Kiedy sąd odwoławczy może sam poprawić I instancję

Usunięcie przedstawionej rozbieżności w wykładni prawa ma też kluczowe znaczenie dla praktyki orzeczniczej. Rzecz dotyczy art. 449a kodeksu postępowania karnego. Ten stanowi, że jeżeli jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania w sprawie, sąd odwoławczy przed wydaniem orzeczenia może zwrócić akta sprawy sądowi pierwszej instancji w celu uzupełnienia uzasadnienia.

Sytuacja nie jest jednoznaczna. Zauważyła to prof. Małgorzata Gersdorf, I prezes Sądu Najwyższego. Widząc rozbieżność w wykładni przepisu, która powstała w orzecznictwie SN, prezes zwróciła się do składu powiększonego (7-osobowego) o rozwianie wątpliwości. Ta sprowadza się do tego, czy przewidzianą w art. 449a § 1 k.p.k. możliwość zwrotu akt sprawy sądowi pierwszej instancji można zastosować w celu uzyskania uzupełnienia treści już sporządzonego uzasadnienia poprzez jego poprawienie. Alternatywą jest sytuacja, w której uzupełnienie o wskazane kwestie na gruncie tego przepisu należy rozumieć jako jego sporządzenie uzasadnienia w zakresie podmiotowym lub przedmiotowym, którego nie obejmowało pierwotnie sporządzone uzasadnienie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego w kwestii będącej przedmiotem wniosku zarysowały się dwa przeciwstawne stanowiska. W świetle pierwszego z nich przepis art. 449a § 1 k.p.k. nie może służyć do poprawienia uzasadnienia wyroku. Tak więc sąd odwoławczy może zwrócić się w tym trybie do sądu pierwszej instancji tylko wtedy, gdy nastąpiło ograniczenie zakresu podmiotowego lub przedmiotowego uzasadnienia.