Koszty badania materiałów budowlanych obciążają sprzedawcę

Podmiotem obowiązanym do uiszczenia opłaty z tytułu kosztów przeprowadzonych badań nie jest producent, ale kontrolowany.

Publikacja: 02.11.2018 05:30

Koszty badania materiałów budowlanych obciążają sprzedawcę

Foto: Fotolia.com

W czerwcu 2016 r. pracownicy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, przeprowadzili w jednym ze składów budowlanych kontrolę. Pobrali próbkę płyt styropianowych EPS, aby sprawdzić czy posiadają one deklarowane przez producenta właściwości użytkowe. Próbka została wysłana do Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji SA Odział Badań i Certyfikacji w Gdańsku, aby przeprowadzić stosowne badania w oparciu o zharmonizowaną specyfikację techniczną, na którą powołuje się producent.

Czytaj także: Rozliczenie wydatków na remont w firmie

Na podstawie sprawozdania z badań stwierdzono, że deklarowany przez producenta poziom właściwości użytkowych w zakresie wartości współczynnika przewodzenia ciepła i oporu cieplnego nie został potwierdzony w wyniku przeprowadzonych badań. Jednocześnie wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego zobowiązał właściciela składu budowlanego do uiszczenia opłaty za badania w wysokości 1,9 tys. zł.

Przedsiębiorca wniósł zażalenie, zarzucając organowi administracji naruszenia art. 26 ust. 3 i 4 ustawy o wyrobach budowlanych, poprzez błędne zinterpretowanie jego treści. Wskazał, iż badania laboratoryjne wyrobu budowlanego mają na celu sprawdzenie, czy wyrób budowlany spełnia deklarowane przez producenta wartości użytkowe. – Wygenerowane w związku z badaniami koszty powinny zatem obciążać producenta, a nie sprzedawcę czy dystrybutora, bowiem podmioty te nie mają wpływu na deklarowane przez producenta wartości użytkowe – przekonywał przedsiębiorca.

Producenta zastąpiono kontrolowanym

Główny inspektor nadzoru budowlanego utrzymał w mocy postanowienie WINB wskazując, że podmiotem obowiązanym do uiszczenia opłaty z tytułu kosztów przeprowadzonych badań jest kontrolowany, a nie producent wyrobu budowlanego. Przypomniał, że obowiązek uiszczenia kosztów z tytułu przeprowadzonych badań przez producenta obowiązywał do 30 grudnia 2010 r., tj. do momentu wejścia w życie ustawy z 21 maja 2010 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie zgodności.

– W wyniku nowelizacji zawarty w art. 26 ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych wyraz „producent" został zastąpiony wyrazem „kontrolowany". Zmianie uległ zatem adresat zawartej w przepisie normy. Obecnie podmiotem obowiązanym do uiszczenia opłaty z tytułu kosztów przeprowadzonych badań nie jest producent, ale kontrolowany, przez którego należy rozumieć przedsiębiorcę w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, u którego prowadzi się kontrolę wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu – wyjaśnił GINB.

Takie stanowisko co do pojęcia "kontrolowany" poparł Wojewódzki Sąd Administracyjny, wskazując, że w obecnym stanie prawnym podmiotem obowiązanym do uiszczenia opłaty z tytułu kosztów przeprowadzonych badań jest kontrolowany, a nie producent wyrobu budowlanego. W myśl art. 2 pkt 9 ustawy o wyrobach budowlanych pod pojęciem kontrolowany mieści się przedsiębiorca w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności, u którego prowadzi się kontrolę wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu. Jak zaznaczono, wprowadzona zmiana ma na celu zwiększenie efektywności kontroli organów nadzoru budowlanego oraz ochronę nabywców przed wyrobami niebezpiecznymi lub o gorszych właściwościach użytkowych niż deklarowane przez producenta.

W skardze kasacyjnej przedsiębiorca zarzucił błędną interpretację przepisu poprzez nałożenie opłaty stanowiącej równowartość kosztów badań na sprzedawcę wyrobu budowlanego zamiast na jego producenta, który zobowiązany jest do poniesienia odpowiedzialności z tytułu niezgodności wyrobu budowlanego z deklarowanymi przez niego właściwościami użytkowymi.

Nieuprawniona interpretacja

Naczelny Sąd Administracyjny nie podzielił argumentów przedsiębiorcy. W uzasadnieniu wskazano, że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych, kontrole wyrobów budowlanych przeprowadza się w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu wykonywania jego działalności, w czasie jej wykonywania oraz w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej. – Jak słusznie zauważył WSA, mocą ustawy z 21 maja 2010 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie zgodności uległ zmianie art. 26 ust. 3. Od dnia 30 grudnia 2010 r. obowiązuje więc przepis, zgodnie z którym, jeżeli przeprowadzone badania wykazały, że wyrób budowlany nie spełnia wymagań określonych ustawą o wyrobach budowlanych, to kontrolowany jest obowiązany do uiszczenia opłaty stanowiącej równowartość kosztów przeprowadzonych badań – wskazał NSA.

Sąd podkreślił, że w ustawie o wyrobach budowlanych zawarta jest, obok pojęcia "producent" i "sprzedawca" – także definicja "kontrolowanego". W myśl art. 2 pkt 9 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o kontrolowanym – należy przez to rozumieć przedsiębiorcę w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, u którego prowadzi się kontrolę wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, użyte w ustawie pojęcie "kontrolowanego" jest pojęciem szerszym, gdyż dotyczy przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, osobą prawną i jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą, którą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (art. 4 ust. 1 w zw. z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

– Innymi słowy, pojęcie "kontrolowanego", użyte w ustawie o wyrobach budowlanych, obejmuje swoim zakresem każdego, który prowadzi działalność gospodarczą związaną z wprowadzaniem do obrotu lub udostępnianiem na rynku krajowym wyrobów budowlanych (a więc zarówno producentów jak i sprzedawców), u którego kontrolę wyrobów budowlanych się prowadzi. Zgodnie z nowymi przepisami, badaniom kontrolnym można więc poddawać wyroby budowlane zarówno u producenta, jak również u importera, czy sprzedawcy – wyjaśnił NSA.

W związku z tym za nieuprawnioną uznano zawężającą interpretację art. 26 ust. 3 ustawy ograniczającego podmiot kontrolowany tylko do producenta, skoro podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie upowszechniania na rynku krajowym wyrobów budowlanych może być także – jak w tej sprawie – sprzedawca.

Orzeczenie jest prawomocne.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 marca 2018 r.

Sygn. akt II GSK 3297/17.

W czerwcu 2016 r. pracownicy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, przeprowadzili w jednym ze składów budowlanych kontrolę. Pobrali próbkę płyt styropianowych EPS, aby sprawdzić czy posiadają one deklarowane przez producenta właściwości użytkowe. Próbka została wysłana do Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji SA Odział Badań i Certyfikacji w Gdańsku, aby przeprowadzić stosowne badania w oparciu o zharmonizowaną specyfikację techniczną, na którą powołuje się producent.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP