportu dostępne jest tylko dla firm małych i średnich (MSP). Co więcej, często jest ono skierowane do wybranych branż.
Polski eksport to coraz rzadziej towary niskoprzetworzone, a coraz częściej zaawansowane produkty skutecznie konkurujące na rynkach krajów wysokorozwiniętych – i to nie tylko ceną, ale również, a często głównie, jakością. Tym samym wysoka dostępność funduszy UE na projekty badawczo-rozwojowe (B+R), mające na celu opracowanie i przetestowanie nowego rozwiązania produktowego lub technologicznego, ma szansę być katalizatorem sukcesu eksportowego polskich przedsiębiorstw, gdyż pozwoli na zbudowanie portfela innowacyjnych, konkurencyjnych produktów. Pula pieniędzy przeznaczonych na dotacje dla projektów B+R w latach 2014–2020 w programach ogólnopolskich (głównie program operacyjny „Inteligentny rozwój") oraz w regionalnych programach operacyjnych to około 9 mld euro. Co istotne, wsparcie to jest dostępne zarówno dla firm małych i średnich, jak i dużych. Duże firmy mogą uzyskać dofinansowanie do 65 proc. kosztów opracowania nowego produktu, zaś MSP – do 80 proc. Firmy małe i średnie mogą dodatkowo uzyskać dofinansowanie na wdrożenie opracowanych produktów/technologii, tzn. dotacje na budowę/rozbudowę zakładów produkcyjnych, w których owe innowacyjne, opracowane w ramach projektu B+R produkty będą wytwarzane. W tym wypadku dofinansowanie zależy od lokalizacji projektu oraz wielkości firmy i może osiągnąć pułap nawet 70 proc. kosztów inwestycji.
Szymon Żółciński, partner w firmie doradczej Crido Taxand
