Adam Strzembosz: Wielkie ryzyko wyborów korespondencyjnych

W ciągu kilku tygodni nikt nie opracuje odpowiednich procedur. Cały wysiłek i ryzyko włożone w walkę z pandemią mogą zostać zmarnowane.

Aktualizacja: 07.04.2020 06:18 Publikacja: 06.04.2020 19:40

Adam Strzembosz

Adam Strzembosz

Foto: tv.rp.pl

Sytuacja polityczna, w jakiej się znaleźliśmy, jest niezwykle skomplikowana. Warto przytoczyć opinię prof. Ryszarda Piotrowskiego – postuluje on zmianę ustawy, która jest przepisem wykonawczym do stanu nadzwyczajnego, a następnie zastosowanie stanu nadzwyczajnego. Wydaje mi się, że zmiana ustawy jest niezbędna, gdyż usunie demagogiczny argument o dramatycznych skutkach ekonomicznych wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. Z dobrą wolą oczekujemy na lojalność po stronie władz. Czyli na to, że stan nadzwyczajny nie będzie wykorzystywany sprzecznie z jego istotą. Wtedy wybory prezydenckie zostaną przesunięte o co najmniej cztery miesiące. Prawdopodobnie wtedy będą już warunki do przeprowadzenia ich w normalny sposób. A jeżeli konieczne będą zmiany, to powinny być dokonane odpowiednio wcześnie i odpowiednio dojrzale.

Trzeba zdawać sobie sprawę, że przy powszechnym głosowaniu korespondencyjnym nie tylko narażamy się na to, że dojdzie do dalszych ludzkich cierpień czy śmierci. Narażamy się też na to, że Sąd Najwyższy zakwestionuje takie wybory, które naruszają zasadę równości i tajności. Uniemożliwiają one jakąkolwiek kontrolę tego, jak odpowiedni organ, być może zmilitaryzowany, kwalifikuje listy, które docierałyby do komisji. Gdzie tu miejsce na przedstawicieli partii politycznych? Gdzie jest miejsce na kontrolę, czy cała korespondencja zostanie przekazana w odpowiednie ręce? W ciągu kilku tygodni nikt nie opracuje odpowiednich procedur. Cały wysiłek i ryzyko włożone w walkę z pandemią mogą zostać zmarnowane przez to, że wybory w obecnych warunkach naruszą zasady państwa demokratycznego. Ważność wyborów ustali Sąd Najwyższy. Mam nadzieję, że taki, który cieszy się powszechnym szacunkiem i zaufaniem.

Doświadczenia pandemii będą w społeczeństwie przedyskutowane. Ten model kapitalizmu, który funkcjonuje obecnie, już teraz podlega zasadniczej krytyce i zostanie skorygowany. Opinie będą się różnić, bo inne są przeżycia rodziny, w której żywiciel stracił pracę i mieszka z żoną oraz dziećmi w małym pokoju z kuchnią, a inne zamożniejszej części społeczeństwa, która może sobie pozwolić na willę z ogrodem. Nastąpi refleksja, która dotyczyć będzie nie tylko sfery materialnej. Myślę tu o głębszym przemyśleniu sensu własnego życia.

Czytaj też:

Epidemia, wybory i chłopcy stanu

Głosowanie listowne można wprowadzić kilka dni przed wyborami

Obserwuję wiele inicjatyw opartych na solidarności społecznej. Na różnych płaszczyznach i w różnych środowiskach, nie tylko sąsiedzkich. Niektóre parafie i diecezje podejmują takie działania, mimo że na pewno ich sytuacja materialna jest często dramatyczna. Ludzie w bezpośrednim sąsiedztwie widzą siebie lepiej niż dotychczas i zauważają potrzeby innych. Ale o tym, jak zmieni się społeczeństwo, dopiero się przekonamy.

Przez wiele lat powojennych Polska, a jeszcze dłużej Europa Zachodnia, żyła w komfortowych warunkach. W tym sensie, że były one nieporównanie lepsze od tych w innych częściach świata. Teraz młodsze pokolenia zmierzyły się z doświadczeniem, które było bardzo dobrze znane ich rodzicom czy dziadkom. Doskwierają nam obostrzenia wyłączające możliwość swobodnego poruszania się. A przecież w czasie powstania warszawskiego duża część mieszkańców stolicy musiała spędzić nawet kilka tygodni w piwnicach. Często bez światła, żywności i w poczuciu ciągłego zagrożenia. Ludzie to przeżyli, więc i my to przeżyjemy. Tamto piętno zmieniło oblicze pokolenia. Teraz zasadniczych zmian nie będzie, ale pozostanie doświadczenie kruchości ludzkiego losu.

Gdy wskazuję moim dzieciom i wnukom na ich nieporównanie lepszy stan życiowy niż poprzednich pokoleń, słyszę odpowiedź: „to są inne czasy". Taka odpowiedź na pewno padnie wiele razy po pandemii. Ale gdy zestawimy siebie z ludźmi zamkniętymi w obozach, porównamy własną sytuację z narodami, które do dziś walczą o swobody i prawa, nie mówiąc już o tych w stanach wojny, to naprawdę ciągle mamy za co dziękować Bogu.

Prof. Adam Strzembosz jest prawnikiem, byłym I prezesem Sądu Najwyższego

Sytuacja polityczna, w jakiej się znaleźliśmy, jest niezwykle skomplikowana. Warto przytoczyć opinię prof. Ryszarda Piotrowskiego – postuluje on zmianę ustawy, która jest przepisem wykonawczym do stanu nadzwyczajnego, a następnie zastosowanie stanu nadzwyczajnego. Wydaje mi się, że zmiana ustawy jest niezbędna, gdyż usunie demagogiczny argument o dramatycznych skutkach ekonomicznych wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. Z dobrą wolą oczekujemy na lojalność po stronie władz. Czyli na to, że stan nadzwyczajny nie będzie wykorzystywany sprzecznie z jego istotą. Wtedy wybory prezydenckie zostaną przesunięte o co najmniej cztery miesiące. Prawdopodobnie wtedy będą już warunki do przeprowadzenia ich w normalny sposób. A jeżeli konieczne będą zmiany, to powinny być dokonane odpowiednio wcześnie i odpowiednio dojrzale.

Pozostało 82% artykułu
Opinie Prawne
Kajetan Bartosiak: O badaniu trzeźwości nie tylko w Dniu Strażaka
Opinie Prawne
Zubik, Kaczmarczyk: Równi i równiejsi w wyborach sejmowych
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Znasz Tomasza Szmydta, a powiem ci kim jesteś
Opinie Prawne
Szewdowicz-Bronś, Małecki: Zbudujmy przejrzysty nadzór nad służbami specjalnymi
Opinie Prawne
Jerzy Kowalski: Szambo… szambu nierówne