Czego nie da sąd karny, da cywilny - SN rozstrzygnął ważny problem

Zasądzenie w sprawie karnej zadośćuczynienia nie wyłącza pełnej rekompensaty w sprawie cywilnej.

Aktualizacja: 10.12.2021 10:37 Publikacja: 10.12.2021 07:40

Czego nie da sąd karny, da cywilny - SN rozstrzygnął ważny problem

Foto: Fotorzepa / Michał Walczak

To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego rozstrzygającej nieprosty problem relacji sprawy karnej, w której zasądzono cywilne rekompensaty, do późniejszych roszczeń cywilnych. Ma ona zastosowanie do wszelkich szkód wynikłych z przestępstwa.

Wojciech S. na skutek uderzenia przez Marcina G. doznał złamania nosa i innych obrażeń. Sprawca został skazany, a sądy karne zasądziły prawomocnie na rzecz poszkodowanego 4 tys. zł zadośćuczynienia. SR wskazał, że uwzględnił rozmiar krzywdy, ale ani SR, ani SO nie wskazały wprost, czy zadośćuczynienie pokrywa tylko część krzywdy poszkodowanego. Wojciech S. wystąpił z pozwem do sądu cywilnego domagając się 20 tys. zł, w tym 6 tys. zł odszkodowania i  14 tys.  zł zadośćuczynienia. SR, tym razem cywilny, oddalił powództwo, uznając, że sprawa została już osądzona przez sąd karny. Rozpatrując z kolei apelację poszkodowanego, SO w Elblągu powziął wątpliwości, które zawarł w pytaniu prawnym do Sądu Najwyższego: czy wyrok karny, którym z urzędu zasądzono od oskarżonego zadośćuczynienie, powoduje, że jego pozew o zadośćuczynienie, złożony po uprawomocnieniu się tego wyroku, podlega odrzuceniu ze względu na nieosądzenie sprawy między tymi stronami. Dodajmy, że prawo nie jest w tej kwestii precyzyjne. Artykuł 46 § 1 k.k. stanowi, że po skazaniu sąd może orzec na wniosek pokrzywdzonego, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Jeżeli orzeczenie tego obowiązku jest znacznie utrudnione, może orzec zamiast niego nawiązkę do 200 tys. zł na rzecz pokrzywdzonego. Paragraf 3 stanowi zaś, że orzeczenie odszkodowania/zadośćuczynienia/nawiązki nie przeszkadza dochodzeniu niezaspokojonej części roszczenia w postępowaniu cywilnym, ale kwestia ta budzi wątpliwości w praktyce.

„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów