Nieoczekiwana zmiana szefa Izby Sądu Najwyższego

O sprawie poinformowało najpierw OKO.press, a potem jego ustalenia potwierdził Sąd Najwyższy. Do zmiany p.o. prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych doszło w czwartek 10 lipca. Odwołany z tej funkcji Dawid Miąsik jest przez portal nazywany legalnym sędzią i prezesem ostatniej niezależnej Izby w SN. Dr hab. Dawid Miąsik, profesor nadzwyczajny w INP PAN, pełnił funkcję prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN od września 2024 r. Został nim z mocy prawa, jako najstarszy stażem sędzia w Izbie, po tym jak z końcem sierpnia 2024 r. wygasła kadencja prezesa Piotra Prusinowskiego.  

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Prezes Manowska przejmuje kierowanie Izbą Pracy SN

I prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska spotkała się we wtorek w południe z przewodniczącym...

Małgorzata Manowska przejmuje kontrolę nad Izbą Pracy. Do dwóch razy sztuka?

I prezes SN usiłowała wówczas przejąć kontrolę nad Izbą Pracy i zakomunikowała, że sama będzie tymczasowym prezesem Izby Pracy. Nie zgodzili się na to przewodniczący wydziałów Izby, którzy oświadczyli, że Izbą Pracy może kierować tylko Dawid Miąsik. Małgorzata Manowska wydała zarządzenie o wyznaczeniu Miąsika na p.o. prezesa Izby Pracy dopiero wtedy, gdy premier Donald Tusk zapowiedział, że złoży zawiadomienie do prokuratury. 

Sam sędzia Miąsik uznał decyzję Manowskiej za bezprawną. Wskazał, że objął funkcje na podstawie przepisów ustawy o SN, a „upoważnienie" udzielone mu przez Manowską w zarządzeniu nie ma w nich umocowania.

Teraz na miejsce Miąsika I prezes SN wyznaczyła Agnieszkę Górę-Błaszczykowską. To doktor habilitowana nauk prawnych, profesor Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu SWPS i była sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Awans do SN otrzymała za drugim podejściem w maju 2023 r. (w 2021 r. otrzymała za mało głosów).  

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

KRS rekomenduje prezydentowi troje kandydatów na sędziów SN

Podczas zakończonego w piątek posiedzenia plenarnego Krajowej Rady Sądownictwa odbyły się wysłuch...

Dlaczego Agnieszka Góra-Błaszczykowska zastępuje Dawida Miąsika na półtora miesiąca?

Góra-Błaszczykowska ma pełnić funkcję prezesa Izby od połowy lipca do końca sierpnia tego roku. Po co zatem ta zmiana? OKO.press wskazało, że może chodzić o zwołanie Zgromadzenia Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w celu wyboru kandydatów na nowego prezesa, z których następnie prezydent (już Karol Nawrocki) wybierze nowego prezesa. Wśród kandydatów musi się znaleźć przynajmniej jeden tzw. neosędzia, nominowany w procedurze z udziałem upolitycznionej Krajowej Rady Sądownictwa. Tak wynika z przepisów zmienionych za rządów PiS. 

Są jednak wątpliwości, czy sędzia Góra-Błaszczykowska jako p.o. prezesa będzie mogła legalnie zwołać Zgromadzenie. Robi to bowiem pełnoprawny prezes Izby, a za takiego uważa się Dawid Miąsik oraz sędziowie Izby Pracy. Jeśli prezesa nie ma, ustawa o SN przewiduje powołanie przez prezydenta tymczasowego prezesa tzw. komisarza. Jednak wymagałoby to kontrasygnaty premiera Donalda Tuska.

O takim scenariuszu miałby świadczyć fakt, że Małgorzata Manowska najpierw przeniosła Górę-Błaszczykowską z Izby Cywilnej do Izby Pracy od 1 lipca, a 10 dni później powierzyła jej kierowanie tą Izbą.  

Jak Sąd Najwyższy tłumaczy decyzję personalną Manowskiej w Izbie Pracy?

W piątek wieczorem Sąd Najwyższy opublikował komunikat, w którym wyjaśniono, że decyzję o upoważnieniu do "tymczasowego wykonywania czynności związanych z organizacją oraz kierowaniem pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, a także do podejmowania wybranych czynności z zakresu prawa pracy" I prezes SN podjęła na podstawie art. 14 § 1 w związku z art. 102 § 1 ustawy o Sądzie Najwyższym. Pierwszy z tych przepisów przewiduje, że I Prezes SN kieruje pracami Sądu Najwyższego, m.in. opiniuje i przedstawia Prezydentowi RP kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego, wybranych przez zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego. Drugi przepis stanowi, że czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego lub upoważniona przez niego osoba.

„Konieczność tego upoważnienia wynika z faktu, że ostatnio urzędujący Prezes Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, dr hab. Piotr Prusinowski, zakończył swoją kadencję 2 września 2024 r. nie zwoławszy zgodnie z art. 12 § 2 w związku z art. 15 § 3 u.SN, zgromadzenia sędziów tej Izby, przez co niemożliwe było dokonanie wyboru kandydatów na stanowisko Prezesa na kolejną kadencję. Zgodnie z prawem powinno to nastąpić do 22 lipca 2024 r.” - czytamy w komunikacie SN. - „Jednocześnie postanowienie Prezydenta RP, wskazujące w myśl art. art. 13a § 1 w zw. z art. 15 § 4 u.SN  sędziego, który tymczasowo kierowałby pracą IPiUS oraz zwołał zgromadzenie wyborcze sędziów orzekających w IPiUS jest blokowane przez nieudzielenie mu kontrasygnaty przez Premiera Donalda Tuska. W ten sposób szef rządu blokuje powołanie nowego Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych” - wskazano.