Jest szansa na wyższe stawki za urzędówki dla radców prawnych i adwokatów

Wyższe stawki za bardziej skomplikowane urzędówki mają szansę wejść w życie w przyszłym roku. Ministerstwo Sprawiedliwości myśli jednak o wdrożeniu już teraz jasnych zasad i metodyki ustalania stawek przez sędziów.

Publikacja: 21.11.2024 19:58

Jest szansa na wyższe stawki za urzędówki dla radców prawnych i adwokatów

Foto: Fotorzepa

Podczas Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, który wybierał nowego szefa korporacji, minister sprawiedliwości Adam Bodnar odpowiadał na pytania radców m.in. w sprawie stawek za urzędówki. Zapowiedział od nowego roku zmiany niektórych z nich. Ma też pomysł na już. Chce zachęcić sędziów, by zasądzali wyższe stawki za urzędówki.

– Dzięki szczegółowej analizie przeprowadzonej przy wsparciu mecenasa Jacka Różyckiego (pełnomocnika do spraw określenia zasad ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata oraz radcę prawnego ustanowionych z urzędu) zidentyfikowaliśmy 11 stawek, które nie odpowiadają rzeczywistemu nakładowi pracy – mówi Karolina Wasilewska, rzecznik MS.

I dodaje, że w odpowiedzi zaproponowaliśmy ich dwukrotną podwyżkę w projekcie rozporządzenia ministra sprawiedliwości, z nadzieją, że zmiany wejdą w życie już od przyszłego roku.

– Działamy w ramach ograniczeń budżetowych i jednocześnie przygotowujemy gruntowne zmiany systemowe. Naszym celem na kolejny rok jest stworzenie przejrzystego, sprawiedliwego systemu stawek na poziomie ustawowym, który będzie trwałym rozwiązaniem na przyszłość – mówi Karolina Wasilewska.

Podwyżki urzędówek mają być wyższe

I dodaje, że jednocześnie analizujemy możliwość natychmiastowego usprawnienia obecnych praktyk. Regulacje zawarte w majowym i czerwcowym rozporządzeniu pozwalają sądom na zasądzanie wynagrodzeń aż do sześciokrotności stawki urzędowej, jednak praktyka pokazuje, że potencjał ten nie jest w pełni wykorzystywany.
– Widzimy w tym obszarze możliwości poprawy, które nie wymagają zmiany przepisów, a jedynie wdrożenia jasnych zasad i metodyki działania zarówno dla pełnomocników, jak i sędziów. Zależy nam na wypracowaniu rozwiązań, które w krótkim i długim okresie będą bardziej adekwatne do rzeczywistego nakładu pracy oraz zwiększą efektywność systemu – wyjaśnia Karolina Wasilewska.

Czytaj więcej

Czy wyższe stawki dla prawników uderzą po kieszeni obywateli? MS wyjaśnia

Radcowie prawni i adwokaci są dobrej myśli

 Słuchający ministra Bodnara radcowie prawni mają nadzieję, że coś się zmieni szybko, na już.
Włodzimierz Chróścik, nowo wybrany prezes Krajowej Rady Radców Prawnych, mówi „Rzeczpospolitej”, że słowa ministra Adama Bodnara o zmianie praktyki sądów w przyznawaniu godziwych składek za występowanie z urzędu przyjmuje z zadowoleniem.
– Zadowalałaby mnie dobra praktyka sądów. Stawki są niskie, a sądy powinny brać pod uwagę nakład pracy, liczbę rozpraw i skomplikowanie sprawy – mówi Włodzimierz Chróścik. I dodaje, że w tych trudnych sprawach sądy powinny zasądzać nie 180 zł, tylko kilkukrotność tej kwoty.

Pytamy również Przemysława Rosatiego, prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, czy jest zadowolony z zapowiadanych interwencji ministra sprawiedliwości w tej sprawie.

– Nie wiem, czy zmieni się praktyka. Przepisy pozwalające na zarządzanie stawek w widełkach istnieją od zawsze i bardzo rzadko sędziowie wychodzą poza minimalne stawki. Oczywiście, że nie każda sprawa jest skomplikowana, ale wiele z nich jest, a efekt w postaci wysokości kosztów jest taki sam – mówi prezes NRA. I dodaje, że dopóki minister sprawiedliwości nie spowoduje, że w budżecie państwa zabezpieczone zostaną wyższe stawki na urzędówki, to takie apele i prowizoryczne zmiany na nic się zdadzą.

