W kodeksie pracy ustanowiono dwa reżimy odpowiedzialności materialnej pracowników:
- ogólny, zawierający wiele ograniczeń odpowiedzialności pracowników, uregulowany w art. 114 – 122 k.p., oraz
- szczególny, znacznie surowszy dla pracowników, dotyczący ich odpowiedzialności za mienie powierzone, który został unormowany w art. 124 – 127 k.p.
Bez ograniczenia...
Objęcie pracowników zasadami odpowiedzialności materialnej za powierzone im mienie jest dla firm znacznie korzystniejsze w porównaniu do ogólnych reguł. Wynika to przede wszystkim z tego, że pracownicy, którym powierzono mienie z obowiązkiem jego zwrotu lub wyliczenia się z niego, odpowiadają za szkodę powstałą w tym mieniu w pełnej jej wysokości. W przypadku ogólnych zasad odpowiedzialność materialna pracownika jest natomiast ograniczona do jego trzymiesięcznego wynagrodzenia.
... i udowadniania winy
Dodatkowo przy zastosowaniu odpowiedzialności za powierzone mienie, pracodawca nie musi dowodzić, że szkoda powstała z winy pracownika (wina stanowi podstawową przesłankę odpowiedzialności materialnej pracowników). Obowiązuje tu bowiem zasada domniemanej winy pracownika za zaistniałą szkodę. Pracownik może się zwolnić od tej odpowiedzialności jedynie wówczas, gdy wykaże, że powstała ona z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia (art. 124 § 3 k.p.).
