W związku z pandemią koronawirusa 42 stany i Dystrykt Kolumbia (Waszyngton) wprowadziły moratoria na eksmisje, by choć trochę zabezpieczyć tracących pracę najemców. Jednak okres ochrony wprowadzono tylko na trzy miesiące, a decyzje o przedłużeniu wiążą się z zawężeniem kryteriów uprawniających najemcę do ochrony przed wyrzuceniem na bruk.
Sytuacja jest krytyczna z paru powodów. Po pierwsze, z powodu kryzysu wywołanego pandemią i zamknięciem tzw. nie niezbędnych biznesów na bezrobocie trafiło ponad 45 mln Amerykanów. Po drugie w USA brakuje mieszkań o przystępnych czynszach – jak podaje Coalition for the Homeless, tylko w Nowym Jorku w ciągu ostatnich 20 lat zniknęło 1,1 miliona jednostek mieszkalnych o tzw. przystępnym czynszu, czyli wynoszącym maksymalnie 900 dolarów miesięcznie.
- Myślę, że Stany Zjednoczone mogą spodziewać się lawiny eksmisji, które wywrą wpływ na całe społeczności oraz spowodują dodatkowe straty, od poczucia bezpieczeństwa finansowego, poprzez zdrowie aż po możliwości mieszkaniowe w całym kraju – powiedziała CNN Emily Benfer, dyrektorka Health Justice Advocacy Clinic z Columbia Law School.
Obecnie kończące się moratorium dotyczy wszystkich eksmisji. Przedłużenie do września dotyczy tylko tych, którzy są w stanie udowodnić, że wpadli w problemy finansowe przez pandemię COVID-19 albo są bezrobotni z tego powodu (przy czym nie dotyczy to osób, które nakaz eksmisji dostały przed pandemią). To sprawia, że bez ochrony zostali nielegalni imigranci (i w ogóle wszyscy pracujący na czarno), a także wiele osób pracujących na krótkoterminowe zlecenia (tzw. gig workers). Legal Aid Society szacuje, że tylko w Nowym Jorku zakończenie dotychczasowego moratorium może oznaczać natychmiastowe 50 tysięcy eksmisji.
Jeszcze gorzej zapowiada się wrzesień, gdy skończą się najpewniej przedłużone moratoria. Ryzyko utraty dachu nad głową, jak wynika z raportu Covid-19 Eviction Defense Project i Aspen Institue Financial Security Program, będzie wtedy dotyczyć nawet do 23 milionów Amerykanów. Co gorsza, lawina eksmisji może zaostrzyć sytuację polityczną.