– Od ministra oczekiwałbym, że wykorzysta mechanizm z art. 139 ustawy o finansach publicznych i zabezpieczy w budżecie środki, które pozwolą na ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów za udzielone obrony z urzędu na poziomie adekwatnym do wartości pracy, którą adwokaci wkładają w reprezentację ludzi w ramach tak zwanego prawa ubogich. To byłby rzeczywisty wyraz troski: o kwestię dotyczącą należytego zabezpieczenia prawa do adwokata dla najuboższych warstw społeczeństwa i jest elementem składającym się na prawo do sądu – twierdzi szef adwokatury.

Czytaj więcej

Minimalne stawki dla adwokatów i radców w górę. Za sprawy z urzędu i z wyboru

Sędziowie o ustalaniu stawek jak pełnomocników

Dlaczego sędziowie zasądzają stawki bliżej minimalnych stawek?

Wojciech Łukowski, prezes Sądu Okręgowego we Wrocławiu, mówi, że minister sprawiedliwości nie może nakazywać sędziom wydawania orzeczeń o określonej treści, w tym mieści się także kwota zwrotu dla pełnomocników.

– Jeśli sąd ma do rozpoznania sprawę o zapłatę, to wydaje mi się, że kwota minimalna jest godziwa. W sprawach bardziej skomplikowanych to sąd jest gospodarzem i ocenia nakład pracy, stan skomplikowania sprawy itd. Ja jako prezes nie jestem w stanie powiedzieć sądowi orzekającemu, że kwota ma być wyższa – uważa prezes Łukowski. – Choć często w sprawach rodzinnych, pracowniczych te stawki minimalne z urzędu są zdecydowanie za niskie – dodaje.
Sędzia Monika Frąckowiak, dziś prezes Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda, przyznaje, że problem istnieje.  
– W moim przypadku różnie bywa i tam, gdzie są sprawy ewidentnie trudniejsze, na przykład podziału majątku wspólnego, i widzę, że jest naprawdę zaangażowany adwokat czy radca prawny, to zasądzam zazwyczaj więcej. Natomiast jeśli chodzi o ogólną praktykę, to wydaje mi się rzeczywiście, że ta stawka minimalna to jest jakiś punkt wyjścia dla sędziów. I naprawdę traktowane jest to w praktyce przez sędziów jako rzecz ekstranadzwyczajna, żeby od tej reguły odstąpić – mówi sędzia. I dodaje, że od jakiegoś czasu stara się być bardziej elastyczna i indywidualnie podchodzić do każdej sprawy.

Beata Najjar, prezes Sądu Okręgowego w Warszawie, twierdzi, że nie trzyma się minimalnych stawek dla pełnomocników z urzędu. – Kiedy trzeba i jest to uzasadnione, zasądzam więcej – mówi. I dodaje, że jeśli MS chce to rozwiązać kompleksowo, to ma ku temu możliwości prawne. – Podobnie jest ze stawkami dla biegłych sądowych. Dziś trudno jest znaleźć eksperta za kwotę, którą proponuje MS – twierdzi prezes SO w Warszawie.

Czytaj więcej

Wzrosną stawki za urzędówki. Bodnar ujawnił kiedy

Podczas Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, który wybierał nowego szefa korporacji, minister sprawiedliwości Adam Bodnar odpowiadał na pytania radców m.in. w sprawie stawek za urzędówki. Zapowiedział od nowego roku zmiany niektórych z nich. Ma też pomysł na już. Chce zachęcić sędziów, by zasądzali wyższe stawki za urzędówki.

– Dzięki szczegółowej analizie przeprowadzonej przy wsparciu mecenasa Jacka Różyckiego (pełnomocnika do spraw określenia zasad ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata oraz radcę prawnego ustanowionych z urzędu) zidentyfikowaliśmy 11 stawek, które nie odpowiadają rzeczywistemu nakładowi pracy – mówi Karolina Wasilewska, rzecznik MS.

Pozostało 90% artykułu
Sądy i trybunały
Rezygnacja Julii Przyłębskiej to jest czysta kalkulacja
Materiał Promocyjny
Transformacja w miastach wymaga współpracy samorządu z biznesem i nauką
W sądzie i w urzędzie
Upoważnienie do konta bankowego na wypadek śmierci. Jak zrobić to zgodnie z prawem?
Podatki
Pułapka na frankowiczów: po ugodzie może być PIT
Konsumenci
Jak otrzymać ulgę na prąd? Kto może mniej zapłacić za energię? Ekspert odpowiada
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Nieruchomości
SN: kiedy mieszkanie u rodziców prowadzi do zasiedzenia
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska