Senackim projektem noweli kodeksu postępowania cywilnego zajmie się dzisiaj Sejm. Realizuje ona wskazania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2012 r. (sygn. SK 20/11), który stwierdził, że zwrot kosztów pomocy prawnej z urzędu jest elementem wynagrodzenia za usługi radcy prawnego (adwokata) i powinien podlegać pełnej ochronie prawnej z prawem zażalenia.
W orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego przyjmuje się istnienie takiego uprawnienia po stronie pełnomocnika procesowego, ale art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c., wymieniający postanowienia, od których zażalenie przysługuje, nie potwierdza wprost prawa do zainicjowania kontroli instancyjnej w razie wydania przez sąd postanowienia odnoszącego się do kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronie (uczestnikowi) postępowania z urzędu.
Wykładnia rozszerzająca przepisów nie wystarczy – wskazano w uzasadnieniu noweli – gdyż to rolą ustawodawcy, a nie sądownictwa jest modyfikacja treści przepisów.
Nowa treść wspomnianego artykułu ma wyraźnie mówić, że zażalenie przysługuje od postanowienia dotyczącego zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Gdy chodzi o postanowienie drugiej instancji, rozpozna je inny skład tego samego sądu (kontrola równoległa).
Etap legislacyjny: pierwsze czytanie w Sejmie
